Nguy cơ mất cân bằng hệ sinh thái nước ngọt từ cá lau kiếng

Cá lau kiếng hay còn gọi là cá dọn bể hay cá tỳ bà là loài cá nước ngọt có nguồn gốc từ Nam Mỹ, sống chủ yếu ở đáy các thủy vực nước ngọt, nước lợ. Cá được nhập về Việt Nam chủ yếu từ HongKong và Singapore theo dạng cá cảnh.

cá lau kiếng
Ảnh minh họa: Internet

Thức ăn chính là các loài rong, tảo bám trên bề mặt thực vật hoặc nền đáy, đây là loài ăn tạp, cạnh tranh thức ăn với các loài khác, sinh sản nhanh khi phát tán ra ngoài thủy vực tự nhiên. Cá có khả năng sinh sản quanh năm, tỷ lệ cá con sống khoảng 70% và sức sống rất cao. Chúng xuất hiện tràn lan ra ao hồ sông suối do những người bán và nuôi cá cảnh phát tán bởi không cảnh giác đối với những bất cập của loài cá lạ này.

Cá lau kiếng rất dễ thích nghi với môi trường sông nước. Ở môi trường mới, một số loài cá lau kiếng có thể đạt đến kích thước 70cm trong khi ở nguyên quán kích cỡ lớn nhất của chúng chỉ khoảng 30cm. Không chỉ ăn rong tảo và mùn bã, cá mẹ lẫn cá con đều có thể tiếp cận loài cá khác hút nhớt làm các loài cá khác giảm khả năng phát triển. Nếu các loài cá khác có khả năng thích nghi kém sẽ chết. Loài cá này còn ăn cả trứng của các loài cá khác, làm suy giảm số lượng, thậm chí làm biến mất một loài cá nào đó. Nguy hiểm hơn, chúng lấn át sinh vật bản địa, tạo ra sự mất cân bằng sinh thái. Sau thời gian phát tán ra tự nhiên, cá lau kiếng đang trở thành loài có nguy cơ xâm hại các loài cá khác ở cùng một môi trường sống. Đây là loài cá không mang lại giá trị kinh tế, đang có chiều hướng tăng nhanh trên các sông rạch, nhất là ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Theo các thông tin từ báo chí, hiện nay loài cá này đã có mặt trên khắp các ao, đìa, kênh rạch ở các tỉnh Kiên Giang, Bạc Liêu, Đồng Tháp, Hậu Giang,… Nhiều địa phương cũng đã có các văn bản hành chính chỉ đạo việc giám sát tình hình việc cá lau kiếng phát tán ra môi trường nước tự nhiên để có các biện pháp ngăn chặn.

Trên địa bàn huyện Ba Tri, loài cá này cũng đã xuất hiện khá rộng rãi ở các sông ngòi, kênh rạch, ao đìa dù mật độ chưa đến mức quá cao. Đáng lưu ý là kể từ lúc cá lau kiếng xuất hiện, cũng là lúc lượng cá đồng ngày càng giảm đi. Nhiều người dân vốn trước đây sinh sống hoặc tăng thu nhập bằng nghề chài lưới trên kênh thì nay gặp rất nhiều khó khăn vì khi thả lưới mắc cá lau kiếng, làm rách chài, lưới, gây thất thu cho người dân và tốn kém chi phí để mua lưới mới.

Để hạn chế và ngăn chặn sự phát triển của cá lau kiếng ra môi trường, bảo vệ cân bằng hệ sinh thái nước ngọt tại địa phương, chúng ta cần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của cá lau kiếng, không nên phóng thích loài này ra môi trường nước tự nhiên; khảo sát nắm tình hình việc cá lau kiếng đã phát tán ra môi trường tự nhiên để có biện pháp quản lý; tuyên truyền, kêu gọi người dân đánh bắt, tiêu diệt từ cá con đến cá trưởng thành; tát cạn ao nuôi, dùng vôi bột để làm sạch ao nhằm tiêu diệt trứng và cá con; thịt cá lau kiếng cũng có thể chế biến để làm thức ăn cho người, gia súc, gia cầm.

Báo Đồng Khởi, 01/04/2014
Đăng ngày 05/04/2014
Đại Thắng
Môi trường

Lâm Đồng: Hơn 10 tấn cá chết bất thường, thiệt hại 800 triệu

Theo ghi nhận của cơ quan chức năng, có hơn 10 tấn cá nuôi của một hộ dân tại phường 3 Bảo Lộc (Lâm Đồng) chết chưa rõ nguyên nhân, thiệt hại ước tính khoảng 800 triệu đồng.

Ao nuôi cá
• 09:49 14/10/2025

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Việt Nam xây dựng kế hoạch bảo vệ đa dạng sinh học thủy sản theo khung Montreal

Việt Nam đang hoàn thiện kế hoạch hành động quốc gia nhằm đưa Khung đa dạng sinh học Kunming–Montreal vào thực tiễn của ngành thủy sản, hướng tới mục tiêu phục hồi hệ sinh thái và sử dụng bền vững nguồn lợi biển đến năm 2030.

Hội thảo
• 09:00 02/12/2025

Thức ăn tiêu chuẩn ASC phải không phá rừng

Tổ chức chứng nhận tiêu chuẩn ASC ban hành quy định mới, từ tháng 11/2025, các cơ sở nuôi trồng thủy sản muốn đạt tiêu chuẩn này phải sử dụng thức ăn cũng có chứng nhận ASC. Yêu cầu chính với thức ăn ASC là được chế biến bằng nguyên liệu không gây rủi ro phá rừng.

Thức ăn tôm
• 09:00 01/12/2025

Vì sao hơn 70 tấn cá diêu hồng chết bất thường ở Cần Thơ?

Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ vừa công bố nguyên nhân ban đầu vụ hơn 74 tấn cá diêu hồng nuôi lồng bè chết bất thường vào cuối tháng 10. Theo đó, thủ phạm không phải là dịch bệnh mà là do tình trạng thiếu oxy cục bộ trong nước.

Cá điêu hồng
• 15:58 27/11/2025

Chiến lược xanh hóa: "Giấy thông hành" bắt buộc của thủy sản Việt Nam

Trong bối cảnh các thị trường lớn ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về môi trường và lao động, "xanh hóa chuỗi cung ứng" không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để thủy sản Việt Nam duy trì vị thế và chinh phục thị trường quốc tế.

Mô hình nuôi thủy sản
• 09:00 20/11/2025

Xu hướng mukbang hải sản khổng lồ: Tò mò thị giác hay trào lưu gây lo ngại?

Trong vài năm gần đây, các video mukbang hải sản kích thước lớn xuất hiện dày đặc trên nền tảng mạng xã hội. Nội dung thường xoay quanh các mâm hải sản nhiều món, gồm bạch tuộc nguyên con, tôm hùm hoặc nghêu, sò với số lượng lớn.

Bạch tuộc
• 03:05 08/12/2025

Nhìn lại xuất khẩu thủy sản 10 tháng đạt 9,5 tỷ USD, tôm hùm và cá rô phi là điểm sáng

Dù đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Trong bức tranh chung, tôm hùm, cá rô phi, chả cá và surimi nổi lên như những điểm sáng tăng trưởng ấn tượng.

Tôm sú
• 03:05 08/12/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 03:05 08/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 03:05 08/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 03:05 08/12/2025
Some text some message..