Vì sao người nuôi tôm cá vẫn nghèo?

Nghề nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam trong những năm gần đây phát triển mạnh và rất có tiềm năng, tuy nhiên tại sao người nuôi vẫn quẩn quanh trong cái nghèo?

Ao nuôi
Bà con thu hoạch. Ảnh: images.baoquangnam.vn

Nước ta có diện tích nuôi trồng thủy sản gần 1,3 triệu ha với 2.900 trang trại thủy sản (tính đến năm 2021). Dù vậy, nghề nuôi thủy sản ở Việt Nam vẫn quen với truyền thống, chưa thích ứng với công nghệ nuôi hiện đại, đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến bà con nuôi thủy sản vẫn nghèo. 

Nuôi theo “lối mòn” truyền thống 

Có rất nhiều mô hình hiện đại để nuôi tôm cá nhưng bà con vẫn chưa biết cách áp dụng, một số mô hình nuôi cho lợi nhuận cao, tiết kiệm chi phí và nhân công như: Nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh, mô hình nuôi RAS, mô hình nuôi Biofloc, nuôi 2 – 3 giai đoạn, mô hình CPF – Combine thế hệ 2, nuôi cá trên ao nổi, nuôi cá lồng bè nhựa HDPE,…

Nếu bà con vẫn nuôi truyền thống, chưa biết cách sử dụng máy móc vào quy trình cho ăn tự động, sử dụng công nghệ mới khi nuôi tôm cá thì sẽ chậm phát triển về kinh tế so với các ngành khác trong và ngoài nước. 

Điển hình như khi gặp thiên tai, gió bão, người nuôi dễ rơi vào cảnh trắng tay, nợ nần do kỹ thuật nuôi truyền thống không đủ sức chống chịu với thiên tai, trong khi đó những mô hình nuôi hiện đại có độ an toàn và chắc chắn hơn nhiều lần. 

Thị trường thủy sản chưa ổn định 

Khi nhu cầu thị trường bấp bênh, người nuôi sẽ thu hẹp diện tích dẫn đến nhiều mặt hàng thiếu hụt nếu nhu cầu đột ngột tăng. 

Bên cạnh đó, bà con quá phụ thuộc vào xuất khẩu tiểu ngạch thay vì tìm đầu ra ổn định. Từ đầu năm 2022 đến nay, người nuôi tôm thấp thỏm vì tàu của các thương lái không cập bến để thu mua dẫn đến bà con phải tiếp tục bỏ vốn nuôi tôm cá dù đã quá ngày thu hoạch, tốm kém chi phí thức ăn mà lại không bán được. 

“Bảo thủ” trong tư duy của người nuôi 

Năm 2020, tỉnh Khánh Hòa triển khai dự án thử nghệ nuôi cá giò bằng lồng tròng HDPE kiểu Na Uy và thu được 5 tấn cá, lãi 100 triệu trong 10 tháng nuôi. Do đó, việc áp dụng công nghệ cao vào nuôi tôm cá nói riêng và thủy sản nói chung rất có tiềm năng phát triển kinh tế.

HDPENuôi cá bằng lồng bè nhựa HDPE cho hiệu quả cao. Ảnh: baokhanhhoa.vn

Đối với lồng bè HDPE có thể áp dụng cho nhiều loại cá khác nhau, nhưng có rất ít doanh nghiệp, hộ dân dám nuôi theo công nghệ mới này, đa số vẫn nuôi theo công nghệ truyền thống. 

Theo đó, để đổi mới công nghệ hiện đại không phải chuyện một sớm một chiều có thể làm được vì còn nhiều vẫn đề tồn tại trong tư duy của người nuôi như sau: 

Thứ nhất, cần có một đội chuyên biệt về kỹ thuật lắp ráp, máy móc thiết bị, cho ăn theo quy trình hiện đại đúng tiêu chuẩn mới đạt hiệu quả. 

Thứ hai, bà con đã quen với mỗi bè nuôi có khoảng 20 ô mà công nghệ mới này chỉ có 1 lồng, đây là điều mà bà con nghi ngờ về hiệu quả mà nó đem lại.  

Nếu áp dụng công nghệ hiện đại đồng loạt mà phải dỡ 20 lồng bè truyền thống thì cần có quy hoạch cụ thể, chính sách khuyến nông tốt hơn cho người nuôi. 

Thứ ba, người nuôi chưa theo kịp sự thay đổi của công nghệ tiên tiến nên khó mạnh tay đầu tư. Do đó cần có trình độ chuyên môn và kiến thức quản lý để thực hiện các mô hình nuôi mới. 

Mối đe dọa từ dịch bệnh 

Nghề nuôi thủy sản gắn liền với sông nước và cũng vì vậy mà nó có độ rủi ro cao nhất. Độ rủi ro không chỉ là kỹ thuật nuôi mà còn do tác động của môi trường nước.

Tôm chếtDịch bệnh lây lan làm tôm cá chết khó kiểm soát. Ảnh: photo-cms-tpo.epicdn.me

Đặc biệt, đối với nguồn lây nhiễm bệnh, khi 1 vùng nuôi bị bệnh, vi khuẩn gây bệnh sẽ phát tán và lây lan theo dòng nước đến nhiều vùng nuôi khác làm bà con tổn thất nặng nề trong vụ nuôi. 

Các bệnh truyền nhiễm, bệnh do ký sinh trùng hay các hội chứng tôm, cá chết hàng loạt là mối nguy lớn đối với các hộ nuôi. Một số khác do người nuôi chưa nắm được hết các biện pháp phòng, trị bệnh cho vật nuôi kịp thời theo phương pháp an toàn sinh học. 

Trên đây là một trong những thách thức lớn khiến bà con nuôi trồng thủy sản gặp khó khăn trong việc duy trì và mở rộng diện tích nuôi. Hy vọng trong năm 2023, nghề nuôi thủy sản ở Việt Nam sẽ có nhiều bước tiến đột phá trong nước và xuất khẩu. 

Xem thêm video "Vì sao người nuôi tôm cá vẫn nghèo?" để cảm nhận rõ hơn về vấn đề này nhé.


Đăng ngày 31/03/2023
Nhã Hương @nha-huong
Nông thôn

Lịch mùa vụ thả giống nuôi tôm nước lợ năm 2025

Vừa qua, Cục Thủy sản đã hướng dẫn khung lịch mùa vụ thả giống nuôi tôm nước lợ và một số nội dung quản lý, tổ chức sản xuất nuôi tôm nước lợ năm 2025 cụ thể như sau:

Thả giống
• 10:06 16/12/2024

Ngư dân Bình Định trúng đậm cá chù

Vừa qua, rất nhiều tàu thuyền của ngư dân hành nghề lưới vây rút ngày ở xã Mỹ An, huyện Phù Mỹ, Bình Định cập bến với cá chù đầy khoang. Mỗi thuyền sau mỗi chuyến đánh bắt từ 2 đến 3 ngày thu được sản lượng từ 1 đến 2 tấn cá. Với giá cá chù 50.000 đồng/kg, mỗi thuyền thu nhập từ 50 đến 100 triệu.

Cá chù
• 10:28 13/12/2024

Cà Mau đẩy mạnh quảng bá con tôm đến thị trường Mỹ

Trong chuyến công tác tại Hoa Kỳ, đoàn công tác Cà Mau do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử dẫn đầu đã làm việc với Seafood Watch (SFW) để tổ chức Hội nghị “Tôm sú bền vững từ Việt Nam” tại Boston, Hoa Kỳ và triển khai chương trình hợp tác với trường Đại học Arizona.

Tôm sú
• 10:23 09/12/2024

Tăng cường hợp tác và ứng dụng khoa học công nghệ để phát triển ngành tôm bền vững

Vừa qua, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (Bộ NN&PTNT) tổ chức tọa đàm với chủ đề: "Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ phát triển nuôi tôm nước lợ bền vững, giảm chi phí sản xuất, giảm phát thải, nâng cao hiệu quả".

Mô hình nuôi tôm
• 10:40 04/12/2024

Hướng đi mới trong nuôi trồng thủy sản: Mô hình Aquaponics

Mô hình Aquaponics đang được xem là một trong những giải pháp đột phá cho ngành nuôi trồng thủy sản trong thời kỳ hiện đại. Không chỉ kết hợp hiệu quả giữa nuôi thủy sản và trồng cây trong hệ thống tuần hoàn khép kín, mô hình này còn tối ưu hóa tài nguyên, mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.

Mô hình Aquaponics
• 07:30 17/12/2024

Không nên tin tưởng sản phẩm quảng cáo "trị dứt điểm EHP"

Hiện nay, nhiều người nuôi tôm đang đối mặt với những lời quảng cáo đầy hứa hẹn về các sản phẩm “trị dứt điểm EHP”.

EHP trên tôm
• 07:30 17/12/2024

Bình Định sửa đổi, bổ sung một số tiêu chí đặc thù và quy trình xét duyệt hồ sơ

Ngày 10/12/2024, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 84/2024/QĐ-UBND về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định tiêu chí đặc thù và quy trình xét duyệt hồ sơ

Tàu cá
• 07:30 17/12/2024

Lịch mùa vụ thả giống nuôi tôm nước lợ năm 2025

Vừa qua, Cục Thủy sản đã hướng dẫn khung lịch mùa vụ thả giống nuôi tôm nước lợ và một số nội dung quản lý, tổ chức sản xuất nuôi tôm nước lợ năm 2025 cụ thể như sau:

Thả giống
• 07:30 17/12/2024

Hệ vi sinh trong ao nuôi

Hệ vi sinh trong ao nuôi đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển và sức khỏe của tôm, cũng như khả năng quản lý chất lượng nước. Hiểu và quản lý tốt hệ vi sinh không chỉ giúp người nuôi kiểm soát môi trường ao hiệu quả, mà còn giảm thiểu rủi ro dịch bệnh, nâng cao năng suất và chất lượng tôm.

Tạt vi sinh
• 07:30 17/12/2024
Some text some message..