Bài kiểm tra sức khỏe mới cho cá

Các nhà khoa học từ Na Uy đã tạo ra một phương pháp mới để đánh giá tình trạng miễn dịch của cá hồi, giúp các nhà nghiên cứu và nông dân hiểu rõ hơn về cách cá sẽ thích nghi với môi trường nước mặn.

Cá hồi
Cách để cá hồi thích nghi với môi trường nước mặn. Ảnh: Nofima

Làm thế nào để kiểm tra tình trạng miễn dịch? 

Cuộc thí nghiệm có thể cung cấp thông tin hữu ích cho người nuôi cá trong các vấn đề về nuôi trồng, chẳng hạn như khi chuyển cá hồi từ môi trường nước ngọt sang môi trường biển. Kết quả có thể giúp tăng cơ hội sống sót của những cá thể cá hồi non. Hàng năm, khoảng 15% cá hồi nuôi bị chết sau khi được chuyển từ các bể nước ngọt trên đất liền sang các lồng lưới trên biển. Hầu hết đều chết ngay sau khi được chuyển đi, khiến cho tầm quan trọng của thử nghiệm được tăng lên đáng kể. 

Nofima (Viện nghiên cứu Thực phẩm, Thủy sản và Nuôi trồng thủy sản tại Na Uy) đã phát triển một xét nghiệm chẩn đoán đo lường hoạt động của 44 gen quy định hệ thống miễn dịch. Mẫu thí nghiệm được lấy từ mang hoặc vây lưng mà không gây hại cho cá. 

Công ty Nofima

Nofima đã phát triển một xét nghiệm chẩn đoán đo lường hoạt động của 44 gen quy định hệ thống miễn dịch. Ảnh: Wikimedia Commons

Dựa trên việc đánh giá nhiều gen và chọn ra những gen cung cấp nhiều thông tin nhất về tình trạng miễn dịch. Các nhà khoa học đã thu thập một lượng lớn dữ liệu từ các thí nghiệm nội bộ khác nhau tại Nofima. Hoạt động của các gen được chọn phân tích lấy từ các địa điểm nuôi cá khác nhau, các nhóm cá và các điều kiện môi trường khác nhau. Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu này để phát triển dữ liệu cung cấp cơ sở cho việc chẩn đoán tình trạng miễn dịch. 

Hoạt động gen biểu lộ tình trạng cơ thể 

Các gen này đưa ra “mệnh lệnh” cho các tế bào của cơ thể để tạo ra các protein có chức năng nhất định. Các gen có thể tăng hoặc giảm hoạt động một khoảng thời gian rất lâu trước khi chúng ta có thể nhìn thấy những thay đổi trong tình trạng của cá.  Họ tiến hành đo lường hoạt động của các gen được lựa chọn cẩn thận để đánh giá tình trạng miễn dịch và sức khỏe của cá hồi. 

Các nhà khoa học đã xác định được mức độ hoạt động bình thường của mỗi gen trong số 44 gen ở những con cá có trạng thái tốt. Nếu mức độ hoạt động quá cao hoặc quá thấp, nó có thể cho thấy tình trạng miễn dịch kém, điều này có nghĩa là bây giờ họ đã có thể đưa ra các xét nghiệm về tình trạng miễn dịch ở cá hồi. 

Cá hồi

Công cụ mới trong việc đánh giá chất lượng của các cá thể còn non, năng lực miễn dịch và mức độ khỏe mạnh. Ảnh: Financial Times

Các nhà nghiên cứu có thể biết cá thể nào ở trong tình trạng tốt và ngược lại. Sự phát triển thành công của kỹ thuật mới này cung cấp cho các công ty một công cụ mới trong việc đánh giá chất lượng của các cá thể còn non và xác định năng lực miễn dịch và mức độ khỏe mạnh của cá hồi non trước khi chuyển chúng ra môi trường biển. Công cụ chẩn đoán tình trạng miễn dịch này cũng có thể được sử dụng trong các dự án nghiên cứu trong tương lai về hiệu suất và khả năng sống sót của cá hồi non. 

Ứng dụng trong các dự án khác

Nhận thấy lợi ích của việc sử dụng thử nghiệm này lên các dự án nghiên cứu khác. Họ đã tiến hành dùng thử nghiệm này ở trung tâm nghiên cứu CtrlAQUA (trung tâm đổi mới dựa trên những nghiên cứu về các hệ thống nuôi trồng thủy sản khép kín) để kiểm tra xem các cách khác nhau để tạo ra cá hồi non có kích cỡ lớn trong các cơ sở tuần hoàn khép kín có ảnh hưởng đến tình trạng miễn dịch trước khi chuyển ra biển hay không.  

Cá hồi

Hi vọng trong tương lai sẽ có nhiều nghiên cứu được thực hiện hơn cho các loài thủy hải sản khác. Ảnh: trca.ca

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cho biết họ cũng sử dụng thử nghiệm này trong những dự án về việc điều tra và xem xét các thành phần trong thức ăn có ảnh hưởng đến sức khỏe của cá hay không. Hi vọng trong tương lai sẽ có nhiều nghiên cứu được thực hiện để tạo ra điều kiện phát triển và gia tăng nhiều lợi ích hơn cho các loài thủy hải sản.

Đăng ngày 13/10/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Khoa học

Vaccine cho tôm: Tảo lục Chlorella vulgaris

Bệnh đốm trắng (white spot disease - WSD) là một trong những loại bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất trên tôm nuôi và đồng thời cũng là nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế cho nghề nuôi tôm toàn cầu.

Tảo lục
• 09:00 14/03/2024

Các yếu tố virus nội sinh gây hội chứng đốm trắng (EVE)

Nơi khu trú của virus đề cập đến các phản ứng miễn dịch cụ thể, thích nghi của tôm đối với nhiễm virus xảy ra trong từng tế bào và có thể dẫn đến nhiễm vô hại kéo dài đến suốt đời của vật chủ.

Virus
• 14:33 07/03/2024

Sinh sản nhân tạo một số loài cá hiếm gặp

Đề tài do Trường Thủy sản làm Chủ nhiệm với sự hỗ trợ kinh phí từ Sở Khoa học Công nghệ TP. Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu cho thấy cá chạch lửa thành thục tốt trong điều kiện nuôi vỗ trong vòng 4-6 tháng.

Cá chạch lửa
• 10:01 07/03/2024

Phát hiện nhanh và chính xác Tilv trên mẫu cá rô phi

Năm 2009, sản lượng cá rô phi đánh bắt tự nhiên tại hồ Kinneret giảm mạnh, có mức độ trung bình giảm từ 257 tấn mỗi năm đến 8 tấn mỗi năm và không rõ nguyên nhân.

Cá rô phi
• 10:10 06/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 14:44 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 14:44 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 14:44 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 14:44 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 14:44 29/03/2024