)
Ở Canada, sự tập trung đổi mới luật nuôi trồng thủy sản quốc gia được cả ngành công nghiệp và chính phủ coi là chìa khóa để đạt được tăng trưởng xanh, trong khi các tổ chức phi chính phủ về môi trường (ENGOs), những người tìm kiếm sự quản lý, điều tiết mạnh mẽ hơn đối với một ngành có lịch sử lâu đời về các vấn đề sinh thái, xã hội vốn đã phát sinh nhiều tranh chấp.
Trong bài bình luận ngắn gọn này, các nhà nghiên cứu đã xác định ba thách thức chính và xem xét tác động có thể có liên quan đến việc thiết lập đạo luật nuôi trồng thủy sản toàn diện, chặt chẽ ở quốc gia Canada trong tương lai. Tuy phân tích này được thực hiện dựa trên bối cảnh của Canada - nơi các nhà lập pháp đã dành nhiều năm để hướng tới một đạo luật nuôi trồng thủy sản mới, nhưng việc thiết lập các biện pháp quản lý hiệu quả để hỗ trợ tăng trưởng xanh và bền vững là yếu tố quan trọng trong chương trình nghị sự của các quốc gia khác cùng một loạt các tổ chức đa phương. Do đó, bài bình luận này sẽ có liên quan rộng rãi hơn đến các học giả, nhà nghiên cứu quan tâm đến chính sách biển và mối quan hệ của nó đối với sự phát triển nền kinh tế xanh.
Những thách thức mà Canada phải đối mặt khi xây dựng một đạo luật thủy sản toàn diện được đề cập đến bao gồm (i) các vấn đề về quản trị; (ii) những thách thức liên quan đến năng lực nghiên cứu khoa học; và (iii) không giải quyết được đầy đủ các quyền và yêu cầu của người bản xứ.
Thứ nhất là về năng lực quản trị. Liên quan đến chính sách nuôi trồng thủy sản biển, Canada có chung một vấn đề giống với một số quốc gia khác, đó là không có một bộ luật quy định nào quản lý ngành này. Thay vào đó, theo một ước tính có tới 17 sở, cơ quan liên bang và cấp tỉnh tham gia vào việc quản lý nuôi trồng thủy sản. Các tổ chức chính phủ, công nghiệp và phi chính phủ đã tranh luận gay gắt vì những lý do rất khác nhau về việc không có một khuôn khổ pháp lý và quy định duy nhất cho nuôi trồng thủy sản. Ủy ban Thượng viện đã so sánh hệ thống quy định kém hiệu quả của Canada với hệ thống quản lý của Scotland và Na Uy, nơi đặt ra các mục tiêu sản xuất quốc gia, quy trình cấp phép được sắp xếp hợp lý và nhanh chóng cũng như nơi các quy định được hợp nhất thành một bộ luật duy nhất.
Nếu Canada thông qua một đạo luật nuôi trồng thủy sản với khả năng giải quyết những thách thức về quản trị được xác định ở trên, thì việc vận hành một đạo luật như vậy có thể sẽ gặp phải những vấn đề khác. Ảnh minh họa
Ngoài ra, việc bỏ qua quan điểm của những bên liên quan khác bao gồm các nhà khoa học thủy sản, ngư dân, du lịch, vận chuyển, các cộng đồng địa phương ven biển và bản địa cũng có thể gây ra những tác động ảnh hưởng trực tiếp. Các bên liên quan như vậy thường cảm thấy rằng mối quan tâm của họ bị bỏ qua trong quá trình phê duyệt luật, quy định nuôi trồng thủy sản. Với những thách thức này, các nhà lập pháp Canada có thể tìm đến những ví dụ lập pháp mẫu mực từ các quốc gia khác để tìm ra giải pháp. Tuy nhiên, thông qua việc sàng lọc thông tin các hoạt động nuôi trồng thủy sản từ Vương quốc Anh, Scotland, Ireland, Quần đảo Faroe, Na Uy, Hoa Kỳ, New Zealand, Chile và Úc cho thấy những lỗ hổng đáng kể trong việc giải quyết các khía cạnh xã hội, sinh thái và kinh tế của nuôi trồng thủy sản. Điểm tương tự cũng được tìm thấy trong tài liệu kỹ thuật của FAO năm 2014 về chính sách và quản trị trong nuôi trồng thủy sản.
Thứ hai là về năng lực nghiên cứu khoa học và đào tạo quản lý. Nếu Canada thông qua một đạo luật nuôi trồng thủy sản với khả năng giải quyết những thách thức về quản trị được xác định ở trên, thì việc vận hành một đạo luật như vậy có thể sẽ gặp phải những vấn đề khác. Canada hiện thiếu năng lực chuyên gia, quản lý dữ liệu, quy trình thực hiện, trách nhiệm giải trình và cơ sở hạ tầng quản trị cho phép sự tham gia bình đẳng của tất cả các bên liên quan nhằm thúc đẩy sự hiểu biết toàn diện về môi trường biển và các tác động sinh thái xã hội của nó. Thách thức này một phần là hệ quả của việc chính phủ Harper (2005–2016) cắt giảm cơ sở hạ tầng khoa học của Canada và làm xói mòn năng lực khoa học và nghiên cứu.
Cuối cùng nhưng cũng không kém phần quan trọng là quyền lợi và nhu cầu của người bản địa. Bất kỳ một đạo luật nuôi trồng thủy sản mới nào của Canada sẽ phải đối mặt với câu hỏi về việc tập hợp ý kiến của người bản địa đối với quyền tiếp cận hay nói cách khác là việc đáp ứng quyền lợi của người bản địa khi sử dụng tài nguyên đất và nước.
Nhìn chung, kết quả có thể xảy ra nhất là các vấn đề và yêu cầu này sẽ được giải quyết tại tòa án, điều này cũng sẽ cung cấp thông tin quan trọng mới cho nghiên cứu khoa học xã hội về chính sách biển.
Nguồn: Wiber, M. G., Mather, C., Knott, C., & Gómez, M. A. L. (2021). Regulating the Blue Economy? Challenges to an effective Canadian aquaculture act [online], viewed 15 October 2021, from:< https://doi.org/10.1016/j.marpol.2021.104700>.
)
