Mùa cá mòi sông Hồng

Tháng 2 âm lịch, người Hà Nội sau một cái tết đủ đầy lại đón mùa cá mòi rán trong mỡ nóng thơm lừng, giòn tan, béo ngậy.

cá mòi
Cá mòi sông Hồng rán giòn chấm nước mắm gừng.

Ngon nhất là ngày rằm tháng 2 cá mòi đánh được lúc rạng đông. Năm nào cũng vậy, tháng 2 là các ngư dân sông Hồng buông lưới săn cá mòi. Ăn cá mòi mà nhớ chuyện bà tôi ngày xưa kể cá mòi sau khi đẻ trứng sẽ "mọc cánh bay lên thành chim ngói đỏ".

Tháng 2 âm lịch, khi con nước sông Hồng chảy êm ái thanh bình cũng là lúc cá mòi từ biển khơi ngược dòng nước vào sâu trong thượng nguồn. Đến khúc sông Hồng chảy qua Hà Nội, Hưng Yên, cá mòi từng đàn dừng vây quấn lấy nhau đẻ trứng. Dân chài lưới ven sông đánh cá mòi mang vào phố bán. Thứ cá biển này không xa lạ gì với dân vùng biển, nhưng cá mòi đánh bắt tại sông Hồng - khúc chảy qua Hà Nội - lại trở thành đặc sản mỗi năm chỉ có một lần.

Cá mòi từ biển bơi vào, ngược dòng nước ngọt khiến cá ngọt hơn, rắn hơn. Nhưng chế biến phải đúng cách. Những con cá mòi chỉ nhỏ bằng bàn tay được rửa sạch bằng nước vo gạo cho đỡ tanh. Chích ở bụng để lấy túi mật ra, rồi khía hai bên thân cá, xát gừng, nghệ. Ướp cá khoảng nửa tiếng rồi nướng qua trên than hoa. Sau đó mới rán giòn trong mỡ nóng. Nước mắm ngon nguyên chất được nêm gừng giã nhỏ và ớt tươi cay xé lưỡi. Cá mòi sông Hồng rán chấm nước mắm gừng, ăn giòn tan, béo ngậy, thơm lừng trong miệng. Đặc sản này thành thứ nhắm rượu bao đời nay của người Hà Nội và cũng là thứ đưa cơm vô cùng tuyệt hảo.

Cá mòi có đồng hồ sinh học giống cá hồi Châu Âu. Khi đẻ trứng ở sông Hồng, trứng sẽ lững lờ trôi theo dòng nước ra đến cửa biển thì nở thành cá con và sống ở biển. Để rồi tháng 2 âm lịch hằng năm, lũ cá mòi trưởng thành lại ngược sông bơi về nơi chúng được sinh ra để cho ra đời thế hệ mới. Khác với cá hồi bởi sau khi đẻ thì cá hồi chết đi, thì cá mòi sau khi đẻ sẽ "mọc cánh bay lên thành chim ngói đỏ". Câu chuyện kể của bà tôi ngày nhỏ sau này tôi mới hiểu. Đó là nghệ thuật ẩm thực của người Hà Nội "mùa nào thức nấy". Khi hết mùa cá mòi cũng là lúc người Hà Nội chuẩn bị đón mùa chim ngói đỏ bay về để lại được thưởng thức bao món ăn chế biến từ chim ngói. Chim ngói có loại ngói xám và ngói đỏ. Ngói đỏ là chim trống thịt ngon hơn và xơi nó thì không ảnh hưởng đến sinh sản của chim mái.

Câu chuyện cổ tích "cá mòi mọc cánh bay lên thành chim ngói đỏ" chỉ là tưởng tượng của con người, nhưng cũng giải thích phần nào thú ăn uống cầu kỳ của người Hà Nội. Nhưng cũng thú vị vô cùng khi ăn cá mòi, sẽ thấy trong bụng chúng có buồng trứng trông gần giống phổi của chim ngói đỏ. Và tháng 2 âm lịch hằng năm, rán cá mòi nhắm rượu với bạn hữu để kể những câu chuyện nửa hư nửa thực về loài cá này cũng thú vị biết bao.

Lao động
Đăng ngày 29/03/2013
Ẩm thực

Nhận biết cá stress bằng chỉ số từ vảy

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm một cách dễ dàng để xác định thời điểm cá bị căng thẳng. Giờ đây, lần đầu tiên các nhà khoa học tại Đại học Guelph của Canada đã chỉ ra rằng hormone gây căng thẳng là cortisol tích tụ trong vảy cá từ từ và tồn tại trong nhiều tuần.

cá bị căng thẳng
• 18:20 02/11/2021

21 loại cây thủy sinh đẹp cho bể cá tại nhà- Phần 1

Một bể cá cảnh nước ngọt sẽ đẹp và độc đáo hơn rất nhiều khi có những cây thủy sinh sống động. Bài viết này lược dịch từ trang newson6 nhằm gợi ý cho người nuôi cá cảnh 21 loài cây thủy sinh phổ biến và hoàn hảo cho bể cá gia đình.

• 10:31 30/10/2021

Ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn

Một nghiên cứu mới đây của Abudusaimaiti Maierdiyal và cộng sự 2020 đã cho thấy ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn (loài cá rất quan trọng trong nghiên cứu khoa học.)

• 14:09 26/10/2021

5 bước để vệ sinh bể cá cảnh đúng cách

Những người nuôi cá cảnh sẽ biết rằng việc vệ sinh không đúng cách không chỉ xáo trộn hệ vi khuẩn có lợi trong bể cá mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cá. Để hạn chế điều đó bài viết hướng dẫn vệ sinh bể nuôi cá cảnh đúng cách chỉ với những dụng cụ cơ bản.

Cá phượng hoàng
• 17:27 17/09/2021

Đặc sản cua gạch Cà Mau ngâm nước mắm giá gần 1 triệu đồng/kg

Bằng một quy trình ngâm ủ công phu kéo dài ba tháng, người dân Cà Mau đã biến những con cua gạch thành một món đặc sản cao cấp, độc đáo. Với giá bán gần 1 triệu đồng/kg, cua gạch ngâm nước mắm không chỉ lạ miệng mà còn khẳng định giá trị của sản vật trứ danh đất Mũi.

Cua gạch
• 11:16 23/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 13:07 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 09:00 11/12/2025

Hến phơi muối ớt: Đặc sản dân dã của “xứ sở thần tiên” An Giang

Hến phơi muối ớt là món ăn dân dã được nhiều hộ dân vùng sông nước sử dụng như một thực phẩm ăn vặt hoặc món phụ trong bữa cơm thường ngày. Món ăn này gắn liền với đời sống cư dân miền Tây, đặc biệt phổ biến tại khu vực bảy núi An Giang.

Hến
• 09:00 28/11/2025

Chàng kỹ sư biến phế phẩm nông nghiệp thành men vi sinh cho tôm

Xuất phát từ trăn trở trước những khó khăn của người nuôi tôm, anh Lâm Hoài Khâm (huyện Vĩnh Thuận, Kiên Giang) đã khởi nghiệp thành công với mô hình sản xuất men vi sinh từ phế phẩm nông nghiệp. Giải pháp này không chỉ giúp giảm chi phí, bảo vệ môi trường mà còn mở ra hướng đi bền vững cho ngành tôm.

Men vi sinh
• 07:20 25/12/2025

1/3 trứng cá tầm thế giới đến từ một công ty Trung Quốc

Nhiều người vẫn tin rằng món trứng cá tầm xa xỉ trên các bàn tiệc sang trọng đến từ Nga hoặc Pháp. Nhưng sự thật là, bạn có thể đã tụt hậu cả một thập kỷ. Trung Quốc hiện nay đã vươn lên, thống trị ngành công nghiệp trứng cá tầm toàn cầu.

Trứng cá tầm
• 07:20 25/12/2025

Những hiện tượng lạ trong ao nuôi dễ bị nhầm là bệnh

Trong quá trình nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm thâm canh, người nuôi thường ghi nhận một số biểu hiện bất thường xuất hiện đột ngột trong ao. Phổ biến nhất là tôm giảm ăn, nổi đầu, tập trung ở mé ao vào sáng sớm hoặc tôm bơi yếu, phân tán không đều trong ao.

Tôm thẻ
• 07:20 25/12/2025

Đặc sản cua gạch Cà Mau ngâm nước mắm giá gần 1 triệu đồng/kg

Bằng một quy trình ngâm ủ công phu kéo dài ba tháng, người dân Cà Mau đã biến những con cua gạch thành một món đặc sản cao cấp, độc đáo. Với giá bán gần 1 triệu đồng/kg, cua gạch ngâm nước mắm không chỉ lạ miệng mà còn khẳng định giá trị của sản vật trứ danh đất Mũi.

Cua gạch
• 07:20 25/12/2025

Nông dân Cà Mau nuôi lươn vàng rụm trong bể xi măng, hễ nói bán là có người mua ngay

Tại Cà Mau, những bể nuôi xi măng chứa đầy lươn "vàng rụm", nằm chật kín đang trở thành một mô hình kinh tế đột phá. Điển hình là anh Huỳnh Chí Nguyện, người đã biến mô hình "nuôi lươn không bùn" thành máy hái ra tiền, mỗi năm xuất bán hàng chục tấn lươn thương phẩm.

Nuôi lươn
• 07:20 25/12/2025
Some text some message..