Sự tương tác giữa các yếu tố môi trường và độc lực vi khuẩn Aeromonas Hydrophila

Gần đây, một bài báo mới mô tả sự tác động phức tạp giữa vi khuẩn Aeromonas hydrophila và môi trường trong nuôi trồng thủy sản. Điều này hy vọng rằng sẽ cho phép các bên liên quan phát triển các chiến lược phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải cải thiện các biện pháp quản lý và các giải pháp đổi mới để giảm thiểu tác động của các mầm bệnh này đối với ngành nuôi trồng thủy sản.

Nuôi trồng thủy sản
Giảm thiểu tác động của các mầm bệnh này đối với ngành nuôi trồng thủy sản

Chi Aeromonas thuộc lớp Gamma-proteobacteria và họ Aeromonadaceae. Các loài của chi này được đặc trưng là trực khuẩn gram âm (0,3–1,0 × 1,0–3,5 µm), dương tính với oxidase và catalase, và có khả năng chuyển đổi nitrat thành nitrit. Aeromonas hydrophila có thể lây nhiễm sang cá và các động vật thủy sinh khác và truyền bệnh cho chúng. Ngoài việc là mầm bệnh cho cá, nó còn có thể gây bệnh cho con người và có thể phổ biến trong môi trường nước, thực phẩm cũng như các cơ sở chế biến và bảo quản thực phẩm.

Những bệnh này có thể dẫn đến tỷ lệ chết cao và thiệt hại kinh tế trong nuôi trồng thủy sản. Ở cá, các cơ quan và mô nhạy cảm bao gồm da, mang, vây, gan, thận, tỳ tạng và ruột. Để gây bệnh, Aeromonas tạo ra nhiều yếu tố độc lực khác nhau, chẳng hạn như độc tố, enzyme và chất kết dính, góp phần gây bệnh và gây tổn hại cho vật chủ. Cá bị nhiễm A. hydrophila có thể bị loét, thối đuôi, thối vây và nhiễm trùng huyết xuất huyết, gây ra các tổn thương dẫn đến bong vảy, xuất huyết ở mang và vùng hậu môn, lồi mắt và sưng bụng. 

Bộ gen của A. hydrophila mã hóa các loại yếu tố độc lực khác nhau như aerolysin (aer), enterotoxin gây độc tế bào (act), hemolysin ổn định nhiệt (hly) và enterotoxin gây độc tế bào ổn định nhiệt (ast). Đây là những yếu tố quyết định độc lực được nghiên cứu nhiều nhất ở A. hydrophila; tuy nhiên, có những loại khác cũng có thể đóng vai trò trong khả năng gây bệnh của nó, chẳng hạn như lipase, elastase, roi, hệ bài tiết loại III, protein màng ngoài và DNase. Sự biểu hiện và điều hòa của các gen này có thể khác nhau tùy thuộc vào chủng vi khuẩn, vật chủ và điều kiện môi trường.  

Cá rô phiCá bị nhiễm A. hydrophila có thể bị loét, thối đuôi, thối vây và nhiễm trùng huyết xuất huyết

Theo ghi nhận, ở nhiệt độ 28°C thì sự biểu hiện gen độc lực ở A. hydrophila in-vivo cao hơn thay vì 37°C. Người ta đã quan sát thấy tác động của độ pH và amoniac đối với việc kích hoạt các gen độc lực của Aeromonas, cụ thể là tỷ lệ chết cao đã được quan sát thấy ở cá rô phi được cảm nhiễm với A. hydrophila trong môi trường có mức độ pH và nồng độ amoniac cao. Oxy có thể điều chỉnh các gen độc lực bằng cách điều chỉnh hoạt động của các yếu tố phiên mã - là các protein liên kết với các trình tự DNA cụ thể và kiểm soát biểu hiện gen.

Yếu tố phiên mã phản ứng với oxy là chất điều hòa fumarate và nitrat reductase (FNR), được kích hoạt trong điều kiện oxy thấp và ức chế các gen liên quan đến hô hấp hiếu khí và kích hoạt các gen liên quan đến hô hấp kỵ khí và độc lực. Oxy cũng có thể ảnh hưởng gián tiếp đến sự biểu hiện của gen độc lực bằng cách ảnh hưởng đến việc sản xuất các loại ROS, NO - là những phân tử có thể gây tổn hại cho tế bào vi khuẩn và là một phần của phản ứng miễn dịch của vật chủ. 

Như vậy, sự điều hòa môi trường về độc lực ở A. hydrophila nổi lên như một sự tương tác phức tạp giữa vi khuẩn và môi trường của nó. Nhiệt độ, oxy hòa tan, pH, amoniac và lượng chất dinh dưỡng sẵn có đóng vai trò điều biến, điều phối sự biểu hiện của các gen độc lực và sản sinh độc tố.

Khả năng thích ứng vượt trội này cho phép A. hydrophila phát triển mạnh trong các môi trường thủy sinh đa dạng và lây nhiễm trên nhiều vật chủ, đặt ra thách thức đáng kể cho ngành nuôi trồng thủy sản. Việc làm sáng tỏ các cơ chế điều chỉnh độc lực môi trường là mục tiêu hấp dẫn cho nghiên cứu trong tương lai. Bằng cách làm sáng tỏ những con đường này, chúng ta có thể mở đường cho việc phát triển các biện pháp can thiệp có mục tiêu nhằm giảm thiểu nhiễm trùng A. hydrophila, cuối cùng là thúc đẩy ngành nuôi trồng thủy sản lành mạnh và bền vững hơn.  

Đăng ngày 07/06/2024
Hồng Huyền @hong-huyen
Kỹ thuật

Chẩn đoán đúng bệnh, điều trị đúng thuốc: Kháng sinh đồ cho tôm cá

Sự gia tăng các vấn đề dịch bệnh đã khiến nhiều hộ nuôi đối mặt với những tác động nặng nề. Bạn đã bao giờ tự hỏi liệu mình có đang sử dụng kháng sinh một cách hiệu quả hay không? Làm thế nào để đảm bảo rằng các loại thuốc mà bạn đang dùng thực sự phù hợp với tác nhân gây bệnh? Câu trả lời chính là kháng sinh đồ. Nhưng liệu bạn đã hiểu đúng cách đọc và áp dụng kháng sinh đồ để tối ưu hóa quy trình điều trị chưa?

Đĩa khuẩn
• 11:03 26/12/2024

Các lưu ý khi xử lý ao thả nuôi vụ tết 2025

Vụ nuôi thả dịp Tết luôn là thời điểm quan trọng trong ngành thủy sản. Xử lý ao nuôi tôm vụ Tết 2025 cần chú trọng các lưu ý đặc biệt để đảm bảo môi trường nước sạch, tôm khỏe mạnh, và đạt năng suất cao trong điều kiện thời tiết mùa Tết thường lạnh và có thể biến đổi thất thường.

Ao nuôi tôm
• 10:29 23/12/2024

Chuyển giao cá tra bố mẹ và nâng cao chất lượng giống

Vừa qua, Tép Bạc phản ánh thông tin từ Cục Thủy sản và Hiệp hội Cá tra Việt Nam về chất lượng giống cá tra thấp, hao hụt đến 95% trong ương dưỡng và khi nuôi thương phẩm cũng hao hụt lớn, nhiều bạn đọc muốn biết thêm công tác giống đang thực hiện. Sau đây xin cung cấp thông tin từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II (Viện 2)

Cá tra giống
• 09:51 13/12/2024

Tìm hiểu cách trao đổi khí của tôm

Tôm là loài động vật thủy sinh thuộc lớp giáp xác, có cơ chế trao đổi khí phức tạp và thích nghi tốt với môi trường nước. Quá trình trao đổi khí của tôm diễn ra thông qua các cấu trúc và cơ chế đặc biệt giúp chúng lấy oxy từ nước và thải khí carbon dioxide.

Tôm thẻ
• 09:43 06/12/2024

Vấn đề tồn tại lớn của EHP: Không có thuốc đặc trị, khó loại bỏ hoàn toàn mầm bệnh

Trong những năm gần đây, ngành nuôi nuôi tôm đã chứng kiến sự gia tăng nghiêm trọng của các bệnh gây thiệt hại lớn, trong đó có bệnh do EHP. Hai vấn đề tồn tại lớn nhất của bệnh EHP là không có thuốc đặc trị và khó loại bỏ hoàn toàn mầm bệnh. Những thách thức này đang khiến ngành nuôi tôm gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát và phát triển bền vững.

Tôm
• 22:44 27/12/2024

Tép cảnh có thể nuôi chung với cá cảnh không? Những điều cần biết để tránh rủi ro

Tôm cảnh đang ngày càng trở thành lựa chọn yêu thích của những người đam mê thủy sinh nhờ vẻ đẹp sặc sỡ và khả năng làm sạch bể tự nhiên.

Tép cảnh
• 22:44 27/12/2024

Xác định khẩu phần ăn phù hợp theo giai đoạn phát triển của tôm

Tôm là loài động vật thủy sinh có nhu cầu dinh dưỡng thay đổi tùy theo từng giai đoạn phát triển. Để đạt được năng suất cao, người nuôi cần hiểu rõ và xác định khẩu phần ăn phù hợp với mỗi giai đoạn của tôm. Điều này không chỉ giúp tôm tăng trưởng tốt mà còn tối ưu hóa chi phí thức ăn, cải thiện tỷ lệ chuyển đổi thức ăn (FCR), và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường ao nuôi.

Tôm thẻ
• 22:44 27/12/2024

Những quốc gia dẫn đầu trong xuất khẩu tôm sinh thái

Ngành thủy sản thế giới đã chứng kiến những chuyển biến đáng kể trong xu hướng nuôi trồng và xuất khẩu tôm. Trong số những quốc gia nổi bật, Ecuador và Ấn Độ đang vươn lên dẫn đầu thị trường tôm sinh thái nhờ vào những bước đi mang tính chiến lược và sự đổi mới trong công nghệ nuôi trồng.

Thu hoạch tôm
• 22:44 27/12/2024

Chuyên gia nói gì về triển vọng nuôi tôm bền vững?

Ngành nuôi tôm từ lâu đã trở thành trụ cột kinh tế của Việt Nam, đặc biệt tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), nơi chiếm tới 45% diện tích nuôi tôm của cả nước.

Ao tôm
• 22:44 27/12/2024
Some text some message..