Cá sấu ngày nay sống trong môi trường nước ngọt, thức ăn chủ yếu của chúng là động vật có vú và cá, nhưng tổ tiên của chúng lại có cuộc sống hoàn toàn khác.
Nghiên cứu của đại học Bristol (Anh) cho thấy hàm răng của những con cá sấu cổ đại đã tiến hóa để có thể tồn tại được trong môi trường sống theo nhiều cách. Những con cá sấu sống ở trên đất liền sẽ thích nghi bằng cách chạy nhanh như chó, trong khi những con cá sấu khác sống ở biển sẽ có hành vi tương tự như cá voi.
Tom Stubbs - Trưởng nhóm nghiên cứu - cho biết: "Tổ tiên của cá sấu ngày nay có một lịch sử hấp dẫn nhưng chưa được biết đến nhiều như người họ hàng khủng long của chúng".
Đến Kỷ Phấn trắng, hàm dưới của cá sấu cổ lại biến đổi để thích nghi với việc ăn cỏ, sống trong hang
Nhóm nghiên cứu đã phát hiện sự thay đổi trong hình dạng và chức năng cơ sinh học của hàm dưới ở hơn 100 cá sấu cổ đại trong Đại Trung sinh bắt đầu cách đây khoảng 251 triệu năm và kéo dài hơn 170 triệu năm. Sau sự kiện tuyệt chủng ở cuối Kỷ Tam điệp cách đây khoảng 205 triệu năm, loài cá sấu cổ đại xâm chiếm các bờ biển Kỷ Jura và phát triển hàm dưới nhằm bắt được những con mồi nhanh nhẹn như cá.
Đến Kỷ Phấn trắng (Creta), khoảng 142 triệu năm trước hàm dưới của cá sấu cổ lại biến đổi một lần nữa để thích nghi với sự đa dạng thực phẩm mới bao gồm cả việc ăn cỏ, sống trong hang.
Điều đáng ngạc nhiên là hàm dưới của cá sấu ở Kỷ Phấn trắng không có sự biến đổi lớn. Thay vào đó, các điểm dữ liệu hóa thạch cho thấy có sự thích nghi xảy ra ở mặt giải phẫu chẳng hạn như có vảy cứng giống áo giáp.
Sự thay đổi hàm dưới của cá sấu qua từng thời kỳ
Tiến sĩ Stephanie Pierce thuộc Đại học Thú y Hoàng gia - Anh nói: "Kết quả của chúng tôi cho rằng bằng việc phát triển các hình dạng hàm khác nhau để sử dụng thực phẩm đa dạng và nơi cư trú là rất quan trong để phục hồi sự tuyệt chủng xảy ra vào cuối Kỷ Tam điệp góp phần vào sự tồn tại của cá sấu dưới thời khủng long".