Vai trò khác biệt của từng loài Bacillus trong nuôi tôm

Tác dụng của các loài vi khuẩn Bacillus được sử dụng làm probiotic trong nuôi tôm

Bacillus pumilus
Đĩa petri chứa môi trường dinh dưỡng để nuôi cấy Bacillus pumilus. Ảnh: Beckmann, Daniela từ Science Photo Library

Bài viết trong Chuyên đề probiotics với kiến thức nền tảng về các chủng vi khuẩn để sản xuất probiotics trong nuôi tôm: vi khuẩn acid lactic, vi khuẩn Bacillus, các loài vi khuẩn có tiềm năng khác.

Các loài Bacillus có tác dụng dùng làm probiotic trong nuôi tôm

Chi vi khuẩn

Loài

Tác dụng

Vật chủ

Ức chế ( đối kháng trong ống nghiệm )

Bacillus

subtilis MTCC 121

1, 2, 4, 6

Macrobrachium rosenbergii

(tôm càng xanh)

N/A

amyloliquefaciens

1, 2,

L. vannamei

(tôm thẻ)

Vibrio campbellii, V. vulnificus,

V. parahaemolyticus, V. harveyi

aquimaris SH6

1, 5, 10

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

aryabhattai TBRC8450

3, 4, 5, 12

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi, V. parahaemolyticus

cereus

1, 5

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

N/A

cereus

3

P. monodon

(tôm sú)

V. harveyi, V. vulnificus, Vibrio spp.

cereus

3, 5

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi

cereus

4, 11

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

cereus

1, 2, 5, 6

P. monodon

(tôm sú)

V. harveyi, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Bacillus subtilis, Aeromonas hydrophila

coagulans

5

P. monodon

(tôm sú)

V. parahaemolyticus

coagulans (ATCC 7050)

1, 3, 5, 6, 7, 12

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

coagulans (MTCC 2302)

1, 2, 4, 6

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

N/A

coagulans NJ105

1, 2, 5, 6

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

coagulans SC8168

2, 6

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

endophyticus

1, 2

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. parahaemolyticus, V. harveyi

firumus

5

P. monodon

(tôm sú)

V. parahaemolyticus

flexus LD-1

2, 3, 4, 5, 6, 8, 9

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. parahaemolyticus, V. alginolyticus

fusiformis

2

L. vannamei,

P. Monodon

(tôm thẻ và tôm sú)

Streptococcus iniae, Photobacterium damselae subsp. piscicida

licheniformis

4, 5

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

licheniformis

1, 5, 3

Macrobrachium rosenbergii

(tôm càng xanh)

N/A

licheniformis CIGBC-232

1, 5, 9

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi

licheniformis DAHB1

3, 4

F. indicus

(tôm he Ấn Độ)

V. parahaemolyticus

licheniformis LS-1

1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi, V. vulnificus

megaterium

1, 8

P. monodon

(tôm sú)

N/A

megaterium

9

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

OJ

3, 4, 5

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

PC465

1, 2, 3, 5, 6, 7, 12

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

pumilus

1, 2, 4, 8

P. monodon

(tôm sú)

N/A

sp.

6

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

sp. MJA1.1, MJA2.1

2, 9

P. monodon

(tôm sú)

V. harveyi

sp. Mk22

1, 2, 3, 4, 6

P. monodon

(tôm sú)

V. parahaemolyticus, V. harveyi

sp. NFMI-C

3

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

N/A

sp. NL110

1, 2, 5, 8

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

A. hydrophila, V. parahaemolyticus, V. vulnificus, V. harveyii, E. coli,Salmonella Newport, S. typhi

sp. P11

1, 2, 3, 6

P. monodon,

L. Vannamei

(tôm sú và tôm thẻ)

V. harveyi, E. coli

sp. P64

5, 1, 3

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi

sp. S11

1, 2, 3, 5

P. monodon,

L. Vannamei

( tôm sú và tôm thẻ)

V. harveyi, V. parahaemolyticus

subtilis

1, 2, 3, 6

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

A. hydrophila, V. parahaemolyticus

subtilis

1, 9

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

subtilis (IPA-S.51)

1

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. alginolyticus

subtilis BT23

3

P. monodon

(tôm sú)

V. harveyi, V. anguillarum, V. vulnificus, V. damsela

subtilis E20

1, 2, 3, 5, 6, 9

L. vannamei

(tôm thẻ)

A. hydrophila

subtilis S12

1, 2, 3, 5

L. vannamei

(tôm thẻ)

A. hydrophila, Aeromonas sobria, Aeromonas caviae, Aeromonas hydrophila, V. anguillarum, V. vulnificus, V. alginolyticus, V. harveyi, V. parahaemolyticus

subtilis SH23

5

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. parahaemolyticus, V. vulnificus

subtilis UTM 126

3, 1, 6, 2

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. alginolyticus, V. parahaemolyticus, V. harveyi

subtilis WB60

1, 6, 3, 5, 7

L. vannamei

(tôm thẻ)

N/A

tequilensis

1, 2

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. campbellii, V. vulnificus, V. parahaemolyticus, V. harveyi

thuringienis

3, 5

L. vannamei

(tôm thẻ)

V. harveyi

thuringiensis G5-8-3T02

1, 3

P. monodon

(tôm sú)

V. mimicus

vireti 01

3, 12

M. rosenbergii

(tôm càng xanh)

Pseudomonas aeruginosa

Mỗi loài probiotics sẽ có một tác dụng riêng, được đánh dấu bằng số, và mỗi số tương ứng với 1 tác dụng của probiotics trong cột 3 của bảng. Các tác dụng bao gồm:

(1) Tăng trưởng (bao gồm cả tăng trọng), 

(2) Tăng khả năng sống sót (không thử thách mầm bệnh), 

(3) Tăng khả năng sống sót (khi thử thách mầm bệnh), 

(4) Giảm số lượng mầm bệnh (bao gồm cả Vibrio sp.), 

(5) Tác dụng điều hòa miễn dịch, 

(6) Tăng hiệu quả tiêu hóa (bao gồm hoạt động của enzym tiêu hóa, tỷ lệ chuyển đổi thức ăn, hiệu quả sử dụng thức ăn hoặc tỷ lệ hiệu quả protein), 

(7) Thay đổi hình thái ruột (bao gồm tăng chiều cao nhung mao và số lượng nếp gấp) ,

(8) Cải thiện chất lượng nước (bao gồm giảm số lượng mầm bệnh giả định), 

(9) Tăng khả năng sống sót ( khi được kiểm tra với yếu tố gây căng thẳng), 

(10) Cải thiện sắc tố, 

(11) Ngăn ngừa giảm trọng lượng trong quá trình thử thách mầm bệnh,

(12) Cải thiện hoạt động chống oxy hóa.

Hoạt động của nhóm vi khuẩn Bacillus trong nuôi tôm

Bacillus tạo ra một loạt hơn 20 loại hợp chất kháng khuẩn khác nhau (bao gồm kháng sinh polypeptide, bacteriocins và lipopeptides), với nhiều hoạt động khác nhau, từ kháng khuẩn và kháng nấm, đến chống ung thư và kháng vi-rút. Gần đây, (Gao và cộng sự , 2017) báo cáo rằng Bacillus pumilus H2 tạo ra một chất chống Vibrio đã được chứng minh là có thể ức chế sự phát triển của 29 chủng Vibrio bằng cách phá vỡ màng tế bào và phân giải tế bào.

Chi Bacillus cũng giống như các loài vi khuẩn acid lactic (LAB), đã được FDA Hoa Kỳ công nhận là An toàn (GRAS) bởi không có độc tố gây ngộ độc thực phẩm, không có hoạt động bề mặt, không có hoạt động gây độc ruột. Do đó, các loài Bacillus cũng là ứng cử viên lý tưởng làm probiotic cho các loài động vật và cả con người. Tuy nhiên, Bacillus cũng cần chắc chắn rằng không mang gen kháng kháng sinh trước khi đưa vào chuỗi thức ăn. Phần lớn các chế phẩm sinh học trong nuôi tôm thuộc loại Bacillus, do đó để đảm bảo sự an toàn của chúng khi nuôi tôm nên được kiểm tra kỹ lưỡng và phải sàng lọc tính nhạy cảm với kháng sinh. 

Nguồn: Knipe, H., Temperton, B., Lange, A., Bass, D., & Tyler, C. R. (2020). Probiotics and competitive exclusion of pathogens in shrimp aquaculture. Reviews in Aquaculture. doi:10.1111/raq.12477 

Tép Bạc Lược dịch

Đăng ngày 21/06/2022
Lệ Thủy @le-thuy
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Phân biệt tôm yếu gan, teo gan và hoại tử: Nhìn cho đúng để cứu tôm kịp thời

Thời gian gần đây, các bệnh về gan tụy trên tôm bùng phát mạnh khiến nhiều hộ nuôi "đứng ngồi không yên". Điều đáng nói là ranh giới giữa tôm mới chớm yếu gan và bệnh hoại tử chết sớm rất mong manh.

Tôm
• 09:00 08/12/2025

Các biện pháp phòng, trị bệnh thủy sản nuôi trong mùa mưa bão

Mùa mưa bão gây nhiều biến động lớn đến môi trường nước trong ao, đầm và lồng bè nuôi thủy sản. Những thay đổi này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các dịch bệnh, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Ao tôm
• 09:00 25/11/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi thương phẩm cá chình trong bể xi măng

Nhằm giúp người dân đa dạng hóa mô hình nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập và phát triển sinh kế bền vững.

Lớp tập huấn
• 09:44 03/11/2025

Viêm ruột trên tôm: Nguyên nhân và cách phòng trị

Viêm ruột là một trong những bệnh phổ biến trên tôm nuôi, làm suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, khiến tôm ăn kém, chậm lớn, còi cọc, và dễ mắc các bệnh cơ hội khác. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ hao hụt cao và thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

tôm thẻ
• 14:51 24/10/2025

Rong biển Việt Nam: “Kho báu” của đại dương xanh

Việt Nam ghi nhận hơn 800 loài rong, trong đó nhiều nhóm có giá trị kinh tế như rong nho, rong sụn, rong câu chỉ vàng. Đây là nền tảng giúp Việt Nam tạo ưu thế cạnh tranh khi so sánh với các đối thủ trong cùng khu vực.

Rong biển
• 15:34 11/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 15:34 11/12/2025

Thủy sản Việt Nam thu gần 1,6 tỷ USD nhờ xuất khẩu sang thị trường khắt khe bậc nhất thế giới

Bất chấp bối cảnh kinh tế Nhật Bản đang đối mặt nhiều khó khăn, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 11% trong 11 tháng đầu năm.

Thủy sản
• 15:34 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 15:34 11/12/2025

Người trẻ làm nghề theo cách mới!

Lực lượng trẻ đang đặt những bước chân đầu tiên vào nghề chăn nuôi thủy sản với cách tiếp cận hiện đại hơn, ưu tiên kỹ thuật thay cho kinh nghiệm truyền miệng.

Nuôi tôm
• 15:34 11/12/2025
Some text some message..