Kiểm tra độ pH
Độ kiềm trong ao nuôi tôm
Độ kiềm là thông số rất quan trọng trong nuôi tôm thẻ chân trắng do có liên quan trực tiếp đến độ ổn định của pH nước và hoạt động lột xác của tôm. Độ kiềm càng lớn, pH của nước càng ổn định. Độ kiềm thấp của các vùng nước ngọt hoặc có độ mặn thấp ảnh hưởng rất lớn đến khả năng lột xác và tỷ lệ sống của tôm nuôi.
Ao nuôi thẻ chân trắng độ kiềm thích hợp ở mức 120 – 180mg CaCO3/l, tôm sú là từ 80 - 120 mg CaCO3/l để đảm bảo tôm phát triển. Khi độ kiềm thấp hơn so với mức quy định sẽ khiến pH biến động và gây stress, giảm tăng trưởng thậm chí có thể gây chết.
Trong các ao nuôi tôm có độ mặn cao, độ kiềm thấp hoặc các động vật hai mảnh vỏ phát triền thì cần phải thường xuyên kiểm tra độ kiềm để điều chỉnh giảm hoặc tăng kiềm trong ao tôm sao cho phù hợp.
Khi độ kiềm trong ao nuôi cao
Khi tổng độ kiềm cao (200-300 mg/L CaCO3) với giá trị pH > 8.5 sẽ ngăn cản quá trình lột xác của tôm diễn ra.
Độ kiềm cao do:
- Mật độ tảo cao, quá trình quang hợp của chúng sẽ làm độ kiềm tăng nhanh (pH >9).
- Độ kiềm cao dẫn đến khả năng đệm và duy trì pH cao giúp ổn định các loại vi tảo trong ao bởi vì độ kiềm càng cao thì khả năng hòa tan phophate trong nước càng cao, đó là nguồn dinh dưỡng giúp tảo phát triển.
- Trường hợp độ kiềm cao có thể ảnh hưởng nghiêm trong đến quá trình lột xác của tôm vì thế cần phải giảm độ kiềm ngay.
Độ pH ảnh hưởng đến quá trình tôm lột xác
Xử lý độ kiềm cao:
- Tiến hành thay nước 3 lần 1 tuần, khoảng 20 – 30% lượng nước trong ao để làm giảm độ kiềm.
- Hạn chế bón vôi, thay vào đó có thể dùng Edta để bón vào buổi tối với liều lượng 1kg/ 1000m2.
- Nếu ao nuôi không thể thay nước nên hạn chế quạt nước vào ban ngày, tiến hành xử lý cắt tảo cho ao nuôi và dùng các chế phẩm sinh học để phân hủy xác tảo, ổn định môi trường nước.
- Sử dụng giấm ăn với liều 1 lít/ 1000m khối nước, và đo lại độ kiềm sau 2 giờ, điều chỉnh lượng dùng cho phù hợp.
Khi độ kiềm trong ao nuôi thấp
Độ kiềm thấp có thể do nguồn nước có độ kiềm thấp hoặc có sự hiện diện của động vật thân mềm hai mảnh vỏ trong ao, chúng hấp thụ muối carbonat và lọc hết tảo làm thức ăn, kết quả là làm nước trong và có độ kiềm rất thấp.
Độ kiềm thấp do:
- Ao có nhiều động vật 2 mảnh vỏ: ốc, vẹm, dòm…
- Ao xây dựng trên vùng đất phèn
- Mật độ tảo thưa, ao có rong, tảo đáy
- Nguồn nước ngọt. Ngoài ra kiềm thấp còn do mưa, tôm lột xác
- Độ kiềm thấp ảnh hưởng rất nhiều đến sự lột vỏ của tôm và ổn định pH cần nâng kiềm trong ao nuôi .
- Độ kiềm thấp gặp phổ biến ở những nơi có độ mặn thấp dưới 5 phần ngàn.
Độ pH cao hay thấp điều ảnh hưởng đến tôm sinh trưởng
Xử lý độ kiềm thấp:
- Loại bỏ ốc đinh, vẹm, hến, nhuyễn thể 2 mảnh trong ao nuôi
- Nếu ao nuôi bị đóng rong và nhiều tảo, dùng chế phẩm vi sinh cắt tảo, ổn định màu nước
- Sử dụng vôi Dolomite liều lượng 20 – 30kg/1.000 m3 để tăng kiềm
Để giúp quá trình lột xác của tôm diễn ra đồng loạt, giảm thiểu hiện tượng dính vỏ, bó vỏ không lột xác được, người nuôi nên kiểm tra thường xuyên độ pH trong ao nuôi. Cải thiện chất lượng nước, diệt các khí độc gây hại cho tôm. Đảm bảo độ pH trong ao luôn đạt ngưỡng an toàn, phù hợp cho tôm phát triển khỏe mạnh.