Sự nguy hiểm của "cua ma" và cách phân biệt

Cua ma hay còn gọi Zombie Crab - là tên gọi chỉ một loài cua bị nhiễm ký sinh trùng cực kỳ nguy hiểm là Sacculina.

"Cua ma" và cách nhận biết chúng
Nhìn sơ bên ngoài cua này không khác biệt nhưng hãy xem chừng chúng có thể là cua ma. Ảnh: Mhd Ikhwanuddin

Nếu không để ý nhìn thoáng qua chúng trông giống hệt như những con cua bình thường mà chúng ta ăn mỗi ngày. Tuy nhiên một số trong những con cua đã bị nhiễm ký sinh trùng đáng sợ bởi những con hà siêu nhỏ hay còn được gọi là sacculina.

Hà Sacculina có tên khoa học Sacculina sp. Loài hà Sacculina tìm nơi ẩn mình trên cơ thể một con cua. Nó sẽ xâm nhập vào bên trong bằng cách tìm một kẽ hở nằm giữa tiếp điểm của những chiếc càng. Sau khi xé được lớp vỏ cứng bên ngoài, hà Sacculina bấu chặt mình vào cơ thể vật chủ.Đột nhập được vào bên trong, hà Sacculina chỉ việc "ăn và đẻ". Đến khi trưởng thành, hà Sacculina trông như một trái trứng mềm, nhún nhẩy trên cơ thể con cua.

Điều đặc biệt là, nếu con cua giống cái, hà Sacculina sẽ bắt nó chăm sóc hàng triệu ấu trùng loài hà này khi nó đu bám trên vật chủ. Nhưng nếu con cua giống đực, hà Sacculina sẽ bắt nó... "lại cái" (biến đổi giới tính cua đực thành cái) để thực hiện cùng một hành vi. Chưa hết, hà Sacculina còn khiến cho tuyến sinh dục của con cua tiêu biến, ngưng phát triển các càng cua, và chỉ nở to bụng lên để nuôi ấu trùng loài hà này. Cua bị nhiễm trùng hà sacculina còn được gọi là “cua zombie”.

Sự lây nhiễm của sacculinid (Sacculina beauforti) trên cua bùn (Scylla olivacea) được phát hiện tại Vịnh Marudu, Sabah, Malaysia.

Tỷ lệ nhiễm cao, với khoảng 42% số lượng cua bùn được kiểm tra thật đáng báo động, đặc biệt là khi loài cua bùn này được khai thác với mục đích sử dụng cho con người.

Nhóm nghiên cứu cũng nhân thấy rằng điều tồi tệ hơn là hầu hết các con cua bị nhiễm bệnh đã được bán ra với giá cao hơn với lý do cua gạch (con cái mang trứng) trên thị trường địa phương.

Tác dụng lên con người sau khi tiêu thụ những con cua bị nhiễm bệnh này, cùng với các ký sinh trùng, vẫn chưa được biết, nhưng ít nhất chúng ta biết rằng túi bên ngoài trên bụng của cua không phải là trứng cua mà thay vào đó là túi trứng của ký sinh trùng. Do đó cần thận trọng lựa chọn cua để tránh mua nhầm "cua ma".

Mặc dù sự hiện diện của một túi trứng ký sinh trùng trên cua là phổ biến nhất để cho thấy dấu hiệu bị nhiễm ký sinh trùng sacculina nhưng biểu hiện này không phải lúc nào cũng biểu hiện trên cua. Ngoài việc thay đổi hành vi của cua bị ký sinh, những thay đổi lớn cũng được quan sát thấy trong hình thái bên ngoài của cua.

Trong số những thay đổi đó bao gồm: bụng dưới mở rộng, chân giao cấu của con đực ngắn lại và vỏ giáp của con cái cũng ngắn lại.


Hình 1. Hình thái bụng và gonopod - chân giao cấu (mũi tên màu đỏ) của tôm đực bình thường (a & d) và ở tôm đực bị nhiễm ký sinh trùng và biến đổi giới tính mà không có externa (b & e) và bị nhiễm với externa (c & f). Externa được đánh dấu bằng một mũi tên màu đen.


Hình 2. Hình thái bụng và pleopod (mũi tên màu đỏ) của cua cái bình thường (a & d), cua bị nhiễm ký sinh trùng mà không có externa (b & e) và cua nhiêm kỹ sinh trùng với túi externa (c & f). Externa được đánh dấu bằng một mũi tên màu đen.

Hanafiah Fazhan, Khor Waiho, Hongyu Ma, Mhd Ikhwanuddin, Mohd Ago Surzanne và Hin Boo Wee được đăng trên tạp chí Aquaculture.

Đăng ngày 31/05/2018
NIMDA Lược dịch
Dịch bệnh

Xử lý cá cảnh bị nấm: Hướng dẫn chi tiết và hiệu quả

Nấm là một trong những vấn đề thường gặp ở cá cảnh, đặc biệt là khi môi trường sống của chúng không được duy trì đúng cách. Nấm có thể xuất hiện dưới dạng các vết loét trắng trên da, vây hoặc mang cá, khiến cá bị suy yếu và dễ mắc các bệnh khác.

Bệnh nấm cá
• 11:29 27/11/2024

Thực hư trị bệnh EHP trong nuôi tôm

EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) là là vi bào tử trùng hoặc ký sinh trùng gây bệnh nghiêm trọng trên tôm nuôi. Loại vi khuẩn này làm suy giảm khả năng tiêu hóa và tăng trưởng của tôm, dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

Tôm bệnh EHP
• 10:03 26/11/2024

Sự cần thiết của chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản

Những đợt dịch bệnh không chỉ gây thiệt hại nặng nề mà còn ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của sản phẩm thủy sản trên thị trường. Để đối phó với thách thức này, chẩn đoán bệnh học thủy sản đã trở thành một công cụ quan trọng, giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của đàn nuôi, giảm thiểu rủi ro lây lan dịch bệnh và tối ưu hóa quy trình quản lý.

Xét nghiệm tôm
• 16:00 19/11/2024

Tăng cường sản xuất nuôi trồng thủy sản các tháng cuối năm 2024

Trong 9 tháng đầu năm 2024, sản xuất nuôi trồng thuỷ sản của nước ta đã đối mặt với nắng nóng tại miền Trung, khô hạn tại Tây nguyên, xâm nhập mặn tại miền Nam, bão, lũ xảy ra tại các tỉnh phía Bắc.

Tôm thẻ
• 10:44 18/11/2024

Tạo thói quen kiểm tra môi trường nước nuôi tôm thường xuyên

Môi trường nước ổn định và sạch sẽ giúp tôm sinh trưởng khỏe mạnh, hạn chế dịch bệnh và mang lại sản phẩm chất lượng cao. Ngược lại, môi trường nước bị ô nhiễm hoặc không đạt chuẩn có thể gây hại cho sức khỏe của tôm, thậm chí làm suy giảm năng suất hoặc dẫn đến thất thoát toàn bộ vụ mùa.

Thăm nhá tôm
• 03:04 03/12/2024

Sử dụng men vi sinh để trị bệnh cho tôm

Một trong những giải pháp đang ngày càng được nhiều người nuôi tôm áp dụng để kiểm soát và điều trị bệnh chính là sử dụng men vi sinh. Men vi sinh không chỉ giúp cải thiện chất lượng nước mà còn hỗ trợ tôm khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng và phòng ngừa các bệnh thường gặp. Việc áp dụng men vi sinh đúng cách có thể mang lại hiệu quả lâu dài, giúp người nuôi tôm bảo vệ đàn tôm khỏi bệnh tật và nâng cao năng suất nuôi trồng.

Men vi sinh
• 03:04 03/12/2024

Ngành thủy sản Việt Nam trước những quy định mới của EU năm 2025

Liên minh châu Âu (EU) luôn là thị trường lớn và quan trọng với những sản phẩm thủy sản chủ lực như tôm, cá tra và cá ngừ từ Việt Nam. Tuy nhiên, từ năm 2025, EU sẽ áp dụng những quy định mới về bảo vệ môi trường đối với ngành thủy sản, yêu cầu các nhà xuất khẩu phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe hơn về chất lượng và sự bền vững. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để nâng cao chất lượng sản phẩm, khẳng định thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Môi trường ao nuôi
• 03:04 03/12/2024

Cách tăng cường hoạt tính của các Enzyme tiêu hóa

Trong nuôi tôm, một trong những yếu tố quyết định đến tốc độ tăng trưởng và sức khỏe của tôm chính là hệ tiêu hóa. Các enzym tiêu hóa đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn. Tuy nhiên, không phải lúc nào tôm cũng có đủ enzym tiêu hóa hoặc enzym tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Sau đây là một số cách tăng cường hoạt tính của các Enzym tiêu hóa cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 03:04 03/12/2024

Giải pháp giúp giảm hao hụt trong quá trình vận chuyển thủy sản xuất khẩu

Ngành thủy sản xuất khẩu đang đối mặt với thách thức lớn về việc duy trì chất lượng và độ tươi ngon của sản phẩm trong quá trình vận chuyển quốc tế. Đây là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến uy tín và giá trị kinh tế của ngành thủy sản Việt Nam.

Thủy sản
• 03:04 03/12/2024
Some text some message..