Chiến lược kiểm soát bệnh hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND) trên tôm nuôi (P.2)

Vi khuẩn gây bệnh AHPND chủ yếu tấn công vào tuyến tiêu hóa (gan tụy) và làm tổn thương các tế bào gan tụy dẫn đến rối loạn chức năng làm tôm chết hàng loạt. Tôm bị ảnh hưởng bởi AHPND có biểu hiện lờ đờ, giảm ăn, chậm lớn, đường tiêu hóa trống rỗng và gan tụy nhợt nhạt.

Tôm thẻ chân trắng
Tôm bị ảnh hưởng bởi AHPND có biểu hiện lờ đờ, giảm ăn, chậm lớn, đường tiêu hóa trống rỗng và gan tụy nhợt nhạt. Ảnh minh họa

phần 1, chúng tôi đã giới thiệu chất kích thích miễn dịch có nguồn gốc từ thực vật và những vấn đề liên quan. Phần 2 với nội dung kiểm soát bệnh hoại tử gan tụy cấp tính bằng Công nghệ Biofloc và quản lý môi trường, ao nuôi sẽ giúp quý độc giả hiểu rõ tất cả chiến lược kiểm soát bệnh AHPND trên tôm nuôi.

Quản lý môi trường

Vi khuẩn thủy sản thường chịu tác động của sự dịch chuyển chất lỏng và thủy động lực học, được tạo ra bởi các yếu tố tự nhiên hoặc các hoạt động của con người như sử dụng máy sục khí và các thiết bị bơm. Các tế bào V. parahaemolyticus có khả năng tái tạo trong vòng chưa đầy mười phút, so với các loài Vibrio khác thì mất hơn một giờ. Do đó, bất kỳ sự thay đổi nào trong điều kiện môi trường có thể gây ra sự chuyển đổi kiểu hình ở V. parahaemolyticus. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng chủng vi khuẩn V. parahaemolyticus gây AHPND có hai dạng kiểu hình (độc lực và không độc lực) và điều kiện chuyển động của dòng nước khác nhau sẽ quyết định sự tồn tại của dạng kiểu hình đó.

Chính vì thế, việc thiết kế các phương pháp có thể gây ra sự chuyển đổi kiểu hình ở V. parahaemolyticus sẽ mở ra khả năng quản lý hiệu quả bệnh AHPND trong nuôi tôm mà không nhất thiết phải loại bỏ vi khuẩn gây AHPND khỏi hệ thống nuôi.

Công nghệ Biofloc

Nuôi tôm trong hệ thống biofloc có thể là một chiến lược thay thế đầy hứa hẹn để cải thiện điều kiện môi trường và tình trạng sức khỏe của động vật nuôi. Nguyên tắc cơ bản của hệ thống biofloc là tái chế các chất dinh dưỡng phế thải, đặc biệt là nitơ vô cơ từ thức ăn thừa và phân thành sinh khối vi sinh vật, có thể được sử dụng tại chỗ cho động vật nuôi hoặc được thu hoạch và chế biến thành nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Trên thực tế, các quá trình trao đổi chất và biến đổi sinh hóa diễn ra trực tiếp trong nước, giúp thúc đẩy sự cân bằng tổng thể của hệ thống và sức khỏe của tôm nuôi. 

sơ đồ
 Sơ đồ tổng quan về vai trò có thể có của hệ thống biofloc đối với vật chủ, mầm bệnh và môi trường trong cơ sở nuôi tôm.

Hệ thống biofloc góp phần tăng cường chất lượng nước, cải thiện hiệu suất tăng trưởng và khả năng đề kháng của tôm thẻ chân trắng chống lại chủng V. parahaemolyticus AHPND làm cho nó trở thành một công nghệ nuôi trồng thủy sản phát triển mạnh mẽ.

Quản lý ao nuôi

Các biện pháp quản lý như sử dụng chế phẩm sinh học, liệu pháp thực khuẩn, hợp chất có nguồn gốc thực vật đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn để kiểm soát sự bùng phát AHPND ở tôm. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này đều dựa trên các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm và vẫn cần xác nhận thêm về liều lượng, cách sử dụng và các yếu tố nguy cơ để đảm bảo hiệu quả trong điều kiện thực tế tại trại nuôi tôm. Gần đây Putth và Polchana (2016) đã chứng minh rằng bằng cách áp dụng thực hành quản lý trang trại tốt hơn, người nuôi tôm có thể kiểm soát AHPND và tránh thiệt hại trong sản xuất. Nghiên cứu chỉ ra rằng các biện pháp trước khi thả và sau thả giống, bao gồm đánh giá và sàng lọc tình trạng sức khỏe của hậu ấu trùng, đánh giá chất lượng thức ăn và khử trùng nguyên liệu đầu vào (như nguồn nước cấp) là hiệu quả để kiểm soát AHPND trong các trang trại nuôi tôm.

Những chiến lược tiềm năng có thể kiểm soát bệnh AHPND trong nuôi tôm bao gồm bổ sung chất kích thích miễn dịch, prebiotics, probiotics, liệu pháp phage, duy trì chất lượng nước tối ưu, quản lý mật độ nuôi, chất lượng hậu ấu trùng, sục khí, chất lượng và số lượng thức ăn.

Nguồn: Vikash Kumar et al (2021). Acute Hepatopancreatic Necrosis Disease (AHPND): Virulence, Pathogenesis and Mitigation Strategies in Shrimp Aquaculture, MDPI, 27/07/2021.
Đăng ngày 23/11/2021
Lệ Thủy
Dịch bệnh

Nấm đồng tiền xuất hiện trên nhá tôm: Nhận biết và cách xử lý

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó, theo cách gọi dân gian của người nuôi, thực chất là một loại địa y chứ không đơn thuần là một loại nấm. Nấm đồng tiền có mùi tanh nồng, thường xuất hiện trong các ao nuôi tôm lâu năm, bám chặt vào nhá cho ăn, bạt, đất, đá và các dụng cụ trong ao gây nhiều khó khăn cho người nuôi.

Nấm đồng tiền
• 11:01 17/12/2024

Không nên tin tưởng sản phẩm quảng cáo "trị dứt điểm EHP"

Hiện nay, nhiều người nuôi tôm đang đối mặt với những lời quảng cáo đầy hứa hẹn về các sản phẩm “trị dứt điểm EHP”.

EHP trên tôm
• 11:00 16/12/2024

EHP: Cơn ác mộng của người nuôi tôm

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm đã đối mặt với nhiều thách thức, trong đó EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) đã nổi lên như một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất.

Tôm bệnh EHP
• 09:50 12/12/2024

Hạn chế thiệt hại từ EHP trong nuôi tôm

Bệnh do ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) là một trong những thách thức lớn đối với ngành nuôi tôm hiện nay.

Tôm EHP
• 09:51 10/12/2024

Lý do vì sao xuất khẩu sò điệp của Việt Nam qua Trung Quốc tăng nhanh chóng

Xuất khẩu sò điệp là một trong những lĩnh vực đáng chú ý trong ngành thủy sản Việt Nam, đặc biệt đối với thị trường Trung Quốc. Trong những năm gần đây, xuất khẩu sò điệp từ Việt Nam sang Trung Quốc đã ghi nhận tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc.

Sò điệp
• 14:06 14/01/2025

Điểm danh các dấu hiệu tôm đang thiếu hụt dinh dưỡng

Tôm là loài sinh vật nhạy cảm với môi trường sống và chế độ dinh dưỡng. Khi thiếu hụt dinh dưỡng, tôm sẽ biểu hiện qua những dấu hiệu rõ rệt trên cơ thể và hành vi. Nhận biết sớm những dấu hiệu này giúp người nuôi có biện pháp khắc phục kịp thời, tránh gây thiệt hại nghiêm trọng.

Tôm thẻ chân trắng
• 14:06 14/01/2025

Vì sao nên ưu tiên diệt tảo vào ban đêm thay vì ban ngày?

Tảo hay gọi chung là “thủy sinh thực vật” – một thành phần không thể thiếu trong nuôi tôm. Tuy nhiên, sự phát triển quá mức của tảo (hay hiện tượng nở hoa tảo) lại mang đến nhiều rủi ro, đặc biệt khi xử lý không đúng thời điểm.

Tảo
• 14:06 14/01/2025

Nuôi cá chẽm: Lợi nhuận cao nhờ giá bán ổn định

Cá chẽm, một trong những loài thủy sản có giá trị kinh tế cao, đang trở thành lựa chọn hấp dẫn cho nhiều người nuôi trồng thủy sản. Loài cá này không chỉ nổi tiếng vì chất lượng thịt thơm ngon mà còn nhờ vào giá bán ổn định, mang lại lợi nhuận bền vững cho người nuôi.

Cá chẽm
• 14:06 14/01/2025

Kiểm soát dịch bệnh do virus trên cá rô phi

Cá rô phi là một trong những loài thuỷ sản được nuôi phổ biến nhất trên thế giới, đóng vai trò quan trọng trong kinh tế xã hội và an ninh lương thực. Tuy nhiên, dịch bệnh do virus trên cá rô phi gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế và sản lượng. Để đối phó, việc kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh đòi hỏi những chiến lược tổng thể, tích hợp và bền vững.

Cá rô phi
• 14:06 14/01/2025
Some text some message..