Hóa chất lạ ngâm vào cá, mực… giúp tăng trọng gấp rưỡi

Gần đây, giới kinh doanh thủy hải sản râm ran về loại hóa chất hòa tan trong nước, mà khi ngâm vào sẽ khiến cá, tôm, mực… tăng trọng gấp rưỡi chỉ trong vòng vài giờ, giúp người bán thu lợi lớn hoặc có thể bán thủy hải sản giá rẻ mà không lỗ. Vậy người tiêu dùng ăn vào những loại thủy hải sản ngâm “thần dược” ấy, có ảnh hưởng sức khỏe không?

cá xuất khẩu
Cá xuất khẩu có sử dụng loại hóa chất giúp tăng trọng

Sau chuyến đi biển dài ngày, các tàu đánh cá sẽ vào các cửa biển như Khánh Hội (Cà Mau), Trần Đề (Sóc Trăng),… để bán thủy hải sản và mua lại nhu yếu phẩm.

Sau chầu nhậu bí tỉ, ông T., chủ đại lý mua tôm, mực ở Khánh Hội, đã thừa nhận là ông có sử dụng loại hóa chất lạ để khiến mực tăng trọng. “Từ 1kg mực ban đầu, sau khi ngâm hóa chất, sẽ tăng lên khoảng 1,5kg”, ông nói. Tuy nhiên, chính ông cũng không biết đấy là loại hóa chất gì bởi nó được chính người lấy hàng cung cấp và yêu cầu ông ngâm vào trước khi giao. Tại đại lý, ông luôn căn dặn các nhân công không được lấy mực đã ngâm để ăn. “Tôi cũng không biết có độc hay không. Nhưng cứ đề phòng. Mà răn như vậy cũng có cái lý riêng là để tụi nó đừng có chôm chỉa mà ăn”, ông T. nói.

Dù đã sử dụng hết cách, nhưng PV vẫn không tài nào lấy được 1 ít hóa chất ấy để đem về phân tích. Và thông tin chỉ dừng lại ở mức: hóa chất lạ dùng để ngâm mực là có, nhưng không biết là chất gì, có độc hay không.

Vạch trần loại “thần dược” tăng trọng

Mới đây, PV tiếp xúc được với một số giám đốc doanh nghiệp thủy sản ở miền Tây chuyên xuất khẩu cá da trơn. Và sự thật về loại hóa chất ấy đã được tiết lộ. Theo giới kinh doanh thủy sản, hóa chất này được nhập về từ nước ngoài với giá chỉ hơn 30.000đ/kg. Nó có nguồn gốc Thái Lan, Trung Quốc… Tính ra, chỉ cần tốn hơn 300đ để ngâm hóa chất (100kg thủy sản chỉ xài 1kg hóa chất), thì người bán đã thu được lượng cá mực tăng thêm 1/2 so với trọng lượng ban đầu.

Anh Th., giám đốc một công ty chế biến cá, cho biết: “Hóa chất ấy thực ra giới thủy sản không lạ gì. Chúng tôi đã sử dụng từ lâu nay và đúng là nó làm tăng trọng thủy sản rất nhanh. Không chỉ mực, nó còn giúp cá, tôm… tăng trọng chỉ sau 2 giờ đồng hồ. Nếu để đông đá, thủy sản sẽ giữ mức tăng trọng ấy hơn 1 năm”.

Anh Th. cho biết, sau khi cá được chế biến thành miếng phi lê, sẽ được đưa đi ngâm hóa chất để tăng trọng. Mỗi mẻ hơn 200kg, được ngâm vào nước chứa hóa chất, sau đó đưa vào 1 thùng lớn tựa như máy trộn bê tông để trộn. Thao tác trộn giúp hóa chất ngấm đều và đẩy nhanh quá trình tăng trọng. “Cứ sau 2 giờ trộn như vậy sẽ giúp cá tăng trọng khoảng 40-50%. Nếu muốn tăng 50% trọng lượng thì cứ 100kg cá sử dụng 1kg hóa chất là đủ”, anh Th. nói.

“Thần dược” không gây độc?

Sau khi cung cấp đầy đủ thông tin về loại “thần dược” ấy, anh Th. khẳng định: “Nó không gây độc hại cho người ăn. Hóa chất ấy chính các nhà nhập khẩu ở nước ngoài hướng dẫn chúng tôi sử dụng để bán hàng sang châu Âu. Khi kiểm tra, phát hiện thủy sản đã ngâm tăng trọng, hàng vẫn được nhập khẩu bình thường. Thực tế, chỉ cần lấy mẫu kiểm nghiệm thì người ta đã biết mình sử dụng hóa chất tăng trọng vì tỷ lệ nước trong miếng cá cao hơn mức 60% - như bình thường”.

Từ trước đây, người ta đã sử dụng hóa chất này để giúp thực phẩm được bảo quản lâu hơn. Bởi chúng kích thích các tế bào trong từng loại thủy sản căng lên, tích nước, giữ được độ tươi lâu ngày. Tùy mỗi thị trường, nhà nhập khẩu sẽ yêu cầu cho tăng trọng 10-50%. Đó cũng xem như là cách để họ hạ giá thành sản phẩm. Sau khi chế biến thành món ăn, miếng cá, con tôm… sẽ tự nhiên xẹp xuống vì lượng nước “tăng trọng” tích trong thịt sẽ tự xì ra.

“Thực tế, loại hóa chất này có thể giúp thủy sản tăng trọng tối đa đến 70%. Nhưng khi ấy, miếng cá nhìn sẽ không bắt mắt do tích nước quá nhiều. Nếu tăng trọng chừng 10% là rất lý tưởng, miếng cá nhìn sẽ rất tươi ngon”, anh Th. nói.

Thực tế, chính Bộ NN&PTNT cũng nắm rõ về việc sử dụng chất tăng trọng tại các doanh nghiệp chế biến thủy sản và vừa ra quy định sắp tới chỉ cho tăng trọng 10% ở các lô hàng thủy sản xuất khẩu.

Có 2 loại được sử dụng để giúp thủy sản tăng trọng là 1 loại không có phosphate (nonphosphate) và 1 loại có phosphate. Theo các doanh nghiệp chế biến thủy sản, thực ra loại có phosphate vẫn không ảnh hưởng đến sức khỏe khi ăn vào nhưng do cẩn thận nên thị trường châu Âu không cho phép sử dụng loại có chứa phosphate.

PV đã khảo sát một số website của các công ty cung cấp hóa chất thủy sản và nhận thấy rằng loại thuốc được giới thiệu là giúp tăng trọng được rao bán công khai.

Người tiêu dùng khó an tâm

Sau khi thu thập đầy đủ thông tin, chúng tôi xin khẳng định, loại hóa chất dùng để tăng trọng thủy sản này chính là 1 dạng muối bột và thường sử dụng nhất là sodium tripoly phosphate (STPP).

“Trong thực phẩm, STPP được sử dụng để duy trì độ ẩm và đương nhiên giúp tăng trọng. Nó là hóa chất thực phẩm nên không ảnh hưởng đến sức khỏe con người khi ăn vào. Do đó, chúng ta đừng quá hoang mang và tẩy chay nhiều loại thủy sản khi biết nó được ngâm chất tăng trọng. Tuy nhiên, nếu như ngoài chất tăng trọng, người ta còn trút vào những loại hóa chất công nghiệp khác thì không ai lường trước được hậu quả. Như chính STPP vẫn có loại chỉ sử dụng trong công nghiệp để chế biến xà phòng”, một kỹ sư chuyên về hóa thực phẩm cho biết.

STPP mà các nhà máy thủy sản sử dụng đều là hóa chất thực phẩm, có thể tạm yên tâm, bởi chính nhà nhập khẩu sẽ kiểm tra hóa chất đó. Nhưng còn các đại lý mua bán thủy sản cung cấp cho các chợ, liệu có sử dụng STPP công nghiệp?

Kỹ sư chuyên về hóa thực phẩm cho biết thêm, công dụng của 2 loại này cũng gần giống nhau và STPP công nghiệp lại có giá rẻ hơn. Chỉ có thể phát hiện STPP thực phẩm hay công nghiệp khi xem trên bao bì sử dụng. Nhưng với nhà cung cấp thủy sản nhỏ, điều này rất khó kiểm soát.

Theo một luật sư ở TP.Cần Thơ, thực tế mục đích người sử dụng hóa chất này là để tăng trọng lượng sản phẩm. Nó được xem là hành vi gian lận thương mại, nếu như người bán không cho người mua biết, và vẫn bán với giá thị trường để thu lợi bất chính từ trọng lượng tăng thêm. Còn nếu cả 2 bên đã thỏa thuận, thống nhất về giá thì không ai bắt bẻ được.

Một Thế Giới/Vietnamnet, 18/11/2015
Đăng ngày 19/11/2015
Kinh tế

Giải pháp hồi phục nhanh chóng sức khỏe tôm, cá sau khi nhiễm bệnh

Để tôm cá nhanh chóng hồi phục sức khỏe thì Khoáng chất và Vitamin chính là chìa khóa để giải quyết bài toán hóc búa này

khoáng cho tôm
• 13:00 09/03/2022

Góc nhìn cho ngành nuôi trồng thủy sản 2022

Báo cáo của Rabobank tại hội nghị GOAL của Liên minh thủy sản Toàn cầu đã chỉ ra những gì mà các tác giả của báo cáo nhận thấy thông qua năm yếu tố quan trọng nhất từ những sự kiện vừa qua của năm 2021. Dưới đây là một số điểm chính ghi nhận từ báo cáo.

tôm hùm
• 07:00 20/01/2022

Bạc Liêu: Ổ dịch Covid-19 tại Công ty thủy sản Tấn Khởi tiếp tục lây lan

Trước tình hình ổ dịch Covid-19 tại Công ty TNHH thủy sản Tấn Khởi ở TX.Giá Rai tiếp tục lây lan trong cộng đồng, Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu Lữ Văn Hùng đã trực tiếp làm việc với địa phương để bàn giải pháp sớm khống chế dịch bệnh.

công ty Châu Bá Thảo
• 11:28 22/10/2021

Xuất khẩu thủy sản: Chông chênh con đường hồi phục

Những tháng cuối năm, các doanh nghiệp chế biến thủy sản tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức trong hoạt động sản xuất và xuất khẩu.

chế biến tôm
• 09:56 19/10/2021

Hợp tác gia công xuất khẩu thủy sản thế mạnh xuất khẩu thủy sản của Việt Nam

Việt Nam có thế mạnh về chế biến thuỷ hải sản, do đó các doanh nghiệp thuỷ sản Nhật Bản mong muốn tăng cường hợp tác, đặt hàng gia công sản phẩm xuất khẩu đi các thị trường khác.

Tôm thẻ
• 12:50 21/03/2024

Hội nghị thượng đỉnh đổi mới thực phẩm xanh trở lại London

Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới Thực phẩm Xanh (Blue Food Innovation Summit) quy tụ ngành nuôi trồng thủy sản để khám phá những cơ hội và thách thức trong việc mở rộng quy mô sản xuất thực phẩm xanh đồng thời bảo vệ và khôi phục hệ sinh thái đại dương.

Hải sản
• 10:32 13/03/2024

Bệnh Tilv và vấn đề Brazil không nhập khẩu cá rô phi Việt Nam

Theo thông báo của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường- NAFIQPM (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) kể từ ngày 14/2 Brazil tạm dừng nhập khẩu cá rô phi Việt Nam cho đến khi có kết luận rà soát bệnh do virus TiLV gây bệnh trên cá rô phi, vì đất nước này lo ngại việc nhập khuẩn làm lây lan dịch bệnh.

Cá rô phi
• 11:05 01/03/2024

Bình Định thực hiện nhiều mô hình nuôi trồng thủy sản đạt hiệu quả

Trong năm 2023 Trung tâm Khuyến nông tập trung triển khai các mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng đa dạng hóa các đối tượng nuôi, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao giá trị sản phẩm, gắn với liên kết tiêu thụ theo chuỗi giá trị đã góp phần hạn chế rủi ro bệnh dịch, cải thiện môi trường sinh thái vùng nuôi, tạo ra các sản phẩm an toàn sinh học, nâng cao giá trị kinh tế, đem lại thu nhập ổn định và bền vững cho người nuôi.

Các mô hình nuôi trồng thủy sản
• 09:59 29/02/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 22:00 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 22:00 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:00 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 22:00 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:00 29/03/2024