Nucleotide và ứng dụng của nó trên động vật thủy sản
Nucleotide được cấu tạo từ 3 thành phần: đạm (purine hay pyrimidine), đường pentose, một hoặc nhiều nhóm phosphate. Nucleotide là thành phần cơ bản để cấu tạo nên acid nucleic (DNA hoặc RNA). Theo Walker (1995), nucleotide là những chất “bán cần thiết” cho động vật có vú, gia cầm và cá.
Đã có rất nhiều nghiên cứu về vai trò của nucleotide đối với động vật thủy sản trên thế giới. Theo đó, cơ thể của động vật thủy sản có thể tự tổng hợp được nucleotide. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, vật nuôi dễ bị stress do nhiều nguyên nhân như: điều kiện dinh dưỡng mất cân bằng, chất lượng nước nuôi kém, điều kiện thời tiết không thuận lợi… điều này sẽ làm hưởng đến khả năng tổng hợp nucleotide ở vật nuôi do đó dẫn đến tình trạng hệ miễn dịch của vật nuôi bị suy giảm và dễ mẫn cảm với mầm bệnh, khiến khả năng xảy ra dịch bệnh rất cao.
Bên cạnh đó, các kết quả nghiên cứu cho thấy việc bổ sung nucleotide sẽ giúp người nuôi giảm sử dụng bột cá. Vì nucleotide khắc phục được nhược điểm của protein thực vật. Qua đó, sẽ giúp người nuôi tiết kiệm chi phí.
Theo kết quả của một thử nghiệm được hãng Bioiberica thực hiện trên cá Rô phi trong vòng 135 ngày. Việc bổ sung 500ppm nucleotide sẽ giúp cá Rô phi tăng tỉ lệ sống, cải thiện đáng kể về trọng lượng và FCR.
Trong một thử nghiệm khác trên cá Hồi nuôi (Nucleoforce fish, Bioiberica) tại Chile, việc bổ sung 300ppm nucleotide vào khẩu phần ăn sẽ giúp cá Hồi gia tăng đáng kể khả năng kháng bệnh Pisciricketsia salmonis- một trong những dịch bệnh gây thiệt hại năng nề trên cá Hồi nuôi. Ngoài ra, từ ngày nuôi thứ 70, cá Hồi được cho ăn thức ăn có bổ sung nucleotide sẽ có trọng lượng cao hơn nhóm còn lại.
Trong một thử nghiệm trên cá chẽm giống trong vòng 60 ngày tại Bồ Đào Nha (Nucleoforce fish, Bioiberica) cho thấy việc bổ sung 1000ppm nucleotide sẽ giúp cá tăng trưởng nhanh hơn và có khả năng tiêu hóa tốt hơn so với nhóm đối chứng.
Một thử nghiệm khác cũng do hãng Bioiberica tiến hành tại Tây Ban Nha trên cá tráp đầu vàng trọng lượng 11g trong 134 ngày. Kết quả cho thấy, việc bổ sung 250ppm nucleotide giúp cá tăng trưởng tốt hơn và có hệ số FCR cao hơn nhóm còn lại.
Hiện nay ở Việt Nam, vẫn còn rất ít nghiên cứu cũng như các ứng dụng thực tế của nucleotide trong dinh dưỡng thủy sản.
Lợi ích của nucleotide đối với tôm thẻ chân trắng
Các nhà khoa học đến từ Đại học Ninh Ba (Trung Quốc) đã tiến hành một thử nghiệm cho ăn trong vòng 8 tuần nhằm đánh giả ảnh hưởng của việc bổ sung men giàu nucleotide lên tăng trưởng, hệ miễn dịch và đường ruột của tôm thẻ chân trắng.
480 con Tôm có kích cỡ (1.86 ± 0.02 g) được bố trí ngẫu nhiên vào 4 nghiệm thức( 30 con/bể), lặp lại 4 lần. Mức độ bổ sung nucleotide trong từng nghiệm thức như sau:
Kết quả không có khác biệt về tỉ lệ sống ở tất cả các nghiệm thức. Tuy nhiên, nghiệm thức bổ sung (50g/kg men) có tăng trọng(WG), tốc độ tăng trưởng đặc biệt( SGR), và hiệu quả sử dụng đạm(PER) cao hơn nhóm đối chứng, đồng thời hệ số FCR cũng thấp nhất. Bên cạnh đó, hoạt động của lyzozyme và serum phenoloxidase, độ dày của nhu mao ruột ở nhóm này cũng cao hơn các nhóm khác.
Đối với nghiệm thức bổ sung 30g/kg men thì có độ dày thành ruột cũng như hoạt động lyzozyme cao hơn nhóm đối chứng.
Kết Luận: Bổ sung nucleotide từ 30-50g/kg men sẽ giúp kích thích tăng trưởng, khả năng miễn dịch và tăng độ dày thành ruột của tôm thẻ chân trắng.