Thức ăn trong chuyển đổi xanh ngành nuôi trồng thủy sản

Khái niệm chuyển đổi xanh xuất hiện từ Phiên họp thứ 34 của Ủy ban Thủy sản FAO vào tháng 2 năm 2021, và đặc biệt là tuyên bố về nghề cá và nuôi trồng thủy sản bền vững, đã được tất cả các thành viên FAO đàm phán và thông qua. Tuyên bố kêu gọi hỗ trợ cho “một tầm nhìn phát triển và tích cực đối với nghề cá và nuôi trồng thủy sản trong thế kỷ 21, nơi ngành này được công nhận vì đóng góp của nó trong việc chống đói nghèo và suy dinh dưỡng”. Trên cơ sở đó, các hội nghị khu vực của FAO trong năm 2024 có những nỗ lực tập trung vào các hành động ưu tiên để đạt được ba mục tiêu toàn cầu: nuôi trồng thủy sản bền vững tăng trưởng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về thức ăn thủy sản; quản lý nghề cá hiệu quả vì nguồn lợi thủy sản lành mạnh hơn và công bằng hơn sinh kế; và nâng cấp thức ăn thủy sản chuỗi giá trị để đảm bảo kinh tế, xã hội và tính bền vững của môi trường.

Vật nuôi thủy
Thức ăn thủy sản bền vững cũng cần tính đến các khía cạnh kinh tế và văn hóa xã hội

Trong đó, thức ăn thủy sản bền vững, một chủ đề nóng vẫn đang được thảo luận trong ngành nuôi trồng thủy sản. Không thể phủ nhận vai trò cần thiết và hiệu quả của thức ăn công nghiệp trong các hệ thống nuôi thâm canh, nhưng tính bền vững của loại thức ăn này luôn là một vấn đề đáng lo ngại bởi thành phần chính vẫn phụ thuộc vào bột cá và dầu cá. 

Để đáp ứng mục tiêu sản lượng nuôi trồng thủy sản dự kiến vào năm 2025, thế giới sẽ cần khoảng 73,15 triệu tấn thức ăn. Do đó, nhiệm vụ cấp bách và quan trọng là phát triển thức ăn thủy sản bền vững dựa trên việc chọn lọc thành phần nguyên liệu. Thức ăn thủy sản bền vững cũng cần tính đến các khía cạnh kinh tế và văn hóa xã hội, bên cạnh yếu tố dinh dưỡng và môi trường. Về vấn đề này, ngành thức ăn thủy sản phải có chiến lược cân bằng các thành phần thức ăn và công thức thức ăn khác nhau để đảm bảo nguồn thức ăn thủy sản bền vững đó đủ khả năng hiện thực hóa những cơ hội do ngành nuôi trồng thủy sản mang lại.  

Nhận thức được vai trò của nguồn thức ăn và tính bền vững trong ngành nuôi trồng thủy sản, các công ty dinh dưỡng như Alltech Coppens đã xây dựng hệ thống tính điểm bền vững để đánh giá tác động môi trường của từng thành phần được sử dụng trong thức ăn. Xếp hạng điểm số được thiết lập bằng cách đánh giá vòng đời (LCA) qua một số cơ sở dữ liệu như Viện LCA thức ăn toàn cầu (GFLI). Hệ thống tính điểm đánh giá nhiều yếu tố khác nhau như phát thải khí nhà kính, sử dụng nước và đất, nhằm đảm bảo thức ăn chăn nuôi được sản xuất bền vững và có trách nhiệm.

Nuôi trồng thủy sảnNhận thức được vai trò của nguồn thức ăn và tính bền vững trong ngành nuôi trồng thủy sản

Ngoài ra, hệ thống đánh giá chỉ số bền vững tài nguyên biển gồm bột cá, dầu cá. Bằng phương pháp này, nông dân được cung cấp thông tin minh bạch, chính xác về tính bền vững của thức ăn chăn nuôi mà họ đang sử dụng. Trong khi đó, công ty dinh dưỡng có thể định lượng chính xác tác động lên môi trường trong quá trình sản xuất, từ đó có hành động điều chỉnh kịp thời để giảm lượng khí thải carbon từ ngành thức ăn chăn nuôi.  

Nói đến dinh dưỡng bền vững, không thể bỏ qua vai trò của khoáng vi lượng, thành phần quan trọng trong thức ăn thủy sản, gồm đồng, sắt, mangan, kẽm và selen giúp duy trì sức khỏe, khả năng sinh sản, miễn dịch và tăng trưởng. Tuy nhiên, các loại thức ăn thủy sản hiện nay vẫn chủ yếu sử dụng khoáng vi lượng vô cơ, khó hấp thụ và tác động tiêu cực đến môi trường khi bài tiết. Để giải quyết thách thức này, một số công ty dinh dưỡng tiên tiến đã sử dụng công nghệ khoáng chelate bền vững và hiệu quả hơn.

Chelate được tạo ra thông qua phản ứng của muối khoáng với hỗn hợp axit amin và peptide, tạo ra nguồn khoáng vi lượng có tính ổn định cao. Cấu trúc chelate bảo vệ các khoáng chất, đặc biệt là đồng, sắt, mangan và kẽm khỏi hình thành phức hợp không tan trong hệ tiêu hóa, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển qua niêm mạc ruột. Quá trình này giúp tăng cường sinh khả dụng của khoáng vi lượng, khiến chúng dễ hấp thụ hơn và giảm lượng khoáng thải ra môi trường.  

Bằng cách hợp tác, áp dụng khoa học và công nghệ, cũng như phương pháp thực hành tốt nhất, chúng ta mới có thể một phần chuyển đổi xanh ngành nuôi trồng thủy sản và đóng góp đáng kể cho một tương lai bền vững.  

Đăng ngày 19/07/2024
Hồng Huyền @hong-huyen
Kinh tế

TS Nguyễn Thanh Tùng làm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II

Chiều 25/2, tại Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II, Thứ trưởng Phùng Tiến đã trao Quyết định điều động, bổ nhiệm TS Nguyễn Thanh Tùng giữ chức Viện trưởng Viện này.

Viện Nuôi trồng Thủy sản II
• 10:09 04/03/2022

6 năm “sóng gió” của cộng đồng thủy sản, chỉ vì một quy định

Mới đây, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) đã có đơn thỉnh nguyện gửi Thủ tướng Chính phủ, cùng một số Bộ, ngành về kiến nghị việc sửa đổi quy định “kiểm dịch” đối với sản phẩm thuỷ sản dùng làm thực phẩm.

chế biến cá hồi
• 13:35 21/12/2021

Đề nghị đưa ngành chế biến thủy sản ra khỏi danh mục có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ TN&MT, góp ý và đề nghị sửa đổi một nội dung quan trọng trong Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường 2021 đang được Bộ TN&MT hoàn tất.

chế biến cá tra
• 12:52 22/10/2021

Bắt 2 tàu cá vi phạm quy định vùng khai thác

2 tàu cá đang khai thác thủy sản trái quy định vùng khai thác đã bị lực lượng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Lò - Bến Thủy phát hiện bắt giữ.

tàu cá vi phạm
• 15:10 21/10/2021

Nhìn lại xuất khẩu thủy sản 10 tháng đạt 9,5 tỷ USD, tôm hùm và cá rô phi là điểm sáng

Dù đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Trong bức tranh chung, tôm hùm, cá rô phi, chả cá và surimi nổi lên như những điểm sáng tăng trưởng ấn tượng.

Tôm sú
• 10:18 07/12/2025

Giá tôm thẻ tăng vọt, người nuôi ở Đồng Nai phấn khởi

Những ngày đầu tháng 12, giá tôm thẻ chân trắng tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) đang tăng mạnh, mang lại niềm vui lớn cho người nuôi. Không khí thu hoạch trở nên tất bật khi thương lái từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là phía Bắc, tìm về thu mua tận ao.

Thu hoạch tôm
• 11:46 05/12/2025

Thủy sản Việt Nam tăng tốc tại Nhật Bản bất chấp thị trường suy yếu

Trong bối cảnh kinh tế Nhật Bản đang chật vật vì lạm phát và đồng Yên lao dốc, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 15,2% trong 10 tháng đầu năm.

Chợ thủy sản
• 09:00 03/12/2025

Bức tranh toàn cảnh Thủy sản 2025 và những chuyển dịch cốt lõi

Năm 2025, ngành thủy sản Việt Nam không chỉ đơn thuần là sự tiếp nối của đà phục hồi mà còn là một giai đoạn bản lề mang tính lịch sử, đánh dấu sự chuyển dịch căn bản từ tăng trưởng dựa trên quy mô sang tái cấu trúc chiều sâu nhằm thích ứng với những biến động địa chính trị phức tạp và yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường toàn cầu.

Cá
• 12:28 01/12/2025

Xu hướng mukbang hải sản khổng lồ: Tò mò thị giác hay trào lưu gây lo ngại?

Trong vài năm gần đây, các video mukbang hải sản kích thước lớn xuất hiện dày đặc trên nền tảng mạng xã hội. Nội dung thường xoay quanh các mâm hải sản nhiều món, gồm bạch tuộc nguyên con, tôm hùm hoặc nghêu, sò với số lượng lớn.

Bạch tuộc
• 01:23 08/12/2025

Nhìn lại xuất khẩu thủy sản 10 tháng đạt 9,5 tỷ USD, tôm hùm và cá rô phi là điểm sáng

Dù đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Trong bức tranh chung, tôm hùm, cá rô phi, chả cá và surimi nổi lên như những điểm sáng tăng trưởng ấn tượng.

Tôm sú
• 01:23 08/12/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 01:23 08/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 01:23 08/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 01:23 08/12/2025
Some text some message..