Bệnh vẩy cá trên cá chẽm

Cá chẽm (Lates calcarifer) là loài nuôi trồng thủy sản quan trọng về mặt thương mại, có giá trị kinh tế đáng kể trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Loài này được nông dân ưa chuộng do tốc độ tăng trưởng nhanh và thích nghi tốt với nhiều điều kiện nuôi khác nhau.

Cá chẽm
Cá chẽm

Ở Thái Lan, đây là loài cá biển được nuôi rộng rãi nhất với sản lượng trung bình hàng năm là 26.312 tấn (chiếm 86% tổng sản lượng cá biển) và tạo ra giá trị ước tính là 90 triệu đô la Mỹ hàng năm. Ngoài ra, chúng là loài quan trọng đối với cá nuôi lồng biển ở Malaysia và một số quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, dịch bệnh là một trong những trở ngại lớn đối với ngành nuôi cá chẽm. Việc thâm canh nuôi cá chẽm khiến loài cá này dễ mắc các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, vi-rút, ký sinh trùng và nấm gây ra. 

Nuôi cá thâm canh đã làm tăng khả năng mắc bệnh nhiễm trùng do vi-rút của cá chẽm, do điều kiện căng thẳng, mật độ cao làm suy yếu hệ thống miễn dịch của chúng và tạo điều kiện cho mầm bệnh lây lan. Trong số các bệnh do vi-rút này, các loại vi-rút megalocytivirus, chẳng hạn như vi-rút gây hoại tử thận và truyền nhiễm (ISKNV), vi-rút iridovirus thân đỏ cá bơn (TRBIV), vi-rút iridovirus cá tráp biển đỏ (RSIV) và vi-rút gây bệnh rụng vảy (SDDV), được nêu bật là những tác nhân chính gây ra thiệt hại kinh tế và thách thức về năng suất trong ngành nuôi cá chẽm. SDDV là một loại virus DNA sợi đôi được phân loại là thành viên mới của chi Megalocytivirus, họ Iridoviridae. SDDV đã được báo cáo rộng rãi ở các nước Đông Nam Á là tác nhân gây ra hội chứng rụng vảy (SDS) ở cá mú, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao trong cả trường hợp nhiễm trùng tự nhiên và thực nghiệm.  

Hội chứng rụng vảy (SDS) với nguyên nhân nghi ngờ là do vi-rút lần đầu tiên được báo cáo ở cá vược châu Á nuôi ở Singapore vào năm 2012. Sau đó bệnh được ghi nhận ở Indonesia và Thái Lan. Trước đây, người ta đã báo cáo rằng cá chẽm nuôi ở Penang, Malaysia đã bị SDS vào năm 1992. 

Cá bị nhiễm SDDV thường biểu hiện các dấu hiệu lâm sàng và đặc điểm bệnh lý, bao gồm cơ thể sẫm màu, vây bị xói mòn, lồi mắt, mất vảy và xuất huyết kèm theo các biểu hiện lờ đờ, phần lưng sẫm màu của cơ thể, mất vảy nghiêm trọng, đỏ ở phần bụng và có xu hướng bơi trên mặt nước. Các dấu hiệu lâm sàng rõ ràng nhất là vảy dễ bong ra khi cọ xát nhẹ và xuất huyết da ở phần bụng của cơ thể. Bên trong, gan và tỳ tạng có vẻ to ra với xuất huyết. Thỉnh thoảng, một số ít rận biển (Caligus sp.) và ký sinh trùng ngoài (Dactylogyrus sp.) được tìm thấy trên mang của cá khỏe mạnh và bị ảnh hưởng. Có vẻ như tất cả những con cá bị ảnh hưởng đều có các dấu hiệu lâm sàng điển hình của tình trạng rụng vảy, nhưng với mức độ nghiêm trọng khác nhau. 


Nuôi cá thâm canh đã làm tăng khả năng mắc bệnh nhiễm trùng do vi-rút của cá chẽm. Ảnh: niengiamnongnghiep

Có tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng ở hầu hết các mạch máu của gan, một số có huyết khối trong khi một số ít cho thấy tình trạng vòng bít quanh mạch máu. Nhiều tế bào gan cho thấy tình trạng không bào rõ ràng của tế bào chất. Có bằng chứng về sự hiện diện của các tế bào phì đại ưa kiềm và thể vùi trong tế bào chất ở gan, cho thấy nguyên nhân có thể là do vi-rút. Thận cho thấy tình trạng thoái hóa các ống thận và sự xâm nhập của các tế bào viêm lympho bào, trong khi nhiều cầu thận có vẻ bị teo hoặc teo lại, khiến khoang Bowman có vẻ tương đối rộng. Tỳ tạng cho thấy tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng và xuất huyết ở tủy đỏ và tăng trung tâm đại thực bào hắc tố (MMC) trên toàn bộ phần lách (không hiển thị). Não cho thấy tình trạng tắc nghẽn nhẹ, xuất huyết và sự xâm nhập của các tế bào viêm giống tế bào lympho ở cả màng não và nhu mô não. 

Ngoài những ghi nhận thông qua chẩn đoán lâm sàng thì có thể xác định virus bằng kính hiển vi điện tử (TEM), sự hiện diện của nhiều hạt virus trong tế bào chất của các tế bào bị nhiễm bệnh. Các phân tích PCR và trình tự cho thấy tất cả các loài cá bị ảnh hưởng đều dương tính với virus gây bệnh rụng vảy (SDDV).


Đăng ngày 30/08/2024
Hồng Huyền @hong-huyen
Kỹ thuật

Chuyển giao cá tra bố mẹ và nâng cao chất lượng giống

Vừa qua, Tép Bạc phản ánh thông tin từ Cục Thủy sản và Hiệp hội Cá tra Việt Nam về chất lượng giống cá tra thấp, hao hụt đến 95% trong ương dưỡng và khi nuôi thương phẩm cũng hao hụt lớn, nhiều bạn đọc muốn biết thêm công tác giống đang thực hiện. Sau đây xin cung cấp thông tin từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II (Viện 2)

Cá tra giống
• 09:51 13/12/2024

Tìm hiểu cách trao đổi khí của tôm

Tôm là loài động vật thủy sinh thuộc lớp giáp xác, có cơ chế trao đổi khí phức tạp và thích nghi tốt với môi trường nước. Quá trình trao đổi khí của tôm diễn ra thông qua các cấu trúc và cơ chế đặc biệt giúp chúng lấy oxy từ nước và thải khí carbon dioxide.

Tôm thẻ
• 09:43 06/12/2024

Các yếu tố quan trọng cần biết khi cho tôm ăn

Cho tôm ăn là một công đoạn rất quan trọng trong quá trình nuôi, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tốc độ phát triển, và hiệu quả kinh tế của ao nuôi. Để đảm bảo tôm phát triển tốt và hạn chế các vấn đề về môi trường ao nuôi, người nuôi cần nắm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và cách cho tôm ăn.

Thức ăn tôm
• 10:04 03/12/2024

Sử dụng men vi sinh để trị bệnh cho tôm

Một trong những giải pháp đang ngày càng được nhiều người nuôi tôm áp dụng để kiểm soát và điều trị bệnh chính là sử dụng men vi sinh. Men vi sinh không chỉ giúp cải thiện chất lượng nước mà còn hỗ trợ tôm khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng và phòng ngừa các bệnh thường gặp. Việc áp dụng men vi sinh đúng cách có thể mang lại hiệu quả lâu dài, giúp người nuôi tôm bảo vệ đàn tôm khỏi bệnh tật và nâng cao năng suất nuôi trồng.

Men vi sinh
• 11:38 02/12/2024

[Siêu khuyến mãi] Sale nốt - Chốt năm

Tháng cuối năm là thời điểm diễn ra nhiều sự kiện khuyến mãi tập trung quy mô lớn, nhộn nhịp nhất trong năm nhằm kích cầu tiêu dùng.

Farmext eShop
• 23:20 22/12/2024

Tìm kiếm các giải pháp để nâng cao chất lượng thịt cá

Chất lượng thịt cá đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị ngành thủy sản. Không chỉ ảnh hưởng đến giá trị kinh tế, chất lượng thịt cá còn quyết định đến độ an toàn thực phẩm và sự hài lòng của người tiêu dùng. Vậy làm sao để nâng cao chất lượng thịt cá? Dưới đây là những giải pháp đã được nghiên cứu và áp dụng thành công trong thực tế.

Cá
• 23:20 22/12/2024

Sản xuất giống thủy sản nước ngọt đa loài và mô hình nuôi

Thực hiện chủ trương giảm khai thác, tăng nuôi trồng, việc nghiên cứu sản xuất giống đa loài với các mô hình nuôi có vai trò quan trọng và nhiều năm qua được chú trọng đã đạt thành tựu đáng ghi nhận. Sau đây xin giới thiệu kết quả ở Trường Thủy sản thuộc Trường Đại học Cần Thơ qua thống kê của PGS.TS Phạm Thanh Liêm.

Nuôi cá tra
• 23:20 22/12/2024

Vai trò của chế phẩm sinh học trong phòng ngừa EHP

Hiện nay, EHP chưa có thuốc điều trị hiệu quả, vì vậy việc phòng ngừa là giải pháp quan trọng nhất. Trong đó, việc sử dụng chế phẩm sinh học đã chứng minh được hiệu quả trong việc hạn chế sự lây lan và nguyên nhân gây bệnh.

Tôm thẻ chân trắng
• 23:20 22/12/2024

Tại sao cần tạo màu nước trước khi thả tôm?

Tạo màu nước trong ao là một bước quan trọng giúp chuẩn bị môi trường sống tốt nhất cho tôm trước khi thả. Màu nước phù hợp không chỉ giúp duy trì các thông số môi trường ổn định mà còn hỗ trợ hệ sinh thái ao phát triển cân bằng, giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Tuy nhiên, không phải người nuôi nào cũng nắm rõ cách tạo màu nước hiệu quả và khoa học.

Tạo màu nước
• 23:20 22/12/2024
Some text some message..