Thủy sản Việt Nam đứng trước cơ hội lớn tại thị trường Mỹ

Đó là nhận định của Giám đốc Cơ quan Xúc tiến Thương mại Bộ Công Thương tại Mỹ, ông An Thế Dũng, tại hội chợ thủy sản lớn nhất Bắc Mỹ ở Boston, nơi 15 doanh nghiệp thủy sản lớn của Việt Nam cùng VASEP đang tích cực tận dụng cơ hội tìm kiếm đối tác mới và mở rộng thị trường đầy tiềm năng này.

Ông Dũng cho biết, tại thị trường Mỹ, hai sản phẩm chủ lực của Việt Nam đều nhận được những tín hiệu rất tích cực: Tôm của Việt Nam sẽ chịu mức thuế chống bán phá giá thấp chỉ bằng 1/5 trước đây (4,58% hiện tại so với 25,39% trước  đây) và cá tra Việt Nam, từ lâu đã là một thương hiệu được yêu thích, hiện được phía Mỹ chuẩn bị thông qua công nhận là đủ tiêu chuẩn xuất khẩu vào thị trường này.

Theo tính toán của Hiệp hội Thủy sản Việt Nam (VASEP), mục tiêu của ngành thủy sản Việt Nam đưa kim ngạch xuất khẩu năm nay lên 10 tỷ USD, tăng 10% so với năm 2018 là một mục tiêu cao đầy thách thức, nhưng với những tín hiệu tích cực từ nhiều thị trường ngoài nước, đặc biệt là thị trường Mỹ, khả năng đạt được mục tiêu này là hoàn toàn khả thi.

Cụ thể, VASEP đã phân tích và xác định mục tiêu năm 2019 là xuất khẩu tôm đạt 4,2 tỷ USD; xuất khẩu cá tra 2,3 tỷ USD và các mặt hàng thủy hải sản đạt khoảng 3,5 tỷ USD.

Để đạt được mục tiêu nói trên, song song với nỗ lực phát triển thị trường, ngành thủy sản Việt Nam đang nỗ lực xây dựng chiến lược phát triển nuôi sạch, nâng cao công nghệ chế biến và thúc đẩy xuất khẩu, trong đó tập trung giải quyết dứt điểm vấn đề hóa chất kháng sinh trong sản phẩm thủy sản và các loại bệnh phổ biến trong tôm hiện nay, nhằm củng cố lòng tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm tôm Việt Nam, đồng thời tích cực thực hiện các hoạt động quảng bá sản phẩm, tăng xuất khẩu vào các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, và châu Âu.

Tại Hội chợ Thủy sản Boston 2019, hội chợ thủy sản thường niên lớn nhất Bắc Mỹ, nơi quy tụ hơn 1.000 doanh nghiệp thủy sản đến từ hơn 50 quốc gia trên thế giới, dự kiến bế mạc ngày 19/3 (theo giờ Mỹ), đại diện các doanh nghiệp của Việt Nam đã tích cực nắm bắt xu hướng tiêu thụ của người tiêu dùng, cập nhật các yêu cầu về sản phẩm và ký thêm nhiều hợp đồng mới với các đối tác nước ngoài.

Ông David Cohen, Phó Chủ tịch phụ trách thu mua của công ty thủy hải sản Boca (Boca Sales Company) cho biết ông đánh giá thủy hải sản của Việt Nam có chất lượng rất cao và từ khi trở thành đối tác nhập thủy hải sản của Việt Nam tới nay, ông chưa bao giờ nhận phản hồi không tốt của khách hàng về các sản phẩm của Việt Nam. Hiện công ty của ông Cohen đang thương thảo để ký hợp đồng gia tăng lượng cá tra nhập khẩu từ Việt Nam cho năm 2019.

Ông Cohen nhận định ngày càng nhiều người tiêu dùng Mỹ muốn mua những thực phẩm ngon với giá phải chăng và tình hình tiêu thụ hải sản ở Mỹ sẽ tăng lên nhiều trong thời gian sắp tới. Ông cũng cho rằng xu hướng nhiều công ty sản xuất thủy sản lớn của Việt Nam mua lại các công ty nhỏ lẻ là tín hiệu tốt vì điều này giúp đảm bảo và tăng chất lượng sản phẩm hơn nữa bởi các công ty nhỏ không đủ tiềm lực tài chính để đầu tư vào công nghệ sạch.

Theo bà Tô Thị Tường Lan, Phó Tổng thư ký VASEP, chất lượng thủy hải sản của Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình từ lâu bởi các mặt hàng này đã được xuất khẩu tới hơn 160 nước trên thế giới. Việt Nam hiện là nhà cung cấp cá tra lớn nhất thế giới và lớn thứ tư toàn cầu về cung cấp tôm.

Tuy nhiên, theo bà Lan, để xuất khẩu thủy sản vào thị trường Mỹ khởi sắc hơn nữa, các nhà sản xuất Việt Nam vẫn phải chú trọng đảm bảo sản phẩm không chỉ sạch chất lượng mà còn đa dạng. Bà phân tích: “Ngoài những sản phẩm xuất khẩu chủ lực là tôm và cá tra, chúng ta có thể phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng để tránh thuế chống bán phá giá đối với cá tra đông lạnh và tôm đông lạnh từ Việt Nam. Ví dụ như những mặt hàng chế biến sẵn từ cá biển, hải sản ăn liền là những mặt hàng tiềm năng cho thị trường Mỹ”.

Còn theo ông An Thế Dũng, thị trường Mỹ đầy tiềm năng nhưng cũng rất khắt khe. Sản phẩm cá da trơn xuất sang Mỹ phải được kiểm soát chặt chẽ từ công đoạn nuôi, thu hoạch, vận chuyển cá tới cơ sở chế biến, cho đến khâu chế biến, xuất khẩu. Sản phẩm phải đảm bảo yêu cầu liên quan đến 85 chỉ tiêu về thuốc thú y, 106 chỉ tiêu về thuốc bảo vệ thực vật, 4 chỉ tiêu về thuốc nhuộm, 17 chỉ tiêu về kim loại, 8 chỉ tiêu về vi sinh, hóa học do phía Mỹ đưa ra.

Hiện nay, Việt Nam có 57 cơ sở được phép xuất khẩu cá da trơn vào Mỹ và kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2018 vào thị trường này 1.63 tỷ USD, tăng 15,7% so với năm 2017.

Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Cơ quan Ngoại giao của Việt Nam tại địa bàn New York và các vùng phụ cận, nhận định trong năm nay, cùng với nhu cầu gia tăng của thị trường Mỹ và nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) có hiệu lực, ngành thủy sản Việt Nam sẽ có nhiều động lực để phát triển. 

Đại sứ Đặng Đình Quý cho rằng thị trường thủy sản tại Mỹ là rất lớn, nhất là trong bối cảnh cuộc xung đột thương mại Mỹ - Trung còn chưa ngã ngũ. Trong khi đó, thị phần của các doanh nghiệp Việt Nam ở đây vẫn còn thấp.

Đại sứ cho rằng các doanh nghiệp của Việt Nam cần phải hợp tác với doanh nghiệp nhập khẩu và chế biến của Mỹ để tạo thành liên minh trong chuỗi sản xuất, từ đó mới đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện cho quy trình thương mại hai bên được duy trì liên tục và không bị cản trở.

Theo VASEP, triển vọng của ngành thủy sản trong năm 2019 là rất lớn khi tiêu thụ thủy sản của thế giới sẽ tăng mạnh. Dự kiến đến năm 2020, tiêu thụ tại các nước đang phát triển sẽ tăng lên 98,6 triệu tấn và tại các nước đang phát triển là đạt 29,2 triệu tấn. Trong khi nguồn cung chỉ đạt 78,6 triệu tấn. VASEP cho biết sẽ tập trung phát triển một số thị trường quan trọng, trong đó có Mỹ, và các doanh nghiệp sẽ cạnh tranh bằng chất lượng, không bằng giá rẻ.