Trùng quả dưa tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn trên cá rô phi

Trùng quả dưa gây bệnh đốm trắng trên cá tăng nguy cơ bội nhiễm với vi khuẩn gây chết hàng loạt trên cá rô phi.

cá rô phi bị đốm trắng
Cá rô phi bị nhiễm trùng quả dưa có các đốm trắng trên vây và da của chúng.

Francisella noatunensis subsp. OrientalisIchthyophthirius multifiliis được biết đến là mầm bệnh truyền nhiễm với tỷ lệ tử vong cao ở cá rô phi đặc biệt trong mùa lạnh khi nhiệt độ nước giảm xuống dưới 25oC. Có giả thuyết được đặt ra rằng sự lây nhiễm của ngoại ký sinh trùng có thể nâng cao tính nhạy cảm của cá rô phi đối với vi khuẩn gây bệnh. Trong tự nhiên, một vật chủ thường bị nhiễm bởi nhiều mầm bệnh. Các trường hợp bội nhiễm bởi vi khuẩn và ký sinh trùng bao gồm Streptococcus iniaeandIchthyophthirius multifiliis, Edwardsiella ictaluri Ichthyophthirius multifiliis đã được báo cáo ở trên cá. 

Bệnh trùng quả dưa hay còn gọi là bệnh đốm trắng có lẽ là bệnh ký sinh trùng nguy hiểm nhất ở cá nước ngọt trong môi trường tự nhiên và nuôi thả do động vật đơn bào Ichthyophthirius multifiliis gây ra mà phần lớn những người nuôi cá đều có lúc phải đối mặt. Ichthyophthirius multifiliis là ký sinh trùng bắt buộc, tự bám vào da và mang của vật chủ. Các dấu hiệu điển hình của bệnh là sự xuất hiện của nhiều đốm trắng trên da, vây và mang cá có thể thấy bằng mắt thường, có nhiều nhớt, màu sắc nhợt nhạt. Vòng đời bao gồm ba giai đoạn phát triển trong đó có giai đoạn sinh sản (tomocyst), giai đoạn nhiễm trùng (theront) và giai đoạn ký sinh (trophont).

Vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis, một trong những tác nhân chính gây tử vong hàng loạt không chỉ ở cá rô phi mà còn ở các loài cá nước ấm khác nhau trên toàn thế giới. Francisella noatunensis subsp. Orientalis gây nhiễm trùng từ mức độ cấp tính đến mãn tính, ảnh hưởng đến các cơ quan như thận, lá lách, gan. 

Sự bùng phát của bệnh thường xảy ra ở cá giống và cá con, liên quan chặt chẽ đến nhiệt độ nước nuôi (thấp hơn 25oC). Tuy nhiên, dưới điều kiện nuôi thâm canh và môi trường không tốt, những bệnh đó có thể xảy ra ở những khoảng nhiệt độ khác và ảnh hưởng đến tất cả các giai đoạn sống của cá. Ở Thái Lan, sự lây nhiễm đồng thời của Ichthyophthirius multifiliisFrancisella noatunensis subsp. Orientalis đã được quan sát thấy ở một số trại cá điêu hồng với nhiệt độ vào khoảng 28oC. Tuy nhiên, mối liên hệ giữa hai mầm bệnh Francisella noatunensis subsp. Orientalis và ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis trên vật chủ và tác động có thể có của chúng đối với sự bùng phát dịch bệnh vẫn chưa được nghiên cứu. Do đó, nghiên cứu này nhằm mục đích điều tra liệu việc nhiễm ký sinh trùng có làm tăng tính nhạy cảm của cá rô phi với vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis nói riêng và những loài vi khuẩn gây bệnh khác nói chung hay không?


Trùng quả dưa - Ichthyophthirius multifiliis

Cá điêu hồng nhiễm ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis trong tự nhiên được chia thành 5 nhóm ( một nhóm đối chứng và bốn nhóm được tiến hành cảm nhiễm với vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis ở các mức nồng độ khác nhau lần lượt 1.93 x 106, 1.93 x 105, 1.93 x 104, 1.93 x 103 CFU/ ml ). Song song đó, cá điêu hồng khỏe mạnh được sàng lọc âm tính với ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis cũng được tiến hành cảm nhiễm tương tự. Dấu hiệu lâm sàng, tỷ lệ chết được ghi nhận 2 lần mỗi ngày trong vòng 19 ngày. 

Kết quả phân tích cho thấy rằng nhiễm ký sinh trùng quả dưa Ichthyophthirius multifiliis không gây chết trên cá điêu hồng trong khi nhiễm Francisella noatunensis subsp. Orientalis thì có thể, khi thực hiện cảm nhiễm đơn vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis (không có sự hiện diện của ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis). Tuy nhiên, cá nhiễm Ichthyophthirius multifiliis có tỷ lệ chết tích lũy cao, dao động từ 80 đến 100% khi được ngâm với vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis ở liều thấp (1,93 x 103 CFU/ ml) đến liều cao (1,93 x 106 CFU/ml). Điều này chứng minh vai trò của ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis trong việc làm hỏng biểu mô của mang cá và da. Nó dẫn đến hoại tử và phá vỡ biểu mô tại vị trí nhiễm trùng. Kết quả là, chất nhờn và biểu bì ở mang và da - tuyến bảo vệ đầu tiên của vật chủ bị tổn thương, do đó tạo ra con đường cho sự xâm nhập của vi khuẩn và trên thực tế, ký sinh trùng có thể đóng vai trò nhất định trong việc bùng phát bệnh. 

Các nghiên cứu trước đây đã chứng minh rằng sự hiện diện của ngoại ký sinh góp phần làm tăng lượng vi khuẩn trong cá và dẫn đến tỷ lệ tử vong cao hơn đáng kể. Nghiên cứu này cho thấy sự bội nhiễm của Ichthyophthirius multifiliisFrancisella noatunensis subsp. Orientalis ở cá rô phi dẫn đến tỷ lệ tử vong trầm trọng hơn. Vì vậy, quản lý cá không bị ngoại ký sinh (Ichthyophthirius multifiliis) có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh do vi khuẩn trong môi trường nuôi. Điều quan trọng là phải hiểu rõ hơn về khả năng của Ichthyophthirius multifiliis như một vector truyền vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis ở cá. Hiện nay vẫn còn thiếu thông tin về phản ứng miễn dịch của cá rô phi đối với ký sinh trùng quả dưa Ichthyophthirius multifiliis, nhiễm vi khuẩn Francisella noatunensis subsp. Orientalis đơn thuần và bội nhiễm. Do đó, việc nghiên cứu chuyên sâu các hoạt động ức chế miễn dịch có thể có của Francisella noatunensis subsp. OrientalisIchthyophthirius multifiliis sẽ rất quan trọng để phát triển một chương trình quản lý bệnh truyền nhiễm phù hợp.

Đăng ngày 24/09/2020
Uyên Đào
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Bệnh hoại tử thần kinh (VNN) trên cá chẽm

Cá chẽm là một trong những đối tượng nuôi thương phẩm có giá trị cao và được ưa chuộng tại nhiều quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, một trong những thách thức nghiêm trọng đối với người nuôi cá chẽm hiện nay là bệnh hoại tử thần kinh do virus – còn gọi là Viral Nervous Necrosis (VNN) hoặc bệnh Betanodavirus. Đây là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở giai đoạn cá giống và cá con, có thể gây thiệt hại nặng nề lên tới 100% nếu không phát hiện và xử lý kịp thời.

Bệnh VNN trên cá chẽm
• 15:19 07/07/2025

Lỏng ruột trên tôm và những điều cần lưu ý

Trong nuôi trồng thủy sản, hiện tượng tôm bị lỏng ruột là một rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, đặc trưng bởi tình trạng thành ruột mềm, dễ đứt gãy, phân tôm không kết dính. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhiễm khuẩn (Vibrio spp.), độc tố thức ăn hoặc stress môi trường, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Bệnh không chỉ tác động đến tốc độ tăng trưởng mà còn làm tăng tỷ lệ hao hụt, ảnh hưởng năng suất vụ nuôi.

Hình minh họa tôm thẻ
• 12:17 19/05/2025

Dịch bệnh TPD bùng phát trên tôm

Trong thời gian gần đây, dịch bệnh trên tôm tại các vùng nuôi trọng điểm đang diễn biến phức tạp, lan rộng nhiều khu vực với tỷ lệ thiệt hại ngày càng gia tăng. Đáng chú ý nhất là sự bùng phát mạnh của bệnh TPD (bệnh gan tụy cấp tính trên tôm), gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 07/05/2025

Peptide kháng khuẩn ứng dụng trong phòng bệnh tôm

Trong nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991 nhiều loại kháng sinh được bà con sử dụng có khả năng chống lại nhiều loại vi khuẩn gây bệnh tôm, bằng việc hòa vào nước tạt trực tiếp xuống ao nuôi khi tôm bị bệnh hay trộn vào thức ăn cho ăn trực tiếp để phòng bệnh. Đến năm 2024 hầu hết các chủng vi khuẩn có khả năng kháng đa số các loại kháng sinh.

Kháng khuẩn tôm
• 10:29 05/05/2025

Hành trình chàng trai trẻ mang cá tầm lên rừng

Trong một góc rừng sâu xã Quảng Tân, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh, giữa nơi địa hình hiểm trở và ít người sinh sống, một mô hình nuôi cá nước lạnh đang âm thầm hình thành và phát triển. Chủ nhân của mô hình này là Vũ Đình Hảo, một thanh niên sinh năm 1992, quê ở thị xã Quảng Yên. Anh đã lựa chọn một hướng đi ít người dám theo đuổi: nuôi cá tầm bằng công nghệ bể nổi giữa vùng núi rừng.

Cá tầm
• 23:13 12/07/2025

Đồng Tháp số hóa ngành cá tra, 100% cơ sở được cấp mã nhận diện

Đồng Tháp vừa phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp và kế hoạch phát triển ngành hàng cá tra theo hướng hiện đại, bền vững. Mục tiêu là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào sản xuất và quản lý, nâng cao chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

Cá tra
• 23:13 12/07/2025

Nuôi biển: Tiềm năng, cơ hội và 4 rào cản

Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) vừa có báo cáo cho biết bức tranh toàn cảnh và chi tiết về hiện trạng cá biển toàn cầu: Có 35,5% quần thể cá biển đang bị khai thác quá mức. Đại dương không còn là “kho cá vô tận” và nhiều quốc gia đã phát triển nuôi biển công nghiệp, xa bờ. Việt Nam có điều kiện tự nhiên giàu tiềm năng phát triển nuôi biển, thuận lợi để xây dựng một ngành kinh tế mới khai thác cơ hội toàn cầu, tuy nhiên phải vượt qua 4 rào cản lớn hiện nay.

Nuôi trồng thủy sản
• 23:13 12/07/2025

Cách phân biệt và sử dụng đúng một số loại vôi trong nuôi trồng thủy sản

Vôi là một trong những vật tư quan trọng có vai trò điều chỉnh pH, cải tạo ao, xử lý đáy, diệt khuẩn và bổ sung khoáng chất. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có nhiều loại vôi khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và công dụng riêng. Nếu không hiểu rõ và sử dụng đúng loại vôi phù hợp với mục đích và thời điểm, người nuôi có thể gặp phải những hậu quả như pH tăng đột ngột, tôm cá sốc môi trường, hoặc hiệu quả cải tạo không như mong muốn.

Bón vôi
• 23:13 12/07/2025

Cá "nhuộm phẩm" ở Đà Nẵng: Sự thật có phải hóa chất độc hại

Sáng 6/7, tại khu vực gần chợ Cẩm Lệ (quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng), một người dân phản ánh về việc cá biển có màu sắc bất thường, nghi ngờ bị nhuộm phẩm màu. Sau khi rửa hai con cá kè bằng nước ngọt, nước chuyển sang màu đỏ đậm. Khi luộc, thịt cá cũng có màu đỏ khác lạ, khiến người này nghi ngờ cá bị “nhuộm phẩm”.

Cá
• 23:13 12/07/2025
Some text some message..