Riềng nếp - Phương pháp tự nhiên mới gây mê trên cá

Những nghiên cứu dưới đây được thực nghiệm trên 2 loài cá rô phi và cá Koi đã tìm ra một phương pháp gây mê mới an toàn, thân thiện mà lại có sẵn trong tự nhiên.

Phương pháp tự nhiên mới gây mê trên cá
Gây mê bằng tinh dầu nếp riềng không gây hại cho cá.

Mục đích của gây mê cho cá

Gây mê cho cá là thao tác cần thiết phải làm khi vận chuyển cá xa nhằm tăng tỉ lệ sống và tránh hao hụt. Bởi vì gây mê giúp giảm stress cho tôm cá, giảm tiêu hao oxy, giảm khí CO2, giảm amonia và giảm trầy tróc cho cá do giảm giẫy giụa, quẫy đạp.

Phương pháp gây mê bằng hóa chất đã được áp dụng trong nuôi trồng thủy sản thường sử dụng hóa chất MS 222 hoặc thuốc gây mê dạng dung dịch sệt chứa Isoeugenol 50%. Nhằm tìm ra những chất gây tê thân thiện với môi trường và không gây tác dụng phụ và tử vong cho các loài thuỷ sản nhiều loài thực vật đã được các nhà khoa học nghiên cứu áp dụng như: rau thơm origanio (Origanum sp), bạch đàn (Eucalyptus sp.) và tinh dầu bạc hà. Những nghiên cứu mới đây đã bổ sung thêm một thảo dược mới là nguồn nguyên liệu tự nhiên đầy hứa hẹn sử dụng để gây mê hữu hiệu cho động vật thủy sản nhằm thay thế các hóa chất thông thường.


Tinh dầu cây riềng nếp

Riềng nếp thuộc họ gừng. Thân rễ chứa tinh dầu gồm cineol, methyl cinnamat; các flavon: galangin, alpinin; kaempferid 3 – dioxy 4 – methoxy flavon. 

Tinh dầu riềng nếp (Alpanga galanga) gây mê trên cá rô phi

Oreochromis niloticus (cá rô phi) là một loài cá được nuôi phổ biến ở Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc. Nhằm cải thiện quy trình gây mê các nhà nghiên cứu đã thử nghiện và đánh giá hiệu quả gây mê của tinh dầu nếp riềng Alpinia galanga (AGO) trên cá rô phi.

Kết quả cho thấy rằng liều AGO thích hợp gây mê tốt cho cá rô phi là 700 mg / L. Liều này có thời gian khởi tạo và hồi phục lần lượt là 257 và 438 giây. Nồng độ glucose trong máu và cortisol trong huyết tương của cá bị gây mê bằng AGO cho thấy mức độ gần như bình thường cho thấy stress cá trong quá trình vận chuyển không tăng lên.

Nước có chứa tinh dầu nếp riềng ở nồng độ 150 mg / L cho thấy khả năng làm giảm hoạt động và cải thiện chất lượng nước tốt hơn đáng kể so với nhóm cá không có AGO. Điều này chứng minh AGO là tinh dầu thực vật có triển vọng gây tê cho cá rô phi.

Nghiên cứu chiết xuất từ riềng nếp trên cá Koi

Đối tượng nghiên cứu là cá Koi (Cyprinus carpio). Đây là loài cá nổi trội về màu sắc và có giá trị kinh tế rất cao. Chúng được người nuôi cá cảnh trên toàn thế giới ưa chuộng. Một báo cáo mới đây của các nhà khoa học Thái Lan đã nghiên cứu và ứng dụng tinh dầu nếp riềng nhằm đánh giá hiệu quả gây mê cho cá Koi.

Các nhà khoa học phát hiện ra rằng thời gian gây mê đối với cá và thời gian phục hồi của cá sau khi tiếp xúc với AGO được thể hiện theo hàm mũ và tỷ lệ thuận với nồng độ của tinh dầu nếp riềng.

Báo cáo cho thấy AGO hoàn toàn không độc hại đối với sức khỏe cá khi được gây mê với nồng độ AGO 500 mg/L. 

Ở nồng độ 300 mg/L của AGO là thích hợp nhất để gây mê cho cá Koi và các chỉ tiêu an toàn cũng ở mức lý tưởng nhất đối với cá. Nồng độ này có thời gian khởi tạo sự gây mê là 205,55 ± 5,07 giây và thời gian hồi phục là 202,50 ± 9,30 giây. 

Cá trong quá trình vận chuyển được gây mê với AGO sẽ không bị stress vì nghiên cứu các chỉ số gây stress như cortisol và glucose trong máu của cá gần như bình thường. Hơn nữa, mức đường trong máu tăng ít hơn đáng kể so với những những cá được gây mê bởi chất metanosulfon tricaine. Và biểu hiện gen còn cho thấy sau khi tiếp xúc với AGO stress của cá cũng được giảm đi.


Từ 2 nghiên cứu trên cho thấy cây riềng nếp hoàn toàn có thể được dùng như là một chất gây mê tự nhiên cho cá mà không gây hại cho cá. Ở Việt Nam riềng nếp được dùng như là gia vị phổ biến do đó hoàn toàn có thể áp dụng tinh dầu từ riềng nếp gây mê cho cá giống và cá thương phẩm. 


Đăng ngày 20/03/2018
VĂN THÁI (Lược dịch)
Nguyên liệu

Một số sản phẩm dinh dưỡng phổ biến được dùng để ủ vi sinh

Ủ vi sinh là một quá trình quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, nhằm tối ưu hóa sức khỏe của hệ sinh thái và tăng cường hiệu quả sản xuất.

Vi sinh
• 10:07 19/11/2024

Top 5 men vi sinh xử lý nước chất lượng và đáng tiền nên tham khảo nhất

Từ lâu, men vi sinh đã và đang được nhiều bà con tích cực ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản. Bằng cách cải thiện chất lượng môi trường nuôi, nâng cao sức khỏe và năng suất của vật nuôi, men vi sinh không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn đem lại lợi nhuận kinh tế cao cho người nuôi.

Ủ men vi sinh
• 08:00 17/11/2024

Thức ăn thủy sản không làm từ cá

Trong những năm gần đây, việc phát triển các giải pháp thức ăn thủy sản không làm từ cá đã trở thành một xu hướng mới trong ngành nuôi trồng thủy sản. Với áp lực ngày càng gia tăng về bảo vệ nguồn tài nguyên biển và đáp ứng nhu cầu thực phẩm toàn cầu, việc tạo ra thức ăn thủy sản thay thế bền vững là một bước tiến quan trọng

thức ăn
• 10:25 29/10/2024

Chuyển đổi sang các nguồn thức ăn bền vững

Ngừng phụ thuộc vào các thành phần có nguồn gốc từ biển là ưu tiên của ngành nuôi trồng thủy sản trong nhiều thập kỷ. Protein thực vật hiện là thành phần được sử dụng nhiều nhất trong sản xuất thức ăn thủy sản trên toàn cầu

Đậu nành
• 10:17 09/10/2024

Tăng cường sức đề kháng cho tôm bằng các chế phẩm sinh học

Một trong những giải pháp bền vững, an toàn và hiệu quả là sử dụng các chế phẩm sinh học. Chế phẩm sinh học không chỉ giúp cải thiện sức đề kháng cho tôm mà còn có lợi cho môi trường ao nuôi, giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh và các hóa chất độc hại.

Tôm thẻ
• 19:20 24/11/2024

Phân biệt bệnh đốm trắng trên tôm do vi khuẩn và virus

Bệnh đốm trắng trên tôm là một trong những bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất đối với ngành nuôi tôm, gây thiệt hại lớn về kinh tế và sản lượng. Đây là bệnh có thể do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, trong đó nổi bật là các loại vi khuẩn và virus. Dù cả hai loại tác nhân này đều gây ra các triệu chứng tương tự nhau, nhưng nguyên nhân, cách thức lây lan, cũng như phương pháp điều trị và phòng ngừa lại hoàn toàn khác biệt

Tôm thẻ chân trắng
• 19:20 24/11/2024

Những điểm mạnh từ sự phát triển ngành thủy sản Australia mà Việt Nam có thể học hỏi

Ngành thủy sản Australia không chỉ nổi tiếng với những sản phẩm chất lượng cao mà còn được xem là hình mẫu về phát triển bền vững.

Thủy sản
• 19:20 24/11/2024

Thần tình yêu đại dương - Cá thần tiên rạn san hô

Cá thần tiên rạn san hô Tosanoides Aphrodite là một phát hiện đầy bất ngờ trong thế giới sinh vật biển. Được các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học California (Mỹ) công bố, loài cá này không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp lộng lẫy mà còn khiến cộng đồng khoa học ngạc nhiên khi chúng chưa từng được ghi nhận trước đây. Cùng tìm hiểu về loài cá được mệnh danh là "thần tình yêu đại dương" này!

Tosanoides Aphrodite
• 19:20 24/11/2024

Tôm vào vụ đông - Sale không giới hạn

Khi tôm vào vụ mới công tác chuẩn bị vật tư, vệ sinh ao, nguồn nước,... là những khâu quan trọng để có một mùa vụ thành công. Việc này ngoài bỏ công sức ra thì cũng tốn khá nhiều chi phí. Để tiết kiệm hơn, bà con hãy ghé ngay Farmext eShop, tại đây sắp diễn ra nhiều ưu đãi cực to cho các sản phẩm phục vụ nuôi tôm vụ đông.

Tôm vào vụ đông
• 19:20 24/11/2024
Some text some message..