Điểm danh qua một số chất có thể làm tôm sinh trưởng chậm

Một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là sự hiện diện của các chất độc hại trong môi trường nuôi tôm. Những chất này có thể xuất phát từ nguồn nước, thức ăn, hoặc từ chính quá trình quản lý ao nuôi. Bài viết này sẽ điểm qua một số chất thường gặp khiến tôm sinh trưởng chậm, tác hại của chúng, và các biện pháp hạn chế để giúp người nuôi tôm tối ưu hóa quá trình nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
Các chất độc hại tồn đọng trong ao nuôi sẽ làm tôm sinh trưởng chậm. Ảnh: Tép Bạc

Amoniac (NH3)

Nguồn gốc 

Amoniac là một chất độc hại thường có trong ao nuôi tôm, đặc biệt khi quá trình phân hủy chất thải hữu cơ như phân tôm, thức ăn thừa, và xác sinh vật diễn ra. Mức độ amoniac trong nước có thể tăng lên khi quản lý chất lượng nước không tốt, đặc biệt là trong các ao nuôi có mật độ tôm cao và không được thay nước thường xuyên. 

Tác hại 

Amoniac gây ức chế quá trình hô hấp của tôm, làm giảm khả năng hấp thụ oxy. Khi nồng độ amoniac cao, tôm dễ bị stress, suy giảm hệ miễn dịch, và chậm phát triển. Đặc biệt, amoniac có thể gây tổn thương mang, dẫn đến việc tôm khó hô hấp và giảm khả năng sinh trưởng. 

Biện pháp hạn chế 

Để hạn chế amoniac trong ao nuôi, người nuôi cần kiểm soát lượng thức ăn và tránh cho tôm ăn quá nhiều để giảm thiểu lượng chất thải hữu cơ. Thường xuyên thay nước và sử dụng các chế phẩm sinh học để phân giải chất thải cũng là cách hiệu quả để duy trì nồng độ amoniac ở mức an toàn. 

Nitrit (NO2-

Nguồn gốc 

Nitrit là sản phẩm trung gian trong quá trình nitrat hóa của amoniac, xảy ra khi vi khuẩn nitrosomonas oxy hóa amoniac thành nitrit. Chất này thường xuất hiện trong các ao nuôi có mức độ hữu cơ cao và quá trình tuần hoàn nước kém. 

Tác hại 

Nitrit gây cản trở quá trình vận chuyển oxy trong máu của tôm, dẫn đến tình trạng tôm bị thiếu oxy, suy yếu và chậm lớn. Khi nồng độ nitrit cao, tôm dễ mắc các bệnh về hô hấp và giảm khả năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong ao nuôi. 

Biện pháp hạn chế 

Người nuôi cần duy trì hệ vi sinh vật có lợi trong ao để đảm bảo quá trình chuyển hóa nitrit thành nitrat diễn ra hiệu quả. Việc kiểm tra thường xuyên nồng độ nitrit và sử dụng các chế phẩm sinh học có khả năng loại bỏ nitrit cũng là biện pháp hữu ích để bảo vệ sức khỏe tôm. 

H2S (Hydrosulfide)

Nguồn gốc 

H2S là một chất khí độc hại hình thành trong điều kiện yếm khí, khi các hợp chất hữu cơ bị phân hủy bởi vi khuẩn kỵ khí. Điều này thường xảy ra ở các vùng nước đứng hoặc ở đáy ao nuôi, nơi có nhiều bùn và chất hữu cơ tích tụ. 

Tác hại 

H2S có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến mang và hệ hô hấp của tôm, làm cho tôm mất khả năng hô hấp hiệu quả. Ở nồng độ cao, H2S có thể gây chết hàng loạt tôm trong ao. Ngay cả ở nồng độ thấp, chất này cũng gây ra tình trạng stress và chậm phát triển ở tôm. 

Biện pháp hạn chế 

Để ngăn chặn sự hình thành H2S, người nuôi cần đảm bảo quá trình oxy hóa trong ao diễn ra tốt, đặc biệt là ở đáy ao. Việc thường xuyên khuấy động nước và sục khí giúp cải thiện điều kiện hiếu khí, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn kỵ khí. Ngoài ra, quản lý lượng bùn đáy ao và sử dụng chế phẩm sinh học phân giải bùn cũng là cách hiệu quả để giảm thiểu H2S. 

Bọt trắng ao tôm

Một số chất làm hệ miễn dịch của tôm trở nên kém đi. Ảnh: Tép Bạc

Kim loại nặng (Chì, Cadmium, Thủy ngân) 

Nguồn gốc 

Kim loại nặng có thể xâm nhập vào ao nuôi tôm thông qua nguồn nước bị ô nhiễm từ các hoạt động công nghiệp hoặc nông nghiệp. Chì, cadmium, và thủy ngân là những kim loại nặng phổ biến nhất có thể gây hại cho tôm. 

Tác hại 

Kim loại nặng tích tụ trong cơ thể tôm qua thời gian, gây tổn thương nội tạng, ức chế quá trình sinh trưởng, và làm giảm khả năng sinh sản của tôm. Tôm bị nhiễm kim loại nặng thường chậm lớn, có màu sắc không đều và dễ bị bệnh. 

Biện pháp hạn chế 

Người nuôi cần kiểm tra và đảm bảo nguồn nước sử dụng không bị ô nhiễm bởi kim loại nặng. Lọc nước và kiểm soát nguồn nước đầu vào là cách hiệu quả để hạn chế sự xâm nhập của kim loại nặng vào ao nuôi.  

Ngoài ra, việc sử dụng các loại thức ăn có nguồn gốc rõ ràng và không bị nhiễm kim loại nặng cũng giúp giảm thiểu nguy cơ này. 

Chất dinh dưỡng thừa 

Nguồn gốc 

Chất dinh dưỡng thừa, đặc biệt là nitrat và phosphate, có thể tích tụ trong ao nuôi từ việc sử dụng quá nhiều phân bón hoặc thức ăn dư thừa. Những chất này không chỉ gây ô nhiễm mà còn làm mất cân bằng hệ sinh thái trong ao. 

Tác hại 

Khi chất dinh dưỡng thừa tích tụ, chúng thúc đẩy sự phát triển của tảo độc và các loại vi sinh vật có hại khác. Điều này làm giảm chất lượng nước, tạo ra môi trường sống không lý tưởng cho tôm và dẫn đến hiện tượng tôm chậm lớn.  

Ngoài ra, tảo độc cũng có thể gây ra hiện tượng thiếu oxy và làm tôm bị ngộ độc. 


Tôm sẽ chết hàng loạt nếu khí độc quá cao trong ao nuôi. Ảnh: Tép Bạc

Biện pháp hạn chế 

Để kiểm soát chất dinh dưỡng thừa, người nuôi cần điều chỉnh lượng thức ăn và phân bón sử dụng trong ao, tránh tình trạng thừa thãi. Thường xuyên kiểm tra chất lượng nước và sử dụng các chế phẩm sinh học để cân bằng hệ sinh thái ao nuôi cũng là biện pháp hữu ích để duy trì môi trường sống lành mạnh cho tôm. 

Việc tôm sinh trưởng chậm là vấn đề phức tạp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó sự hiện diện của các chất độc hại trong môi trường nuôi đóng vai trò quan trọng. Bằng cách nhận biết và kiểm soát các chất trên người nuôi tôm có thể cải thiện điều kiện sống của tôm, thúc đẩy quá trình sinh trưởng và nâng cao năng suất nuôi trồng. 

Đăng ngày 19/08/2024
Mây @may
Nuôi trồng

Tiêu chuẩn chất lượng thức ăn trong nuôi tôm: Yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và sức khỏe

Thức ăn không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng mà còn là nền tảng để tôm tăng trưởng, phát triển hệ miễn dịch, và đạt đến kích cỡ thương phẩm. Để đạt được mục tiêu này, người nuôi cần nắm rõ các tiêu chuẩn chất lượng thức ăn và cách kiểm soát chúng trong suốt quá trình nuôi.

Tôm thẻ
• 11:00 13/11/2024

Giải pháp nâng cao hiệu quả mô hình nuôi cá điêu hồng gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm

Nuôi thương phẩm cá điêu hồng trong lồng gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm là một mô hình khá hiệu quả, giúp gia tăng giá trị sản phẩm và đảm bảo sự bền vững cho người nuôi. Mô hình này kết hợp giữa việc nuôi cá và các hoạt động tiêu thụ, cung cấp cho người nuôi một thị trường ổn định và giảm thiểu rủi ro về giá cả hay tiêu thụ sản phẩm. Dưới đây là các giải pháp cần lưu ý khi thực hiện mô hình này

Cá điêu hồng
• 10:52 13/11/2024

Chức năng của vôi canxi trong nuôi tôm

Vôi canxi đóng vai trò quan trọng trong nuôi tôm nhờ vào các chức năng cải thiện chất lượng môi trường nước và sức khỏe tôm.

Vôi
• 10:45 12/11/2024

Sản xuất cá bỗng đặc sản: Nông dân vùng cao thu về trăm triệu đồng

Tại các vùng cao nguyên phía Bắc, đặc biệt là tỉnh Hà Giang, cá bỗng đã trở thành một loại đặc sản quý hiếm, được xem như “vua của các loại cá” nhờ chất lượng thơm ngon và quy trình nuôi tự nhiên của người dân tộc Tày.

Cá bỗng
• 10:38 11/11/2024

Tiêu chuẩn chất lượng thức ăn trong nuôi tôm: Yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và sức khỏe

Thức ăn không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng mà còn là nền tảng để tôm tăng trưởng, phát triển hệ miễn dịch, và đạt đến kích cỡ thương phẩm. Để đạt được mục tiêu này, người nuôi cần nắm rõ các tiêu chuẩn chất lượng thức ăn và cách kiểm soát chúng trong suốt quá trình nuôi.

Tôm thẻ
• 02:10 14/11/2024

Giải pháp nâng cao hiệu quả mô hình nuôi cá điêu hồng gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm

Nuôi thương phẩm cá điêu hồng trong lồng gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm là một mô hình khá hiệu quả, giúp gia tăng giá trị sản phẩm và đảm bảo sự bền vững cho người nuôi. Mô hình này kết hợp giữa việc nuôi cá và các hoạt động tiêu thụ, cung cấp cho người nuôi một thị trường ổn định và giảm thiểu rủi ro về giá cả hay tiêu thụ sản phẩm. Dưới đây là các giải pháp cần lưu ý khi thực hiện mô hình này

Cá điêu hồng
• 02:10 14/11/2024

Sự hỗ trợ nhau ở các bộ phận trên cơ thể tôm

Mỗi bộ phận của tôm, từ vỏ ngoài cứng cáp đến các cơ quan tiêu hóa, hô hấp và bài tiết, đều giữ vai trò riêng biệt nhưng lại không thể hoạt động một cách độc lập. Sự liên kết này giúp tôm bảo vệ bản thân trước các mối nguy, tận dụng dinh dưỡng và duy trì sức khỏe.

Tôm thẻ chân trắng
• 02:10 14/11/2024

Chuyển giao kỹ thuật nuôi biển công nghiệp

Từ ngày 12 – 15/11/2024, tại thành phố Nha Trang, Tổng cục Thuỷ sản phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Văn phòng điều phối nông thôn mới Trung ương, Đại học Cần Thơ, Đại học Nha Trang và Quỹ Thiện tâm (Tập đoàn Vingroup).

Ông Trần Đình Luân
• 02:10 14/11/2024

Chức năng của vôi canxi trong nuôi tôm

Vôi canxi đóng vai trò quan trọng trong nuôi tôm nhờ vào các chức năng cải thiện chất lượng môi trường nước và sức khỏe tôm.

Vôi
• 02:10 14/11/2024
Some text some message..