Nuôi thử nghiệm các đối tượng thủy sản mới ở Quảng Bình

Quảng Bình có phá Hạc Hải rộng trên 12km nằm ở hai huyện Lệ Thủy và Quảng Ninh. Là vùng đầm phá nước lợ có hệ sinh thái rất dồi dào, trong đó nhiều loài thủy sản có giá trị như: tôm, cua, cá bống, cá leo, cua đồng... Nhằm đảm bảo lương thực cho người dân, trước đây, tỉnh Quảng Bình đã xây đập ngăn mặn Mỹ Trung, ngọt hóa phá Hạc Hải để trồng lúa. Do vậy, những năm gần đây nguồn lợi thủy sản trên phá có phần bị suy giảm.

Nhằm đa dạng hóa đối tượng nuôi thủy sản có giá trị kinh tế cao, đồng thời khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế vùng phá Hạc Hải rộng lớn, có điều kiện môi trường sinh thái phù hợp với tập tính sinh sống của tôm càng xanh, năm 2018, từ nguồn kinh phí hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình triển khai thực hiện mô hình nuôi thử nghiệm bán thâm canh tôm càng xanh thương phẩm trong ao đất.

Mô hình được thực hiện trên quy mô 2 ao nuôi với diện tích 8.500m²/ao tại xã Hồng Thủy, huyện Lệ Thủy và xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh. Qua theo dõi bước đầu cho thấy, tôm càng xanh phù hợp với điều kiện nuôi của địa phương, sinh trưởng tương đối tốt, chưa thấy dịch bệnh nguy hiểm xảy ra. Tôm giống thả mật độ 10 con/m². Sau 5 tháng nuôi, trọng lượng tôm trung bình đạt 30 con/kg. 

Mô hình nuôi thử nghiệm bán thâm canh tôm càng xanh thương phẩm trong ao đất đã mở hướng chuyển đổi vùng đất chiêm trũng nhiễm mặn làm lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản có giá trị kinh tế cao. Từ kết quả mô hình, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình có cơ sở đánh giá tình hình sinh trưởng, hiệu quả kinh tế của tôm càng xanh nhằm hoàn thiện quy trình nuôi, đồng thời phổ biến cho bà con nông dân nhân rộng mô hình phục vụ nhu cầu thị trường tiêu thụ trong tỉnh và du khách đến tham quan.

Anh Nguyễn Ngọc Ánh, xã Hồng Thủy, huyện Lệ Thủy cho biết: “Mô hình nuôi thử nghiệm bán thâm canh tôm càng xanh thương phẩm trong ao đất mang lại hiệu quả kinh tế cao so với việc trồng lúa. Có thể nói, 1 năm nuôi tôm bằng 10 năm làm lúa. Thời gian tới, tôi sẽ mở rộng mô hình này ở phá Hạc Hải”.

Cá chạch bùn được xem là đặc sản và được thị trường ưa chuộng. Tuy nhiên, loài cá này trong tự nhiên đang bị suy giảm số lượng bởi ảnh hưởng từ ô nhiễm môi trường và cả phương pháp đánh bắt của người dân. Năm 2018, Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư Quảng Bình đã tiếp tục thực hiện thành công mô hình nuôi cá chạch bùn trong ao có lót bạt với mục tiêu đa dạng hóa đối tượng, hình thức nuôi thủy sản nước ngọt, đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân.

Mô hình nuôi cá chạch bùn trong ao có lót bạt được thực hiện trên quy mô 2 hộ nuôi ở xã Ngư Thủy Bắc, huyện Lệ Thủy và xã Gia Ninh, huyện Quảng Ninh với tổng diện tích 2 ao nuôi 1.200m². Các hộ thực hiện mô hình được Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư Quảng Bình hỗ trợ 100% giống cá; 30% thức ăn, thuốc hóa chất và được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn kỹ thuật nuôi từ khi triển khai đến khi kết thúc mô hình.

Qua theo dõi cho thấy, cá chạch bùn có tốc độ tăng trưởng tương đối nhanh, thời gian nuôi ngắn, tránh được lũ lụt trong năm. Sau hơn 3 tháng nuôi, cá đạt trọng lượng 30 con/kg, tỷ lệ sống ước đạt 85 - 90%. Ước tính sản lượng cá thu hoạch đạt 1.000 – 1.200kg. Với giá bán từ 80.000 – 100.000đ/kg, sau khi trừ chi phí thu lãi trên 30 triệu đồng.

Ốc hương là loài đặc sản có giá trị kinh tế cao và đang được thị trường ưa chuộng. Với mục tiêu đa dạng hóa đối tượng nuôi mới, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình đã triển khai thử nghiệm mô hình nuôi ốc hương thương phẩm trong ao cát lót bạt trên diện tích 2.000m² ở xã Đại Trạch, huyện Bố Trạch.

Mô hình nuôi thử nghiệm ốc hương thương phẩm trong ao cát lót bạt ở xã Đại Trạch, huyện Bố Trạch.

Ốc hương sống trong nước sạch nên ao nuôi phải đảm bảo nguồn nước chủ động, không bị ô nhiễm, có hệ thống cấp và thoát nước chủ động, bờ ao được gia cố chắc chắn, ao lót bạt, đáy cát mịn dày khoảng 20 – 25cm. Hộ thực hiện mô hình đã thả 50 vạn con giống, kích cỡ giống đưa vào thả 40.000 con/kg; mật độ thả 250 con/m². Thức ăn của ốc hương chủ yếu là cá biển, tôm, ghẹ tươi. Qua theo dõi hơn 3 tháng nuôi cho thấy, ốc hương phát triển tương đối tốt, chưa thấy dịch bệnh xảy ra. Ước tính đến thời điểm thu hoạch, trọng lượng bình quân đạt 120 – 130 con/kg.

Tại phường Bắc Lý, thành phố Đồng Hới, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình đã triển khai  thử nghiệm mô hình nuôi thâm canh cá chình bằng lồng trong ao đất. Cá chình là loài đặc sản quý hiếm có giá trị kinh tế cao, thịt thơm ngon, giàu dinh dưỡng. Cá chình tự nhiên được thị trương ưa chuộng nên việc khai thác quá mức đã khiến nguồn lợi loại này suy giảm đáng kể. Để bảo vệ nguồn lợi giống cá chình phục vụ nhu cầu dùng trong nước và tiến tới xuất khẩu, việc đối tượng này vào nuôi thương phẩm là rất cần thiết; đồng thời nhằm đa dạng hóa đối tượng, hình thức nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh, góp phần mở rộng nghề nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập cho người dân. 

Mô hình nuôi thâm canh cá chình bằng lồng trong ao đất được triển khai từ tháng 4/2018 với 1.100 con cá giống thả trong 5 lồng nuôi, có diện tích 55m³, lồng được đặt cách đáy ao 50 – 60cm và được cố định bằng dây. Bên trên dãy lồng nuôi được thiết kế hệ thống mái che theo kiểu nhà vòm, có lợp lưới màu đen để làm mát cho cá vào mùa hè. Thức ăn của cá chình chủ yếu là giun quế và cá tạp tươi xay nhỏ.

Các mô hình nuôi thử nghiệm đối tượng thủy sản mới được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình triển khai đã khai thác tốt lợi thế, điều kiện tự nhiên, lao động của từng địa phương, đặc biệt đánh thức tiềm năng nuôi trồng thủy sản, góp phần giúp nông nghiệp Quảng Bình phát triển bền vững trước thách thức biến đổi khí hậu rõ nét.

Bà Hồ Thị Thủy, Phó Trưởng Phòng Chuyển giao kỹ thuật, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình cho biết: “Thực hiện kế hoạch năm 2018, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình đã triển khai các mô hình trên nhiều đối tượng nuôi mới và hình thức nuôi khác nhau. Qua thời gian triển khai, chúng tôi cũng gặp khá nhiều khó khăn. Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo Sở, Trung tâm cũng như sự phối hợp của chính quyền địa phương và sự nhiệt tình của các hộ nuôi nên đến nay, các mô hình được triển khai đã đảm bảo đúng tiến độ và đạt yêu cầu về kỹ thuật. Thông qua kết quả của các mô hình đã được triển khai, thời gian tới, chúng tôi sẽ hỗ trợ người dân về kỹ thuật để áp dụng vào sản xuất”.

Thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quảng Bình tiếp tục khuyến khích và tìm kiếm cơ hội đầu tư phát triển hạ tầng cho các vùng nuôi thủy sản; áp dụng quy trình chuẩn thực hành nuôi tốt, từng bước áp dụng công nghệ cao đảm bảo an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường; tạo điều kiện, khuyến khích các hộ dân, doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, phát triển đa dạng các đối tượng nuôi thủy sản. Với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cơ quan chức năng cũng như sự tìm tòi học hỏi không ngừng của bà con nông dân, việc phát triển đa dạng các đối tượng nuôi thủy sản sẽ được nhân rộng, phù hợp với đặc điểm, năng lực tổ chức hệ thống phân phối, tiêu thụ sản phẩm của mỗi địa phương trong tỉnh.