Trứng nước là gì?
Moina (trứng nước) thuộc bộ Cladocera, là loại giáp xác nhỏ có giá trị dinh dưỡng cao và là thức ăn vô cùng quan trọng cho ấu trùng động vật thủy sản, đặc biệt là giai đoạn vừa hết noãn hoàng. Chúng được dùng làm thức ăn phổ biến cho cá cảnh và một số loài cá nước ngọt, nước lợ trong giai đoạn cá bột, do có kích thước phù hợp với miệng của cá con.
Trứng nước chứa nhiều các enzyme quan trọng trong quá trình trao đổi chất của ấu trùng như proteinases, peptidases, amylases, lipase. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều các acid béo không no(HUFA). Chúng có tuổi thọ từ 4-7 ngày.
Kỹ thuật nuôi Trứng nước
Chuẩn bị ao nuôi
Tùy theo điều kiện cụ thể của người nuôi, mà ta có thể nuôi trứng nước trong ao đất hay trong bể.
Đối với ao đất: Ao có diện tích từ 100-2000 m2, được tẩy dọn và sên vét bùn đáy ao kỹ, chỉ để lại lớp bùn dày 3-5cm. Dùng đất thịt đã được phơi khô kỹ (3 ngày) trộn với vôi(0.2-0.5kg/tấn đất), rồi phủ lên đáy ao một lớp dày 5 cm. Sau đó, lấy nước vào ao đạt 15cm.
Đối với bể nuôi: Nếu nuôi với mục đích thương mại thì chọn bể nuôi có thể tích lớn sao cho mực nước đủ độ sâu 40-50cm, tuyệt đối không chọn bồn kim loại. Bể nuôi được đăt ở nơi thoáng mát có ánh sáng khuyếch tán, nên che bạt ở trên để chủ động tăng giảm cường độ chiếu sáng, hạn chế nước mưa ảnh hướng đến môi trường nuôi, cũng như bảo vệ trứng nước khỏi các động vật gây hại.Cần phải sát trùng bể bằng cách phơi khô hay dùng HCl 30%.
Bón phân
Mục đích của bón phân là để giúp Tảo phát triển,đây là loại thức ăn quan trọng của Trứng nước. Có thể dùn phân vô cơ hoặc phân hữu cơ(phân chuồng) để sử dụng,bón phân lần đầu với liều lượng 0.4-0.5kg/m3 nước. Tuy nhiên, phân chuồng cần được ủ hoại kỹ trước khi sử dụng. Sau 12 ngày, khi mực nước dâng lên 50cm, sẽ tiến hành bón phân lần 2, bằng phân gà(1-2kg/m3). Sau đó sẽ tiến hành thả giống với mật độ 10-15 con/L nước ao.
Duy trì các yếu tố môi trường nuôi như sau: PH 7-8, DO 3-3.5mg/L, nhiệt độ 26-30oC, Độ cứng 150-200mg/L, NH3 0.2mg/L. Hằng ngày, có thể thay từ 20-25% lượng nước nuôi, tránh cho ăn quá nhiều sẽ làm ô nhiễm nước và tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
Thức ăn
Tùy điều kiện nuôi mà có thể sử dụng nhiều loại thức ăn khác nhau, nhưng vẫn phải đảm bảo có men, carbonhydrate, chất khoáng, đạm. Ở đây đề cập tới 3 loại thức ăn phổ biến là men bánh mì, phân chuồng,cám gạo.
Men bánh mì: Đây là nguồn cung cấp men, giúp phát triển nấm men và một số vật chất hữu cơ trong nước.
Phân chuồng: Phân chuồng cung cấp nhiều nguồn dinh dưỡng cho trứng nước như: vi khuẩn, nấm, bã hữu cơ, sinh vật phù du, kết quả là sẽ giúp trứng nước phát triển rất nhanh. Dùng phân tươi sẽ tốt hơn phân khô, nhưng cần phải ủ hoại kỹ trước khi sử dụng.
Cám gạo: Cám gạo là nguồn thức ăn sẵn có, rẻ tiền và có giá trị dinh dưỡng cao với 24% chất đạm, 22.8 chất béo và rất giàu vitamin và khoáng chất.
Tùy theo điều kiện mà ta có cho ăn như sau: men bánh mì, men bánh mì + cám gạo, men + phân hóa học, men + cám + phân bò. Liều lượng tùy vào thể tích nuôi và mật độ nuôi. Sau 5 ngày, lượng thức ăn sẽ tăng lên 50-100% so với ban đầu.
Chăm sóc và thu hoạch
Hằng ngày, lấy 15ml nước ao, dùng ống nhỏ giọt nhỏ lên lame kính và quan sát trứng nước dưới kính hiển vi. Nếu thấy trứng nước có màu xanh hay đỏ nâu, căng tròn, di chuyển linh hoạt là chúng đang khỏe mạnh. Ngược lại, thấy chúng có màu nhợt nhạt, bụng rỗng là dấu hiệu sức khỏe chúng đang không tốt. Nước có độ trong 30-40cm thì cần thêm 50-100% lượng thức ăn ban đầu.
Dùng vợt vớt những đám trứng nước ở trên bề mặt, hoặc tắt sục khí, xả nước qua lưới lọc có kích thước mắt lưới từ 50-150µm. Trứng nước có thể được trữ lạnh hoặc trữ khô để dùng dần. Nhưng tốt nhất vẫn nên dùng tươi.