Sự nguy hiểm của "cua ma" và cách phân biệt

Cua ma hay còn gọi Zombie Crab - là tên gọi chỉ một loài cua bị nhiễm ký sinh trùng cực kỳ nguy hiểm là Sacculina.

"Cua ma" và cách nhận biết chúng
Nhìn sơ bên ngoài cua này không khác biệt nhưng hãy xem chừng chúng có thể là cua ma. Ảnh: Mhd Ikhwanuddin

Nếu không để ý nhìn thoáng qua chúng trông giống hệt như những con cua bình thường mà chúng ta ăn mỗi ngày. Tuy nhiên một số trong những con cua đã bị nhiễm ký sinh trùng đáng sợ bởi những con hà siêu nhỏ hay còn được gọi là sacculina.

Hà Sacculina có tên khoa học Sacculina sp. Loài hà Sacculina tìm nơi ẩn mình trên cơ thể một con cua. Nó sẽ xâm nhập vào bên trong bằng cách tìm một kẽ hở nằm giữa tiếp điểm của những chiếc càng. Sau khi xé được lớp vỏ cứng bên ngoài, hà Sacculina bấu chặt mình vào cơ thể vật chủ.Đột nhập được vào bên trong, hà Sacculina chỉ việc "ăn và đẻ". Đến khi trưởng thành, hà Sacculina trông như một trái trứng mềm, nhún nhẩy trên cơ thể con cua.

Điều đặc biệt là, nếu con cua giống cái, hà Sacculina sẽ bắt nó chăm sóc hàng triệu ấu trùng loài hà này khi nó đu bám trên vật chủ. Nhưng nếu con cua giống đực, hà Sacculina sẽ bắt nó... "lại cái" (biến đổi giới tính cua đực thành cái) để thực hiện cùng một hành vi. Chưa hết, hà Sacculina còn khiến cho tuyến sinh dục của con cua tiêu biến, ngưng phát triển các càng cua, và chỉ nở to bụng lên để nuôi ấu trùng loài hà này. Cua bị nhiễm trùng hà sacculina còn được gọi là “cua zombie”.

Sự lây nhiễm của sacculinid (Sacculina beauforti) trên cua bùn (Scylla olivacea) được phát hiện tại Vịnh Marudu, Sabah, Malaysia.

Tỷ lệ nhiễm cao, với khoảng 42% số lượng cua bùn được kiểm tra thật đáng báo động, đặc biệt là khi loài cua bùn này được khai thác với mục đích sử dụng cho con người.

Nhóm nghiên cứu cũng nhân thấy rằng điều tồi tệ hơn là hầu hết các con cua bị nhiễm bệnh đã được bán ra với giá cao hơn với lý do cua gạch (con cái mang trứng) trên thị trường địa phương.

Tác dụng lên con người sau khi tiêu thụ những con cua bị nhiễm bệnh này, cùng với các ký sinh trùng, vẫn chưa được biết, nhưng ít nhất chúng ta biết rằng túi bên ngoài trên bụng của cua không phải là trứng cua mà thay vào đó là túi trứng của ký sinh trùng. Do đó cần thận trọng lựa chọn cua để tránh mua nhầm "cua ma".

Mặc dù sự hiện diện của một túi trứng ký sinh trùng trên cua là phổ biến nhất để cho thấy dấu hiệu bị nhiễm ký sinh trùng sacculina nhưng biểu hiện này không phải lúc nào cũng biểu hiện trên cua. Ngoài việc thay đổi hành vi của cua bị ký sinh, những thay đổi lớn cũng được quan sát thấy trong hình thái bên ngoài của cua.

Trong số những thay đổi đó bao gồm: bụng dưới mở rộng, chân giao cấu của con đực ngắn lại và vỏ giáp của con cái cũng ngắn lại.


Hình 1. Hình thái bụng và gonopod - chân giao cấu (mũi tên màu đỏ) của tôm đực bình thường (a & d) và ở tôm đực bị nhiễm ký sinh trùng và biến đổi giới tính mà không có externa (b & e) và bị nhiễm với externa (c & f). Externa được đánh dấu bằng một mũi tên màu đen.


Hình 2. Hình thái bụng và pleopod (mũi tên màu đỏ) của cua cái bình thường (a & d), cua bị nhiễm ký sinh trùng mà không có externa (b & e) và cua nhiêm kỹ sinh trùng với túi externa (c & f). Externa được đánh dấu bằng một mũi tên màu đen.

Hanafiah Fazhan, Khor Waiho, Hongyu Ma, Mhd Ikhwanuddin, Mohd Ago Surzanne và Hin Boo Wee được đăng trên tạp chí Aquaculture.

Đăng ngày 31/05/2018
NIMDA Lược dịch
Dịch bệnh

Bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng chống

Cục Thủy sản vừa cho biết đặc điểm dịch tễ của một số bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng trị có hiệu quả.

Cá tra
• 10:15 06/11/2024

Thời điểm giao mùa tôm dễ bị bệnh đốm trắng

Thời điểm giao mùa luôn là lúc dễ xảy ra các vấn đề sức khỏe cho tôm, đặc biệt là bệnh đốm trắng - một căn bệnh phổ biến và gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi. Bệnh đốm trắng thường xuất hiện vào những thời điểm khí hậu thay đổi thất thường, chẳng hạn như khi mùa mưa bắt đầu hoặc khi trời chuyển sang lạnh.

Tôm đốm trắng
• 09:55 06/11/2024

Những hạn chế trong phòng dịch bệnh cho cá tra

Cá tra ương dưỡng giống và nuôi thương phẩm còn hao hụt nhiều, có nguyên nhân ở công tác quản lý dịch bệnh chưa đáp ứng yêu cầu. Mới đây, Cục Thú y cho biết những hạn chế trong phòng dịch hiện nay: Thiếu kinh phí, nhân lực và vắc xin.

Nuôi cá tra
• 11:35 31/10/2024

Tăng cường giám sát và quản lý tác nhân Enterocytozoon hepatopenaei trên tôm nuôi nước lợ

EHP là bệnh vi bào tử trùng Enterocytozoon hepatopenaei (viết tắt là EHP) gây ra cho tôm, còn được gọi là bệnh vi bào tử trùng.

Tôm bệnh EHP
• 10:47 21/10/2024

Khám phá sự thật thú vị về cá mắt thùng

Cá mắt thùng, hay còn gọi là Barreleye Fish, là một trong những loài cá kỳ lạ nhất và độc đáo nhất trong thế giới động vật biển sâu. Hãy cùng khám phá những sự thật thú vị về cá mắt thùng qua bài viết dưới đây.

Cá mắt thùng
• 03:08 15/11/2024

7 sự thật thú vị và xu hướng xuất khẩu tôm hiện nay

Tôm đã trở thành mặt hàng xuất khẩu quan trọng khi liên tục ghi nhận mức giá trị tăng cao qua từng năm, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế một quốc gia. Đây chắc chắn là tín hiệu tích cực cho các nhà sản xuất tôm, tuy nhiên người nuôi cũng phải nhận thức được xu hướng hiện tại trong xuất khẩu tôm trước khi thâm nhập vào thị trường toàn cầu.

Tôm xuất khẩu
• 03:08 15/11/2024

Tầm quan trọng của việc chọn lọc gen cho tôm giống

Chọn lọc gen cho tôm giống là một quá trình quan trọng giúp cải thiện năng suất và hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản. Việc sử dụng tôm giống có gen tốt, đã được chọn lọc, giúp nâng cao sức khỏe và khả năng kháng bệnh cho tôm, từ đó giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả sản xuất.

Tôm giống
• 03:08 15/11/2024

Tổng hợp các phương pháp kiểm soát nguồn gốc chất thải

Kiểm soát nguồn gốc chất thải thủy sản đặc biệt là nuôi tôm là một khâu quan trọng trong quản lý chất thải, nhằm xác định nguồn phát sinh, loại chất thải, lượng chất thải và các thông tin liên quan khác. Các phương pháp này giúp chúng ta có những biện pháp xử lý và giảm thiểu chất thải hiệu quả hơn.

Nguồn gốc chất thải
• 03:08 15/11/2024

Tiêu chuẩn chất lượng thức ăn trong nuôi tôm: Yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và sức khỏe

Thức ăn không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng mà còn là nền tảng để tôm tăng trưởng, phát triển hệ miễn dịch, và đạt đến kích cỡ thương phẩm. Để đạt được mục tiêu này, người nuôi cần nắm rõ các tiêu chuẩn chất lượng thức ăn và cách kiểm soát chúng trong suốt quá trình nuôi.

Tôm thẻ
• 03:08 15/11/2024
Some text some message..