Giảm tác động môi trường trong nuôi trồng thủy sản

Những nỗ lực đã và đang được WWF (Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên - World Wide Fund For Nature) tiếp tục cải thiện trong ngành nuôi trồng thủy sản nhằm mở rộng quy mô và giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường.

Trang trại rong biển
Cải thiện ngành nuôi trồng thủy sản để giảm tác động của ô nhiễm môi trường. Ảnh: thefishsite.com

Sản lượng tiêu thụ

Trong nhiều thập kỷ qua, lượng tiêu thụ cá toàn cầu đã tăng ở mức 3,1% hàng năm, vượt xa cả sự gia tăng dân số thế giới (1,6%) và sản lượng tiêu thụ thịt (1,1%). Với quá nhiều nhu cầu, đòi hỏi từ thị trường về protein bổ dưỡng từ hệ sinh thái biển, việc duy trì tính bền vững của nghề cá sẽ trở thành thách thức nếu không chuyển lượng lớn sản xuất cá sang nuôi trồng thủy sản. 

Theo đó, 52% thủy sản hiện đang được tiêu thụ trên khắp thế giới được sản xuất dưới hình thức nuôi trồng thủy sản. Và sản lượng nuôi trồng thủy sản toàn cầu đã tăng đều đặn 7,5% mỗi năm kể từ năm 1970 đến nay để theo kịp nhu cầu người tiêu dùng. 

Sản xuất protein trong NTTS có giảm phần nào tác động môi trường? 

Phải chấp nhận rằng bất kỳ loại hình sản xuất thực phẩm nào, bao gồm cả nuôi trồng thủy sản, đều ít nhiều có tác động đến môi trường. Tuy nhiên, mục tiêu thiết yếu là sử dụng nguồn cá từ hoạt động nuôi trồng thủy sản để sản xuất protein cho người tiêu dùng trên thế giới sẽ ít tác động đến môi trường hơn so với các hình thức sản xuất protein khác. 

Trong bối cảnh toàn cầu, sẽ chẳng hữu ích khi so sánh cá nuôi với cá đánh bắt từ môi trường tự nhiên, thay vào đó vấn đề sẽ khác đi nếu có thể ví cá nuôi với các loại hình nuôi khác, chằng hạn như gà hoặc bò nuôi. Điều này có thể giúp người dùng hiểu được nhiều tiêu cực liên quan đến nuôi trồng thủy sản, chẳng hạn như ô nhiễm nước hoặc rận biển, chỉ là một phần các yếu tố ảnh hưởng. Vấn đề đặt ra không phải là liệu những yếu tố đó có gây hại hay không, mà thay vào đó là tác hại tương đối mà ngành nuôi trồng thủy sản lưu lại so với những tàn tích của các hệ thống sản xuất khác như việc hải sản bị đánh bắt quá mức hay việc sản sinh khí mê-tan (CH4 - khí góp phần vào nguyên nhân gây ấm lên toàn cầu và biến đổi khí hậu). 

Giảm thiểu tác hại của nuôi trồng thủy sản 

Tác động chính của nuôi trồng thủy sản là gây thiệt hại cho các hệ sinh thái ven biển, đặc biệt là do hoạt động nuôi tôm - nơi các nhà sản xuất phát triển các ao nhân tạo dọc theo bờ biển để nuôi tôm.  Loại hình này được tiến hành dựa trên việc phá rừng và chuyển đổi đất ngập nước để biến môi trường đất liền ven biển thành môi trường nước (một quá trình được gọi là chuyển đổi). 

Lấy mẫu tại trang trại nuôi tômTác động chính của nuôi trồng thủy sản là gây thiệt hại cho các hệ sinh thái ven biển, đặc biệt là do hoạt động nuôi tôm. Ảnh: thefishsite.com

WWF đã tích cực làm việc với các nhà bán lẻ, nhà sản xuất và hiệp hội lớn để đảm bảo các cam kết hỗ trợ thủy sản nuôi không chuyển đổi. Ảnh hưởng của tổ chức là công cụ giúp Thái Lan đưa vấn đề chuyển đổi vào “kế hoạch hành động 10 điểm” của mình và thúc đẩy Đối tác Tôm Bền vững của Ecuador tham gia các cuộc trao đổi về việc thực hiện tôm không đối thoại trên toàn quốc. 

Bên cạnh đó, WWF cũng yêu cầu các đối tác công ty của họ tiến hành tổ chức chương trình quảng bá mạnh mẽ các chuỗi sản phẩm được chứng nhận ACS, đồng thời phát triển một công cụ truy xuất nguồn gốc miễn phí có tên là transparenC và đã thử nghiệm nó với một số công ty. Nhóm chuyên gia vẫn đang làm việc để giải quyết vấn đề chuyển đổi trong chuỗi cung ứng nguyên liệu thức ăn bằng cách phát triển một công cụ đánh giá rủi ro nhằm gia tăng sự đảm bảo, chắc chắn hơn về các nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. 

Hỗ trợ tạo nguồn lợi ròng 

Trong khi WWF tiếp tục làm việc để giảm thiểu tác hại của nuôi trồng thủy sản, họ cũng đang xem xét cách hỗ trợ tạo ra nguồn lợi ròng từ nuôi trồng thủy sản thông qua việc nuôi rong biển và các loài hai mảnh vỏ. Bên cạnh đó, rong biển còn có thế hấp thụ và cô lập CO2, chúng chết đi và xác của chúng sẽ chìm xuống dưới đáy biển sâu (nơi mà khí CO2 đang lưu tồn trong hàng trăm đến hàng ngàn năm).  

Khi nuôi trồng thủy sản đang trên đà tăng tốc thì những nỗ lực bảo vệ, hạn chế những tác động đến môi trường cũng ngày một quan trọng và giữ vai trò ngày càng lớn đối với sản xuất thủy sản trên toàn thế giới.

Đăng ngày 09/12/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Môi trường

Tình hình xâm nhập mặn cấp thiết ở khu vực miền Tây

Tình hình xâm nhập mặn ở miền Tây đang trở thành một vấn đề cấp thiết, đặc biệt là trong ngành thủy sản. Đợt xâm nhập mặn kéo dài đã gây ra những tác động nghiêm trọng đến sản xuất nuôi trồng thủy sản, đe dọa không chỉ nguồn cung lương thực mà còn đe dọa đến sinh kế của hàng triệu người dân nơi đây.

Xâm nhập mặn
• 09:46 27/03/2024

Cơ chế hoạt động của phương pháp xử lý nước thải bằng men vi sinh

Để cải thiện nguồn nước thải trong nuôi trồng thủy sản, ngày nay người nuôi sử dụng phổ biến các chế phẩm sinh học để phòng bệnh cho vật nuôi và cải thiện môi trường. Ngoài ra, phương pháp này còn góp phần đưa nghề nuôi thủy sản phát triển bền vững.

Ao nuôi
• 10:14 08/03/2024

Tác động tiêu cực từ việc đánh bắt cá bằng Xyanua

Đánh bắt cá bằng hóa chất, cụ thể ở đây là Xyanua là là phương pháp đánh bắt cá  thông qua việc rải các hóa chất xuống khu vực có cá và được cho là làm cá “hôn mê” để thuận tiện cho việc đánh bắt.  Đây là một việc rất nguy hiểm, vừa hủy hoại môi trường, vừa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người sử dụng bởi Xyanua là chất cực độc, dễ dàng gây chết dù chỉ một lượng nhỏ.

Đánh bắt cá
• 11:18 06/03/2024

Thả con giống bồi hoàn đa dạng sinh học

Sáng ngày 6.3, Công ty CP cảng Quy Nhơn - chủ đầu tư dự án Đầu tư nâng cấp bến số 1- cảng Quy Nhơn đã thả 469.600 con giống thủy sản (cá chẽm, cua, tôm sú) để bồi hoàn đa dạng sinh học tại Ngã 3 sông Trường Úc (gần đập tràn Quy Nhơn 3, tổ 28, KV 4, phường Nhơn Bình, TP Quy Nhơn) và khu nước trước bến số 1 cảng Quy Nhơn với tổng kinh phí gần 74 triệu đồng.

Thả giống bồi hoàn sinh học
• 10:32 06/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 16:40 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 16:40 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 16:40 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 16:40 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 16:40 29/03/2024