Tái mô tả hộp sọ xưa nhất của loài cá heo

Cá heo thuộc về gia đình động vật biển đa dạng nhất trong lòng đại dương. Hộp sọ được coi là cổ xưa nhất của cá heo đã từng được nghiên cứu vào những năm 1970 nhưng chưa chi tiết, đến nay công việc lại tiếp tục.

hộp sọ cá heo
Ảnh: Mizuki Murakami/ScienceDaily

Trong gia đình cá heo có những loài rất kỳ lạ như cá voi sát thủ, cá heo với chiếc mũi như bình sữa trẻ em (bottlenose)… Tuy nhiên, nghiên cứu về sự tiến hóa của chúng vẫn còn mù mờ vì thiếu những mẫu hóa thạch tốt.

Mới đây một bài báo được công bố trên tạp chí Journal of Vertebrate Paleontology tái mô tả loài cá heo lâu đời nhất được con người biết đến với cái tên mới: Eodelphis kabatensis. Hồi thập kỷ 70 của thế kỷ trước các nhà khoa học đã từng mô tả hóa thạch của hộp sọ này nhưng lại bỏ sót những chi tiết quan trọng.Vì vậy, lần tái mô tả này bổ sung thêm dữ liệu giúp làm rõ lịch sử tiến hóa của loài cá heo.

Hộp sọ của Eodelphis kabatensis được thu thập từ một nhánh nhỏ của sông Oshirakira vùng Hakaido, Nhật Bản, từ lộ hình địa chất Mashike. Các nhà nghiên cứu đã làm việc với mẫu hóa thạch này thu hẹp trong độ tuổi thuộc kỷ Miocen (10,3 - 8,5 triệu năm trước). Vì vậy, họ coi đây là loài cá heo cổ xưa nhất lần đầu tiên được mô tả. Nhưng tạp chí ScienceDaily dẫn lời nhà khoa học Mizuki Murakami cho rằng sự tiến hóa thưở xa xưa của cá heo vẫn còn bị bao phủ trong bí ẩn vì mô tả Eodelphis kabatensis lúc đó quá sơ sài.

Eodelphis là một mắt xích quan trọng trong lịch sử tiến hóa của cá heo. Trước nghiên cứu này đã có sự không thống nhất giữa các mẫu hóa thạch của các heo dựa trên mức độ nghiên cứu phân tử. Hồi đó có ý kiến cho rằng hóa thạch cá heo chừng 6 triệu năm tuổi, trong khi nghiên cứu ở mức độ phân tử cho thấy cá heo bắt đầu đa dạng hóa từ 9 - 12 triệu năm trước.

Tạp chí ScienceDaily dẫn lời giáo sư Jonathan Geisler cho biết Eodelphis kabatensis được phát hiện trong trầm tích có từ 8,5 - 13 triệu năm trước đã cung cấp những chi tiết quý báu khi tái nghiên cứu hộp sọ này.

Ngoài tầm quan trọng là nghiên cứu giai đoạn phát triển sớm của cá heo, còn có sự kết hợp phân tích toàn diện nhất về các mối quan hệ của Delphinoidea trong đó bao gồm cả cá voi có răng về sự tiến hóa của chúng.

Sự hiện diện của mẫu hóa thạch Eodelphis tại Thái Bình Dương còn gợi ý cho các nhà khoa học về lịch sử địa lý của cá heo.

Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Otago (New Zealand), căn cứ vào hóa thạch của một loài cá heo, được đặt tên là Papahu taitapu, sống cách đây từ 19 - 22 triệu năm trước, thì đây mới là thủy tổ của loài cá heo, theo tờ Otago Daily Times.

Báo Thanh Niên, 07/05/2014
Đăng ngày 08/05/2014
Tạ Xuân Quang
Khoa học

Các mục tiêu kháng vi-rút tiềm năng trong quá trình nhiễm vi-rút hoại tử cơ ở tôm thẻ chân trắng

Trong những năm gần đây, giải trình tự phiên mã đã được áp dụng rộng rãi để nghiên cứu tương tác giữa virus và vật chủ. Bằng cách so sánh các hồ sơ biểu hiện gen vật chủ ở các giai đoạn nhiễm khác nhau, các nhà nghiên cứu có thể xác định các yếu tố chính và những thay đổi trong đường dẫn truyền tín hiệu do nhiễm virus gây ra, giúp nhận định được các chiến lược xâm nhập của virus và cơ chế kháng vi-rút của vật chủ.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:53 18/12/2024

Hướng đi mới trong nuôi trồng thủy sản: Mô hình Aquaponics

Mô hình Aquaponics đang được xem là một trong những giải pháp đột phá cho ngành nuôi trồng thủy sản trong thời kỳ hiện đại. Không chỉ kết hợp hiệu quả giữa nuôi thủy sản và trồng cây trong hệ thống tuần hoàn khép kín, mô hình này còn tối ưu hóa tài nguyên, mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.

Mô hình Aquaponics
• 14:27 16/12/2024

Giải pháp công nghệ hiện đại trong kiểm soát rận biển trên cá hồi

Rận biển, một loại ký sinh trùng nguy hiểm, đang trở thành vấn đề lớn trong ngành nuôi trồng cá hồi. Chúng không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe cá mà còn làm giảm năng suất và gia tăng chi phí sản xuất.

Cá hồi
• 10:20 12/12/2024

Vật chủ trung gian truyền bệnh EHP trên tôm

Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) lây truyền bệnh cho tôm chủ yếu xảy ra qua đường miệng bằng cách ăn phải bào tử các mô, trầm tích và nước bị ô nhiễm. Đồng thời chúng cũng được xác định có ở động vật không xương sống hoang dã như giun nhiều tơ, cua, động vật thân mềm và các loài động vật đáy khác như artemia, v.v. và chúng bị nghi ngờ là vật truyền mầm bệnh cho tôm giữa môi trường hoang dã và hệ thống nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:18 11/12/2024

[Siêu khuyến mãi] Sale nốt - Chốt năm

Tháng cuối năm là thời điểm diễn ra nhiều sự kiện khuyến mãi tập trung quy mô lớn, nhộn nhịp nhất trong năm nhằm kích cầu tiêu dùng.

Farmext eShop
• 23:28 22/12/2024

Tìm kiếm các giải pháp để nâng cao chất lượng thịt cá

Chất lượng thịt cá đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị ngành thủy sản. Không chỉ ảnh hưởng đến giá trị kinh tế, chất lượng thịt cá còn quyết định đến độ an toàn thực phẩm và sự hài lòng của người tiêu dùng. Vậy làm sao để nâng cao chất lượng thịt cá? Dưới đây là những giải pháp đã được nghiên cứu và áp dụng thành công trong thực tế.

Cá
• 23:28 22/12/2024

Sản xuất giống thủy sản nước ngọt đa loài và mô hình nuôi

Thực hiện chủ trương giảm khai thác, tăng nuôi trồng, việc nghiên cứu sản xuất giống đa loài với các mô hình nuôi có vai trò quan trọng và nhiều năm qua được chú trọng đã đạt thành tựu đáng ghi nhận. Sau đây xin giới thiệu kết quả ở Trường Thủy sản thuộc Trường Đại học Cần Thơ qua thống kê của PGS.TS Phạm Thanh Liêm.

Nuôi cá tra
• 23:28 22/12/2024

Vai trò của chế phẩm sinh học trong phòng ngừa EHP

Hiện nay, EHP chưa có thuốc điều trị hiệu quả, vì vậy việc phòng ngừa là giải pháp quan trọng nhất. Trong đó, việc sử dụng chế phẩm sinh học đã chứng minh được hiệu quả trong việc hạn chế sự lây lan và nguyên nhân gây bệnh.

Tôm thẻ chân trắng
• 23:28 22/12/2024

Tại sao cần tạo màu nước trước khi thả tôm?

Tạo màu nước trong ao là một bước quan trọng giúp chuẩn bị môi trường sống tốt nhất cho tôm trước khi thả. Màu nước phù hợp không chỉ giúp duy trì các thông số môi trường ổn định mà còn hỗ trợ hệ sinh thái ao phát triển cân bằng, giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Tuy nhiên, không phải người nuôi nào cũng nắm rõ cách tạo màu nước hiệu quả và khoa học.

Tạo màu nước
• 23:28 22/12/2024
Some text some message..