Triển vong mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ở Trà Vinh

Xã Mỹ Long Nam là địa phương có tiềm năng và thế mạnh phát triển con nuôi thủy sản, nên số hộ đầu tư mô hình nuôi tôm siêu thâm canh thời gian qua nhiều nhất. Đến nay xã có hơn 30 hộ thả nuôi gần 10ha mặt nước, tương đương 79 ao. Mặc dù vốn đầu tư mô hình này ban đầu cao nhưng tuổi thọ sử dụng vật tư phục vụ nuôi tôm trong thời hạn 07 năm. Tuy nhiên, nông dân chỉ cần 02 năm đã thu hồi vốn. So với nuôi tôm truyền thống, đầu tư nuôi tôm siêu thâm canh, tỷ lệ tôm sống rất cao đạt từ 60 - 90%, mật độ thả nuôi từ 175 - 220 con/m2. Trọng lượng tôm đạt từ 28,5 - 52 con/kg; năng suất đạt 55 tấn/ha/vụ, lợi nhuận 03 tỷ đồng/ha. Không chỉ vậy, người nuôi dễ dàng kiểm soát được dịch bệnh, tôm sinh trưởng và phát triển nhanh.

Ông Phạm Văn Đế, ấp Năm, xã Mỹ Long Nam đã chuyển đổi thành công mô hình nuôi tôm siêu thâm canh cho biết: Vụ tôm nuôi năm 2018, ông thả nuôi 400.000 con giống trên diện tích hơn 0,3ha mặt nước (02 ao). Vụ nuôi đợt đầu lợi nhuận hơn 300 triệu đồng. Thấy hiệu quả kinh tế ông thả tiếp đợt 02, tôm phát triển được hơn 20 ngày bị bệnh đốm trắng, tôm chết thua lỗ gần 30 triệu đồng. Để cải thiện môi trường nước, ông Đế đang đầu tư thả nuôi gần 200.000 con giống tôm sú siêu thâm canh trên diện tích 0,25ha bước đầu cũng khả quan. Theo ông Đế, nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh có thể nuôi liên tục từ 01-02 vụ/năm, nên ông thử nghiệm 01 ao để nuôi tôm sú siêu thâm canh, tôm phát triển gần 01 tháng, tỷ lệ sống đạt trên 90%.

Nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh trên địa bàn thời gian qua đem lại hiệu quả kinh tế khá cao. Hiện mô hình này đang được nông dân trong xã nhân rộng từ 05 hộ năm 2017 nâng lên 31 hộ thả nuôi trong năm 2018. Quy trình nuôi tôm siêu thâm canh được thiết kế bài bản từ ao ương, ao lắng, ao xử lý, ao sẵn sàng và ao nuôi (trong đó, diện tích ao nuôi là 1.600m²). Trước khi thả nuôi, nông dân xử lý nguồn nước đầu vào qua ao lắng bằng cách nhỏ thuốc tím, sau khi ao được lắng trong, dùng PAC lắng tụ chất hữu cơ hòa tan; sau đó đưa ra ao xử lý bằng chlorine rồi chuyển sang ao sẵn sàng, cuối cùng là đến ao nuôi. Trong quá trình ươm thấy tôm yếu thì loại ngay, mua giống thả vô ươm tiếp. Khi tôm đang trong giai đoạn sinh trưởng, người nuôi thường xuyên theo dõi cấp và thoát nước kịp thời khi môi trường nước thay đổi, đặc biệt là gần ao nuôi, nông dân cần bố trí ao chứa thải, xử lý kịp thời khi tôm gặp bệnh. Điều quan trọng mà người nuôi cần đặc biệt quan tâm là chất lượng con giống, phải chọn giống sạch, chất lượng, ươm trong bể từ 20 - 40 ngày đạt kích cỡ đồng đều mới thả ra ao nuôi. Đến khi thu hoạch tôm, nông dân tận dụng nguồn nước đưa tuần hoàn về ao lắng xử lý như ban đầu. Trừ trường hợp nguồn nước không còn khả năng tái sử dụng, người nuôi xử lý sau đó thải ra kênh nội đồng nhưng phải được sự cho phép của chính quyền địa phương nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường xung quanh.

Nông dân Nguyễn Hải Bằng, hộ dân mới đầu tư vốn nuôi tôm siêu thâm canh trong năm 2018 tại ấp Năm cho biết: Tuy năm đầu mới chuyển đổi sang nuôi theo công nghệ cao, quy trình nuôi áp dụng khá phức tạp nhưng hiệu quả kinh tế mang lại rõ rệt. Với 3,5ha diện tích mặt nước, ông Bằng thiết kế 04 ao nuôi, còn lại ao lắng, ao xử lý, ao sẵn sàng và ao chứa thải. Vụ nuôi năm 2018, ông Bằng trúng đậm liên tục 02 vụ lợi nhuận trên 400 triệu đồng, vụ đầu ông thả nuôi 400.000 con giống tôm thẻ chân trắng trên diện tích 02 ao (1.200m²/ao), năng suất đạt 11 tấn, giá bán 130.000 đồng/kg (loại 30 con/kg), lợi nhuận hơn 200 triệu đồng. Vụ nuôi đợt 02 do môi trường nước thay đổi, độ mặn giảm dần chuyển sang lợ và ngọt nên tôm nuôi chậm lớn, trọng lượng đạt 50 con/kg, năng suất đạt 07 tấn, lợi nhuận trên 100 triệu đồng. Ông Bằng cho biết: Vụ tôm nuôi năm nay, thời tiết khá thuận lợi, tỷ lệ tôm sống cao, tuy nhiên do giá tôm giảm mạnh ở giữa vụ từ 20.000 - 30.000 đồng/kg (loại 100 con/kg), nên lợi nhuận giảm so với năm 2017. Để đảm bảo vụ nuôi 2019 đạt năng suất và sản lượng, hiện ông Bằng đã cải tạo ao hồ phơi bạt chờ điều kiện thích hợp lấy nước kịp thời xử lý chuẩn bị thả nuôi vụ mới.

So với nuôi tôm theo hình thức truyền thống, người nuôi cho tôm ăn theo cách thủ công. Nuôi tôm siêu thâm canh, người nuôi cho ăn bằng máy tự động nên tôm ăn liên tục (2 phút/lần), hạn chế thức ăn nằm lâu tan trong nước. Không phải tắt quạt khi tôm ăn, hạn chế thiếu hụt oxy giúp tôm ăn mạnh hơn, có thể giảm lại lượng thức ăn nếu tôm ăn yếu hoặc thời thiết bất lợi. Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh hiệu quả cao gấp nhiều lần so với nuôi tôm công nghiệp, ao nhỏ, sản lượng nhiều, hiệu quả kinh tế cao, giảm ô nhiễm môi trường bên ngoài vào ao nuôi.

Ông Mai Chí Cường, cán bộ nông nghiệp xã Mỹ Long Nam cho biết: Tuy mô hình nuôi tôm siêu thâm canh hiện nay đã và đang đem lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân trong xã, nhưng vấn đề ô nhiễm môi trường nước ảnh hưởng đến các hộ nuôi tôm công nghiệp đầu tư theo phương thức truyền thống. Một số hộ nuôi chưa ý thức trong việc bảo vệ môi trường nước, nên đã xả thải ra kênh khi chưa xử lý triệt để. Khi xảy ra tình trạng này, xã phối hợp với các ngành liên quan khảo sát điều tra và xử lý kịp thời. Để mô hình này phát triển mạnh và bền vững, thời gian tới, xã tiếp tục tuyên truyền người nuôi có biện pháp xử lý môi trường ao nuôi trước khi thải ra bên ngoài và xử lý nghiêm đối với những trường hợp vi phạm làm ô nhiễm môi trường nước.