Dự án nghiên cứu dịch bệnh mới nổi
Endeavour là quỹ nghiên cứu khoa học có tính cạnh tranh lớn của chính phủ, với số tiền 236,5 triệu USD tài trợ được phân bổ cho 71 dự án trên khắp Aotearoa New Zealand vào năm 2022.
Các chương trình về nghiên cứu các bệnh về thủy sinh mới nổi của Cawthron đã được tài trợ trong 5 năm, dự án gồm một nhóm các nhà khoa học từ Cawthron cùng với các đối tác chuyên gia từ Aotearoa New Zealand và nước ngoài để phát triển các công cụ chẩn đoán tiên tiến nhằm hỗ trợ giải quyết các vấn đề dịch bệnh thủy sản.
Do tác động tàn phá của các bệnh thủy sinh đối với các loài động thực vật biển và nước ngọt của New Zealand, cho thấy hệ sinh thái đang phải đối mặt với mối nguy đáng kể, đặc biệt là trong điều kiện khí hậu bị biến đổi hiện nay. Thách thức lớn nhất là hầu hết các bệnh này mất nhiều năm để chẩn đoán hoặc không xác định được rõ nguyên nhân gây bệnh đã phần nào làm suy yếu các nỗ lực quản lý.
Dự án hướng tới mục đích quản lý các mối đe dọa của dịch bệnh thủy sản bằng cách phát triển công cụ chẩn đoán tốt hơn và dựa trên các khuôn khổ y tế để phát triển. Bên cạnh đó, nghiên cứu của họ sẽ thực hiện phương pháp pháp y mới để tăng cường việc điều tra bệnh thủy sản giúp chẩn đoán kịp thời và cho ra kết quả chính xác, đáng tin cậy.
Kế hoạch giám sát biến đổi vùng cửa sông
Vùng cửa sông là nơi sông tiếp giáp với biển, hoặc đôi khi với hồ lớn, và dòng chảy của nước sông hòa vào vùng nước của biển, hoặc hồ. Vùng cửa sông không chỉ đơn thuần là nơi nước ngọt và nước mặn pha trộn với nhau, mà tại đây có sự chuyển đổi tính chất của nước, từ ngọt sang mặn. Chính sự tương tác này đã gây ra hàng loạt hậu quả sinh thái như sự xâm nhập nước mặn vào hạ lưu, tạo ra cửa ngõ cho sự di nhập của các loài sinh vật biển vào nước ngọt và sinh vật nước ngọt ra biển,..
Vùng cửa sông là nơi sông tiếp giáp với biển, hoặc đôi khi với hồ lớn. Ảnh: VietnamBiz
Dự án nghiên cứu và giám sát các biến đổi của vùng cửa sông ven biển nhận được hỗ trợ thông qua vòng đầu tư về “Ý tưởng thông minh” của quỹ Endeavour. Được tài trợ trong ba năm, dự án này nhằm mục đích thay đổi cách thức giám sát tình trạng hệ sinh thái, môi trường vùng cửa sông ở Aotearoa New Zealand, cải thiện khả năng quản lý tình trạng suy giảm sức khỏe và ngăn chặn các cửa sông đạt đến các điểm giới hạn về môi trường.
Các cửa sông của Aotearoa ở New Zealand, giống như các cửa sông trên khắp thế giới, đang bị đe dọa bởi một loạt các tác nhân gây căng thẳng môi trường. Thách thức lớn đối với hầu hết các phương pháp giám sát hiện đang được sử dụng là chúng không phát hiện ra các vấn đề cho đến khi quá muộn, khi cửa sông gần đến hoặc đã vượt qua các ngưỡng chỉ số về môi trường thì sẽ rất khó để trở về như ban đầu.
Dự án sẽ phát triển các phương pháp và công cụ giám sát hàng đầu thế giới nhằm cung cấp cảnh báo sớm cho các nhà quản lý môi trường về sự suy giảm sức khỏe cửa sông. Bằng cách sử dụng DNA môi trường (eDNA) để theo dõi các cộng đồng vi khuẩn trong môi trường. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, vi khuẩn này có thể cho biết tình trạng môi trường đang thay đổi theo hướng tiêu cực giúp ứng phó kịp thời.
Những dự án này sẽ góp phần gia tăng khả năng bảo vệ các hệ sinh thái thủy sinh khỏi các mối đe dọa từ dịch bệnh trong hệ thống sinh học. Bên cạnh đó, ngăn chặn sự suy giảm sức khỏe trên diện rộng và hỗ trợ phát triển các chỉ số giới hạn về môi trường mới cho các vùng cửa sông.