Những khoảng trống trong chuyển đổi số nghề cá nước ta
Chuyển đổi số nghề cá là việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT-TT) vào tất cả các khâu của hoạt động nghề cá, từ sản xuất, kinh doanh, chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm thủy sản đến quản lý, điều hành.
Chuyển đổi số nghề cá được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho ngư dân, doanh nghiệp và ngành thủy sản Việt Nam, cụ thể như: Nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, tăng cường khả năng cạnh tranh, bảo vệ môi trường.
Nhiều ngư dân vẫn chưa hiểu hết lợi ích của chuyển đổi số. Ảnh: bienphong.com.vn
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số của nghề cá ở Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn và thách thức, dẫn đến một số khoảng trống cần được giải quyết:
Khoảng trống về nhận thức
Nhận thức của ngư dân về chuyển đổi số còn hạn chế. Nhiều ngư dân vẫn chưa hiểu rõ về lợi ích của chuyển đổi số, cũng như cách thức triển khai. Điều này dẫn đến sự thờ ơ và thiếu sự ủng hộ của ngư dân đối với các chương trình chuyển đổi số.
Khoảng trống về hạ tầng
Hạ tầng kỹ thuật phục vụ chuyển đổi số trong nghề cá còn chưa được đầu tư đồng bộ. Nhiều tàu cá vẫn chưa được trang bị các thiết bị công nghệ hiện đại, như hệ thống định vị vệ tinh, hệ thống giám sát tàu cá,... Điều này hạn chế khả năng tiếp cận các ứng dụng chuyển đổi số của ngư dân.
Khoảng trống về nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực cho chuyển đổi số trong nghề cá còn thiếu và chưa đáp ứng được nhu cầu. Nhiều ngư dân chưa được đào tạo về kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, cũng như các ứng dụng chuyển đổi số. Điều này khiến cho việc triển khai các chương trình chuyển đổi số gặp nhiều khó khăn.
Khoảng trống về chính sách
Chính sách hỗ trợ cho chuyển đổi số trong nghề cá còn chưa đồng bộ và hiệu quả. Nhiều ngư dân còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn vốn, cũng như các chính sách hỗ trợ khác từ phía Nhà nước.
Để giải quyết những khoảng trống này, cần có sự chung tay của các cấp, các ngành và các doanh nghiệp. Chính phủ cần ban hành các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân tiếp cận các ứng dụng chuyển đổi số. Các doanh nghiệp cần đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các giải pháp công nghệ mới trong nghề cá. Ngư dân cần được đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và các ứng dụng chuyển đổi số.
Đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc
Đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc là một trong những giải pháp quan trọng trong chuyển đổi số nghề cá. Giải pháp này giúp kết nối tất cả các khâu trong chuỗi cung ứng thủy sản, từ khai thác, chế biến đến tiêu thụ, giúp truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách chính xác và minh bạch.
Đồng bộ số hóa giúp dễ dàng truy xuất nguồn gốc. Ảnh: thtg.vn
- Ngư dân: Ngư dân chủ động quản lý hoạt động khai thác, thu hoạch, vận chuyển sản phẩm một cách hiệu quả. Đồng thời, ngư dân cũng có thể tiếp cận thông tin thị trường, giá cả một cách kịp thời để đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.
- Doanh nghiệp: Quản lý chuỗi cung ứng một cách chặt chẽ, đảm bảo chất lượng sản phẩm và đáp ứng yêu cầu của thị trường, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
- Người tiêu dùng: Giải pháp này giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm, từ đó an tâm lựa chọn sản phẩm chất lượng, an toàn.
Để triển khai giải pháp đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc, cần có sự phối hợp của các bên liên quan, bao gồm ngư dân, doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước, cần thực hiện các giải pháp sau:
- Tuyên truyền, nâng cao nhận thức: Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến lợi ích của giải pháp đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc cho ngư dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
- Đầu tư hạ tầng kỹ thuật: Nhà nước cần đầu tư hạ tầng kỹ thuật phục vụ giải pháp đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc, như hệ thống dữ liệu tập trung, hệ thống truy xuất nguồn gốc,...
- Phát triển các giải pháp công nghệ: Các doanh nghiệp cần đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các giải pháp công nghệ mới để hỗ trợ giải pháp đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc.
Việc triển khai giải pháp đồng bộ số hóa dễ truy xuất nguồn gốc sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, chất lượng sản phẩm và bảo vệ môi trường, góp phần phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam.