Hạn chế tác động tiêu cực của chế độ ăn thay thế bột cá trên tôm

Việc thay thế nguồn protein từ bột cá bằng protein thực vật vẫn còn gặp phải những khuyến khuyết, vì thế các nghiên cứu gần đây nhằm tìm giải pháp khắc phục các thiếu sót khi thay thế bột cá bằng đạm thực vật.

Hạn chế tác động tiêu cực của chế độ ăn thay thế bột cá trên tôm
Chitooligosaccharide giúp hạn chế tác động tiêu cực của chế độ ăn thay thế bột cá trên tôm

Bột cá ngày càng tăng giá dẫn đến giá trị cấu thành trên một kilogram thức ăn, làm cho hiệu quả kinh tế của người nuôi tôm trở nên khó khăn hơn. Đặc biệt trong giai đoạn giá tôm nguyên liệu trên thế giới đang ở mức thấp và nhiều người nuôi rơi vào tình trạng thua lỗ. Do đó vấn đề cần giải quyết hiện nay là làm thế nào để giảm giá thành sản xuất trên một kilogram tôm nhằm giảm thiểu giá thành sản xuất tôm cho nông dân. Điều này có liên quan chặt chẽ đến giá cả thức ăn tôm trên thị trường. Cũng vì mục đích ấy nguồn đạm thực vật đang dần được đưa vào thay thế nguồn đạm từ bột cá. Tuy nhiên, khi thay thế, có nhiều vấn đề cần giải quyết nhằm khắc phục những hạn chế của đam thực vật. Trong đó, việc bổ sung các phụ gia là một trong những hướng đi đang được tập trung nghiên cứu. 

Chitooligosaccharide (COS) hay Chitosan oligomer là các polymer mạch Glucose liên kết beta 1,4 với mức độ trùng hợp từ 1 – 20. Chúng được biết đến với nhiều hoạt tính sinh học khác nhau kháng nấm, kháng khuẩn, kháng oxy hóa, tác động tăng cường miễn dịch, tác dụng chống lại sự nhiễm trùng. Các nghiên cứu trước đây cho thấy khi bổ sung COS vào thức ăn cá rô phi giúp cá tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên và nâng cao khả năng đề kháng với bệnh do vi khuẩn Aeromonas hydrophila. 

Nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung Chitooligosaccharide (COS) trong khẩu phần ăn của cá khi thay thế bột cá (FM) lên tốc độ tăng trưởng, đáp ứng miễn dịch, hệ thống đường ruột và mô gan tụy, cũng như biểu hiện các gen liên quan đến viêm và miễn dịch ở tôm thẻ chân trắng Thái Bình Dương (Litopenaeus vannamei).

Vai trò của Chitooligosaccharide trên tôm

Chế độ ăn cơ bản được chuẩn bị bằng cách sử dụng bột cá (FM) và đậu tương (SM) làm nguồn protein chính, sau đó các chế độ ăn với các hàm lượng đạm bột cá thấp (LFM) được điều chế bằng cách thay thế 50% bột cá (FM) với bột đậu nành (SM) và bổ sung 0, 3, 6, 9, 12 hoặc 15g Chitooligosaccharide/kg thức ăn (được đánh dấu là chế độ ăn LFM, COS3, COS6, COS9, COS12 và COS15). Mỗi chế độ ăn được cho ăn vối bốn lần lặp lại với trọng lượng tôm ban đầu (0,9g) và cho ăn ba lần mỗi ngày trong tám tuần. 

Các kết quả phân tích cho việc thay thế bột cá FM dẫn đến giảm đáng kể (P <0,05) hoạt tính lysozyme huyết thanh và được cải thiện đáng bằng cách bổ sung 3 hoặc 6g/kg COS vào chế độ ăn có hàm lượng bột cá thấp. Nhóm có hàm lượng bột cá thấp cho thấy các hoạt động superoxide dismutase và glutathione peroxidase hepatopancrease cao hơn so với nhóm HFM và các cải tiến thêm khi ứng dụng bổ sung COS. Chứng tỏ COS đã giúp cơ thể cá khắc phục các hạn chế về miễn dịch khi cho ăn đạm thực vật. 

Khả năng kháng bệnh trên tôm được tăng cường qua biểu hiện Hepatopancrease - tổng khả năng chống oxy hóa và hoạt tính phosphatase kiềm giảm trong nhóm LFM và khi bổ sung COS đã giúp cải thiện giá trị của chúng. Sự biểu hiện của các gen lysozyme, crustin, Pen3 và proPo được điều chỉnh đáng kể trong gan của các nhóm tôm nhận được sự bổ sung chế độ ăn 3-9g COS/kg thức ăn. 

Đáng chú ý là việc tăng cường trong chiều cao gấp nếp ruột thu được bằng bổ sung 3 hoặc 6g COS/kg thức ăn so với nhóm ăn chế độ ăn LFM. Tôm ăn thức ăn nhóm HFM và COS có số lượng tế bào E trong ống gan tụy cao hơn với nhóm LFM. Điều này cho thấy COS giúp cải thiện chức ăn gủa gan một cách hữu hiệu. 


Những phát hiện trong nghiên cứu này đã chứng minh rõ ràng rằng COS có thể tăng cường phản ứng miễn dịch không đặc hiệu và hoạt động chống oxy hóa, đồng thời cải thiện tác động tiêu cực của chế độ ăn với protein từ thực vât (SM)  trên đường ruột và sức khỏe gan tụy của tôm thẻ chân trắng. Mức độ bổ sung tối ưu của COS là 3 – 6g/kg thức ăn trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng. 

Nghiên cứu này đã giúp các nhà dinh dưỡng học tìm ra một nhân tố mới góp phần khắc phục các nhược điểm của việc thay thế bột cá bởi các nguồn protein từ động vật.

Đăng ngày 01/07/2018
TRỊ THỦY Lược dịch
Nguyên liệu

Thảo dược tiềm năng trong trị bệnh nhiễm trùng máu ở cá hồi

Các nhà khoa học tại Chile vừa phát hiện ra loại thảo dược hiệu quả trong điều trị bệnh nhiễm trùng máu ở cá hồi. Theo nghiên cứu, chiết xuất từ cây xuyên tâm liên có đặc tính kháng khuẩn đối với hai kiểu gen của vi khuẩn Piscirickettsia salmonis (tác nhân gây nên bệnh nhiễm trùng máu).

Cá hồi
• 14:02 26/03/2024

Triển vọng protein côn trùng cho thức ăn cá tra Việt Nam

Mối quan hệ hợp tác mới giữa Entobel và Vĩnh Hoàn nhằm mục đích đẩy nhanh việc áp dụng thức ăn làm từ côn trùng trong ngành nuôi cá tra.

Ấu trùng ruồi lính đen
• 10:55 11/03/2024

Sử dụng đạm rong bún trong ương cá nâu giống

Đạm bột rong bún một lựa chọn có thể thay thế đạm bột cá trong chế biến thức ăn để ương cá nâu giống. Tỷ lệ sống của cá nâu giống không bị ảnh hưởng mà còn nâng cao được tốc độ tăng trưởng và hiệu suất thức ăn lên so với protein bột cá. Giảm chi phí, tăng lợi nhuận trong quá trình sản suất thức ăn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng của thức ăn thủy sản.

Rong bún
• 10:15 05/03/2024

Dinh dưỡng từ trùn chỉ

Nhờ giá trị dinh dưỡng cao, trùn chỉ dần trở thành đối tượng được nhiều người nuôi sử dụng làm nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm, cá, giúp vật nuôi phát triển nhanh, khỏe mạnh. Trùn chỉ cũng nắm giữ nhiều vai trò quan trọng trong nghề nuôi trồng thủy sản do nhu cầu sử dụng cao.

Trùn chỉ
• 08:00 08/02/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 03:43 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 03:43 29/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 03:43 29/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 03:43 29/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 03:43 29/03/2024