Sáng kiến "bổ, rẻ" giúp tăng năng suất ruộng muối: Sử dụng than đốt rơm rạ

Một sáng kiến đơn giản đang giúp người dân ở Quảng Phú, Quảng Trạch, Quảng Bình cải tiến ruộng muối, nâng cao năng suất; đồng thời xử lý hiệu quả rơm rạ sau thu hoạch.

ruộng muối
Hòa xi măng và than với một lượng nước vừa phải, sau đó dùng chổi nhúng vào rồi quét lên bề mặt sân bê tông phơi muối. Ảnh NVCC

Phần lớn hộ gia đình ở các thôn Phú Lộc, xã Quảng Phú, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình dựa vào nghề nông để sinh sống. Tuy nhiên, cũng như nhiều làng quê khác, sau mỗi vụ thu hoạch, mọi người lại châm lửa đốt rơm rạ trên ruộng đồng, tạo ra những đám khói bụi mờ mịt. Nơi đây còn có nghề làm muối từ truyền thống. Trên các ô ruộng muối bê tông đều đặn rộng hàng chục mét vuông, người ta dẫn nước từ biển vào để phơi khô, tạo thành muối cung cấp cho thị trường.

Kết hợp hai điều này, năm ngoái, một nhóm học sinh và giáo viên ở trường THCS Quảng Phú đã nảy ra sáng kiến bắt tay với các hộ gia đình làm muối địa phương nhằm cải tiến ruộng muối bằng than rơm rạ thu được khi đốt trong môi trường yếm khí.

“Nguyên lý này rất đơn giản”, cô Lê Thị Hảo, giáo viên tổng phụ trách và là người dẫn dắt nhóm, chia sẻ, “Trong sách giáo khoa, chúng ta đều được học rằng khi đốt yếm khí các chất hữu cơ thì lượng khí độc hại tạo ra sẽ ở mức tối thiểu, đồng thời sinh ra than sinh học màu đen. Mà màu đen lại là màu hấp thụ ánh sáng mặt trời và nhiệt lượng tốt nhất nên khi dùng nó để quét các ô ruộng muối, nước biển sẽ bốc hơi và kết tinh muối nhanh hơn”.

Nhóm đốt rơm, rạ trong lò nhôm thiếu oxy từ 4-8 tiếng (quá trình cháy diễn ra ngắn hay dài tùy thuộc vào lượng nguyên liệu nhồi vào chặt hay lỏng), nghiền mịn than thu được, sau đó trộn nó với xi măng theo đúng tỉ lệ 3 xi măng và 1 than. Sau khi pha với một lượng nước vừa phải, hỗn hợp này được dùng để quét lên bề mặt các ô ruộng muối bê tông đã có. Sau 12 tiếng đồng hồ mặt ruộng khô lại. Như những nhà khoa học thực thụ, nhóm quyết định thử nghiệm bằng sự đối chứng trên cả hai ruộng muối - một màu đen và một màu truyền thống.

than đốt rơm rạ
Đốt rơm, rạ trong môi trường yếm khí để thu được than sinh học. Ảnh: NVCC

Kết quả, trong vòng nửa ngày, ở cùng một nhiệt độ môi trường 36-38oC, lượng nước biển cần đổ vào ô thực nghiệm nhiều hơn hẳn ô đối chứng và lượng muối thu được từ ô thực nghiệm cũng cao hơn từ 20-30% so với ô đối chứng.

Muối tạo ra được đem đi kiểm nghiệm ở Trung tâm đo lường và kiểm định chất lượng muối tỉnh Quảng Bình và cho thấy đảm bảo an toàn ở tất cả các chỉ số về màu sắc, mùi vị, nồng độ NaCl, chì, arsen, cadimi và thủy ngân.

Mặc dù đơn giản, sáng kiến này đã giúp cải thiện năng suất muối ở địa phương. Trước đây, mỗi hộ gia đình làm muối có thể thu nhập khoảng 20-22 triệu/ha/mùa, thì với phương pháp cải tiến mới này ước tính có thể tăng thu nhập lên 26-30 triệu/ha/mùa.

Nhưng nhóm của cô không đi một mình mà đã tìm đến thăm dò ý kiến anh Lê Phú Đức, chủ tịch hợp tác xã muối Quảng Phú, và một số hộ gia đình làm muối khác. Từng đốt rơm rạ ngoài trời trong nhiều mùa, giờ đây chính anh Đức đã tham gia vào việc sản xuất than sinh học bền vững để cải tiến ruộng bê tông, đồng thời vận động những hộ gia đình xung quanh làm theo. Nhờ vậy, mô hình này đã được đưa vào áp dụng tại ruộng muối của 3-4 gia đình vào năm ngoái, và sẽ mở rộng hướng dẫn cho nhiều hộ gia đình khác vào năm nay.

Với tổng diện tích là 75 ha và hơn 100 hộ gia đình sản xuất nhỏ lẻ theo phương pháp thủ công truyền thống, việc áp dụng rộng rãi sáng kiến này được kỳ vọng sẽ mang lại lợi nhuận lớn hơn cho người dân trên địa bàn xã Quảng Phú.

Nhìn những ô ruộng đang dần đổi màu trên những cánh đồng muối, cô giáo Lê Thị Hảo tin rằng vụ mùa lúa và mùa muối tháng 5-9 sắp tới sẽ có nhiều đổi thay tích cực.

Khoa học & Phát triển
Đăng ngày 03/03/2022
Ngô Hà
Nông thôn

Top 5 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản năm 2021, Minh Phú tiếp tục giữ ngôi vương

Vượt qua 800 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, Tập đoàn Thủy sản Minh Phú giành ngôi vương xuất khẩu thủy sản và xuất khẩu tôm của cả nước, với 395 triệu USD, chiếm gần 4,5% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản.

xuất khẩu tôm
• 15:39 09/02/2022

Quảng Ninh dừng tiếp nhận hoa quả, thủy sản qua cửa khẩu

Từ ngày 17/1, Quảng Ninh tạm dừng tiếp nhận phương tiện chở hoa quả, thủy sản đông lạnh đến cửa khẩu, lối mở biên giới của tỉnh này để xuất khẩu.

cửa khẩu Bắc Luân II
• 10:12 17/01/2022

Đùi ếch đông lạnh bị châu Âu cảnh báo, mức độ rủi ro nghiêm trọng.

Văn phòng SPS Việt Nam lại tiếp tục nhận được cảnh báo về an toàn thực phẩm và thức ăn chăn nuôi của Liên minh châu Âu (EU) đối với sản phẩm đùi ếch đông lạnh xuất xứ từ Việt Nam.

đùi ếch đông lạnh
• 15:21 14/10/2021

Xuất khẩu thủy sản tiếp tục lao dốc

Xuất khẩu thủy sản tháng 9/2021 chỉ đạt trên 628 triệu USD, giảm 23% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, xuất khẩu sang Trung Quốc sụt giảm tới 50%. Đây là tháng thứ hai liên tiếp xuất khẩu thuỷ sản lao dốc.

chế biến tôm xuất khẩu
• 10:15 08/10/2021

Tình hình thủy sản quý I/2025 tại Bình Định: Tăng trưởng ổn định và triển vọng phát triển bền vững

Trong quý I năm 2025, ngành thủy sản tỉnh Bình Định đã ghi nhận những kết quả tích cực, thể hiện sự phát triển ổn định và tiềm năng tăng trưởng trong năm nay.

Tôm giống
• 14:24 16/04/2025

Nuôi ghép tổng hợp các loài thủy sản – hướng đi bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường nước và hiệu quả nuôi trồng thủy sản, mô hình nuôi ghép tổng hợp các loài thủy sản đang được xem là giải pháp khả thi, bền vững, giúp người nuôi thích ứng hiệu quả với những thay đổi của tự nhiên.

Nuôi ghép
• 11:00 15/04/2025

Bình Định: Đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, phát triển thị trường nông lâm thủy sản năm 2025

Nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm; phát triển chuỗi cung ứng sản phẩm an toàn, tăng cường tiêu thụ trong nước, mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh về nông lâm thủy sản của tỉnh Bình Định.

Chế biến thực phẩm
• 10:45 08/04/2025

Bình Định tăng cường thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU

Để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần thứ 5, tỉnh Bình Đinh tiếp tục chỉ đạo tập trung tăng cường thực hiện nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Tàu thuyền
• 09:43 04/04/2025

Lãi đậm, công nhàn với mô hình nuôi cá - ếch kết hợp

Tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, mô hình nuôi kết hợp giữa ếch và cá đang mở ra cơ hội gia tăng thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Nổi bật là anh Lâm Văn Hiệp, người đã mạnh dạn áp dụng mô hình này tại ấp 8, huyện Vị Thủy và đạt được hiệu quả kinh tế đáng kể.

cho ếch ăn
• 22:06 17/05/2025

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 22:06 17/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 22:06 17/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 22:06 17/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 22:06 17/05/2025
Some text some message..