Cá nhiễm chất cấm: Chỉ là trường hợp đơn lẻ?

Trước những lo ngại về việc phát hiện chất cấm Trifluralin trong cá diêu hồng tại chợ Bình Điền (TPHCM), ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản khẳng định: “Chỉ là trường hợp đơn lẻ, không xảy ra trên diện rộng”.

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng nông lâm sản và thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng nông lâm sản và thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Chỉ có hơn 2% mẫu có chất cấm

Theo Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, ông Nguyễn Như Tiệp, việc Chi cục Quản lý chất lượng và bảo vệ nguồn lợi thủy sản TPHCM phát hiện cá nhiễm chất cấm Trifluralin trong dịp Tết Nguyên Đán vừa qua là nằm trong đợt tăng cường kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm nông lâm thủy sản theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NN& PTNT và hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia vì Chất lượng - An toàn vệ sinh thực phẩm.

Trên thực tế, tại thời điểm đó, Chi cục Quản lý chất lượng và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản TPHCM đã lấy 172 mẫu thủy sản các loại và gửi kiểm nghiệm rất nhiều chỉ tiêu: các kháng sinh hạn chế sử dụng, các kháng sinh cấm sử dụng (bao gồm 5 loại, trong đó có Trifluralin); dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, hàn the, u-rê, vi sinh vật gây bệnh… Các mẫu này được kiểm nghiệm tại công ty CP Dịch vụ khoa học công nghệ Sắc ký Hải Đăng, đây là đơn vị chưa được Bộ Nông nghiệp chỉ định kiểm nghiệm trifuralin nhưng được Hệ thống công nhận phòng thí nghiệm VILAS công nhận (tức là kết quả được chấp nhận).

Kết quả cho thấy có 4 mẫu cá (chiếm khoảng hơn 2%) trong tổng số hơn 170 mẫu đã lấy nhiễm chất Trifluralin bao gồm 2 mẫu cá diêu hồng, 1 mẫu cá tra, 1 mẫu cá basa.

Theo ông Nguyễn Như Tiệp, tỉ lệ hơn 2% này chưa nói lên gì cả nếu so với chương trình giám sát của Cục (lên tới hàng nghìn mẫu mỗi năm và được thực hiện đều đặn mỗi tháng) bởi kết quả chương trình giám sát cho thấy tỉ lệ mẫu nhiễm chất cấm Trifluralin đang giảm đi rất nhanh (nếu năm 2010, năm trifuralin bị cấm, tỉ lệ phát hiện là 9,9% thì  năm 2011, tỉ lệ này chỉ còn 2% và trong 3 tháng đầu năm nay, tỉ lệ này nhỏ hơn 1%). Điều này cho thấy các biện pháp kiểm soát của Việt Nam đã và đang có hiệu quả trên diện rộng.

Ông Nguyễn Như Tiệp khẳng định: “Việc phát hiện trifuralin  trong 4 mẫu cá ở chợ Bình Điền là 1 sự cố về an toàn thực phẩm và thể hiện 1 số ít hộ nuôi vẫn còn lạm dụng nó trong nuôi trồng thủy sản”.

Khó kiểm tra ngay tại hiện trường!

Về vấn đề khi có kết quả xét nghiệm cũng là lúc toàn bộ lô cá lấy mẫu tại chợ Bình Điền (TPHCM) đã bán sạch ra thị trường, ông Nguyễn Như Tiệp cho rằng có 2 lý do chính liên quan tới thời gian kiểm nghiệm và xử lý đối với lô hàng lấy mẫu.

Cụ thể, về thời gian kiểm nghiệm, ông Như Tiệp khẳng định có thể thực hiện kiểm nghiệm chất kháng sinh cấm này ngay trong ngày. Tuy nhiên, rất khó để xem xét trách nhiệm thuộc về ai khi việc công bố kết quả kiểm nghiệm tại chợ Bình Điền, TPHCM phải mất tới 3-4 ngày vì đơn vị kiểm nghiệm chỉ là đơn vị cung ứng dịch vụ nên không tránh được việc chờ đợi, thực hiện theo quy trình, thứ tự….

Muốn rút ngắn thời gian phân tích, kiểm nghiệm các chất cấm, hạn chế thì cần phải đầu tư hơn nữa cho năng lực kiểm nghiệm (có nhiều phòng kiểm nghiệm hơn được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế), đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào kiểm nghiệm. Ông Tiệp cho biết sẽ đề xuất cơ chế ưu tiên kiểm nghiệm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Còn muốn kiểm tra ngay tại hiện trường chất Trifluralin này cũng rất khó vì “Để có kết quả chính xác, tin cậy cần áp dụng phương pháp khối phổ, đây là phương pháp cần thiết bị hiện đại và phải đặt ở phòng thí nghiệm”, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản cho biết.

Về hướng xử lý đối với lô hàng lấy mẫu, trên thực tế, không nước nào trên thế giới yêu cầu ngừng bán hàng khi lấy mẫu vì chưa có cơ sở nào để khẳng định là lô hàng có chất cấm hay không.

Thông thường, cách xử lý chung là với những mẫu phát hiện có chất cấm nhưng lô hàng đã bị bán hết thì ngoài việc truy xuất nơi bán còn thực hiện thu hồi sản phẩm đã bán và ở những lô hàng sau, cơ quan chức năng có quyền yêu cầu phía được kiểm tra không được phép bán khi chưa có kết quả kiểm nghiệm. Nói cách khác, doanh nghiệp, đơn vị có hàng nhiễm chất cấm đã nằm trong danh sách tăng cường kiểm soát, giám sát.

Như vậy, việc Chi cục Quản lý nguồn lợi thủy sản TPHCM đã thông báo cho Chi cục quản lý thủy sản tỉnh Đồng Tháp và Tiền Giang truy xuất nguồn gốc, xử phạt là đúng. Tuy nhiên, theo ông Tiệp, đơn vị này nói riêng và các đơn vị khác cần rút kinh nghiệm, bổ sung thêm biện pháp: thu hồi các sản phẩm đã bán ra và đưa doanh nghiệp vi phạm vào danh sách giám sát.

Trước tháng 4/2010, Trifluraxin được sử dụng ở rất nhiều nước bởi nó giúp cải tạo môi trường nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là cá nước ngọt.

Sau khi có những nghiên cứu cho thấy kháng sinh này có thể gây dị ứng da, buồn nôn, chóng mặt, phơi nhiễm nhiều có thể gây ung thư,  EU, Nhật Bản, Mỹ, những thị trường xuất khẩu thủy sản chính của Việt Nam, cấm chất này  thì Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo thu hồi chất này, đưa Trifluralin vào chương trình giám sát các chất độc hại (giám sát tại nơi nuôi, giám sát sau thu hoạch) để kịp thời phát hiện, cảnh báo; tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục người nông dân không sử dụng nữa mà dùng các chất thay thế và tiếp theo là kiểm tra, phát hiện, xử lý…

“Trong thời gian ngắn vẫn sẽ có những mẫu phát hiện có chất cấm nhưng Cục Quản lý chất lượng nông thủy sản sẽ tiến tới tiệm cận = 0 tỉ lệ thủy sản nhiễm chất cấm”, ông Nguyễn Như Tiệp khẳng định.

Theo Dân Trí
Đăng ngày 18/04/2012
Trần Phương
Nuôi trồng

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 11:00 28/03/2024

Hạn chế lạm dụng kháng sinh bằng cách ủ men vi sinh

Với ngành thủy sản hiện nay, việc lạm dụng kháng sinh và tồn dư chất độc hại trong con tôm làm cho giá trị thương phẩm tôm xuống dốc. Vì vậy, xu hướng sử dụng men vi sinh để thay thế ngày càng được áp dụng phổ biến.

Men vi sinh
• 10:23 26/03/2024

Xi phông tự động và xi phông bằng van tự động là gì? Lợi ích của xi phông đáy ao

Đối với những người nuôi tôm lâu năm và tích lũy được nhiều kinh nghiệm, thì khái niệm xi phông đáy ao đã trở nên quá quen thuộc. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu bước chân trên con đường nuôi tôm, không thể tránh khỏi sự bỡ ngỡ và lúng túng.

Xi phong
• 12:30 25/03/2024

Người nuôi gặp khó khăn với tôm giống kém chất lượng

Một yếu tố quan trọng giúp một vụ nuôi thành công chính là chất lượng nguồn tôm giống. Với thực trạng hiện nay, người dân luôn gặp phải các nguồn tôm giống kém chất lượng, việc này ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến năng suất vụ nuôi.

Tôm thẻ
• 17:38 22/03/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 05:51 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 05:51 29/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 05:51 29/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 05:51 29/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 05:51 29/03/2024