Tái lấn chiếm mặt nước để nuôi thủy sản trái phép
Theo Sở VH-TT-DL, gành Đá Đĩa thuộc địa bàn xã An Ninh Đông (huyện Tuy An) được công nhận là di tích thắng cảnh cấp quốc gia từ năm 1997 và khu vực này không quy hoạch cho nuôi trồng thủy sản. Thế nhưng, hiện nay tại khu vực gành Đá Đĩa lại tái diễn tình trạng người dân nuôi tôm hùm trái phép, gây ảnh hưởng đến môi trường và cảnh quan của khu di tích thắng cảnh này.
Theo Sở NN-PTNT, qua kiểm tra thực tế, hiện có 35 bè của 35 hộ dân đang thả nuôi tôm hùm tại khu vực gành Đá Đĩa và có một số lồng bè đang đóng mới chuẩn bị thả nuôi. Ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó Trưởng Ban quản lý Di tích (Sở VH-TT-DL) cho biết: Việc chế biến thức ăn cho tôm tại khu vực gành Đá Đĩa đã làm ô nhiễm môi trường, gây mất mỹ quan tại điểm tham quan, du lịch này. Hơn nữa, việc người dân thường xuyên dùng xe máy vận chuyển thức ăn cho tôm vào trong khu vực di tích đã gây mất an ninh trật tự ở khu vực gành Đá Đĩa. Chính quyền địa phương cần tổ chức vận động, xử lý và nghiêm cấm việc nuôi trồng thủy sản tại khu vực di tích thắng cảnh Gành Đá Đĩa.
Theo UBND xã An Ninh Đông, tình hình nuôi trồng thủy sản lồng bè tại khu vực gành Đá Đĩa đã diễn ra từ năm 1995, với hình thức nuôi chủ yếu bằng lồng chìm, số lượng lồng nuôi rất ít. Nhưng những năm gần đây, tình hình nuôi tôm hùm lồng bè ở khu vực này phát sinh rất nhiều, chủ yếu nuôi ương, thời gian nuôi khoảng 4 tháng.
Nguyên nhân là do nhiều vùng nuôi tôm hùm trên địa bàn tỉnh đang bị ô nhiễm, trong khi môi trường nước tại khu vực gành Đá Đĩa còn khá tốt, tôm hùm ương nuôi phát triển nhanh, bè nuôi tôm hùm được thả gần nhà, tạo thuận lợi cho người dân trong khâu quản lý, chăm sóc.
UBND xã đã tổ chức vận động, ký cam kết nhưng đến nay vẫn còn một số hộ thả nuôi tôm hùm ở khu vực gành Đá Đĩa. Ông Nguyễn Kim Thanh, Chủ tịch UBND xã An Ninh Đông, cho biết: Việc xử lý vi phạm hành chính chưa thực hiện được vì hiện nay Sở VH-TT-DL chưa phân giới cắm mốc khu vực di tích thắng cảnh Gành Đá Đĩa nên địa phương không thể xác định hành vi vi phạm hành chính khi lập biên bản…
Ông Lê Văn Nam, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, cho hay: Năm 2016, UBND xã An Ninh Đông đã kiểm tra và phát hiện có 18 bè nuôi tôm hùm trái phép tại khu vực gành Đá Đĩa, mỗi bè chiếm diện tích mặt nước từ 120-150m2.
UBND huyện Tuy An đã tổ chức đối thoại với các hộ nuôi thủy sản ở khu vực này và đề nghị Ban quản lý Di tích (Sở VH-TT-DL) phối hợp với Phòng TN-MT, Phòng NN-PTNT, UBND xã An Ninh Đông tiến hành xác định ranh giới khu di tích, đồng thời di dời số lồng bè nói trên đến khu vực phía nam cách Gành Đá Đĩa khoảng 700m và chỉ nuôi tạm thời đến năm 2017.
Từ năm 2018 trở đi, không được phép nuôi trồng thủy sản trong khu quy hoạch di tích thắng cảnh Gành Đá Đĩa, nếu các hộ nuôi trồng thủy sản vi phạm sẽ tiến hành xử lý nghiêm. Tuy nhiên, hiện nay tại khu vực gành Đá Đĩa lại tái diễn tình trạng người dân nuôi trồng thủy sản trái phép, gây ảnh hưởng đến cảnh quan và môi trường ở đây. Di tích thắng cảnh Gành Đá Đĩa do ngành VH-TT-DL quản lý, đề nghị Sở VH-TT-DL chỉ đạo các đơn vị trực thuộc có liên quan phối hợp với UBND xã An Ninh Đông xử lý dứt điểm tình trạng nuôi trồng thủy sản trái phép này.
Cần kiên quyết xử lý dứt điểm
Theo Sở NN-PTNT, Phú Yên đã có quy hoạch nuôi trồng thủy sản nước lợ, mặn vùng ven biển trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản tỉnh Phú Yên đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Theo đó, vùng nuôi thủy sản lồng bè trên biển huyện Tuy An là 650ha, tổng số lồng bè nuôi theo quy hoạch đến năm 2025 là 12.100 lồng; trong đó khu vực cửa biển Lễ Thịnh (xã An Ninh Đông) 150ha, khu vực Hòn Chùa (xã An Chấn) 125ha, khu vực Cù Lao Mái Nhà (xã An Hải) 300ha và khu vực biển thuộc xã An Hòa 75ha.
Ông Nguyễn Tri Phương, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Theo quy định, sau khi có quy hoạch tổng thể của tỉnh, UBND huyện Tuy An căn cứ quy hoạch này để thực hiện quy hoạch chi tiết các vùng nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện để làm cơ sở giao, cho thuê và quản lý. Tuy nhiên, đến nay huyện Tuy An vẫn chưa triển khai quy hoạch chi tiết khu vực nuôi trồng thủy sản nào…
Ông Phạm Văn Bảy, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL, cho biết: Sở VH-TT-DL đã phối hợp với các ngành và địa phương thực hiện khảo sát, xác định khu vực để khoanh vùng bảo vệ các di tích cấp quốc gia trên địa bàn tỉnh và đã lập hồ sơ báo cáo UBND tỉnh xin ý kiến Bộ VH-TT-DL nhưng đến nay vẫn chưa có ý kiến trả lời nên việc thả phao bù, cắm mốc khoanh vùng chưa thực hiện được.
Còn theo UBND huyện Tuy An, hiện nay tổng số lồng bè nuôi thủy sản trên địa bàn huyện khoảng 7.125 lồng, trong đó tôm hùm hơn 5.400 lồng, còn lại là nuôi cá biển và ốc hương. So với quy hoạch tổng thể nuôi trồng thủy sản ở Tuy An thì số lồng nuôi cá gấp 1,5 lần và số lồng nuôi tôm hùm bằng 49% so với quy hoạch.
Ông Phạm Ngọc Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy An, cho biết: Khu vực gành Đá Đĩa từ trước đến nay không quy hoạch nuôi trồng thủy sản. Từ năm 2015-2016, UBND huyện phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức 3 cuộc họp và 1 buổi đối thoại với những hộ nuôi thủy sản ở đây để vận động di dời ra khỏi khu vực gành Đá Đĩa.
Tuy nhiên, đến nay sự phối hợp giữa UBND xã An Ninh Đông với Ban quản lý Di tích của tỉnh chưa chặt chẽ và triển khai chưa quyết liệt nên tình trạng nuôi trồng thủy sản trái phép tại khu vực gành Đá Đĩa vẫn còn xảy ra. UBND huyện đã chỉ đạo UBND xã An Ninh Đông tổ chức thống kê, kiểm đếm hiện trạng, tổ chức đối thoại với người dân và thực hiện ký cam kết với người dân không thả nuôi lại, không đóng mới lồng bè để nuôi thủy sản tại khu vực gành Đá Đĩa.
UBND huyện Tuy An thống nhất cho phép nuôi đến hết vụ, đối với những lồng bè đang thả nuôi, kiên quyết không cho phép thả nuôi mới, nếu vi phạm sẽ xử lý nghiêm và tiến hành cưỡng chế theo quy định.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Đình Phùng đã chỉ đạo: Yêu cầu Sở VH-TT-DL tăng cường quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh. Giao UBND huyện Tuy An tổ chức thống kê, kiểm đếm hiện trạng, đối thoại với người dân và thực hiện ký cam kết không thả nuôi, tái nuôi lại, không đóng mới lồng bè để nuôi thủy sản tại khu vực gành Đá Đĩa.
UBND huyện Tuy An cần kiên quyết trong quá trình xử lý, không cho phép phát sinh lồng bè nuôi mới và chấm dứt nuôi trồng thủy sản tại khu vực này, nếu vi phạm thì xử lý theo quy định. Huyện Tuy An sớm xây dựng phương án giải tỏa, di dời lồng, bè nuôi trồng thủy sản tại khu vực gành Đá Đĩa về các vùng đã được quy hoạch nuôi trồng thủy sản lồng bè của huyện; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân cố tình nuôi ngoài các vùng được quy hoạch, nhất là tại khu vực biển thuộc danh lam thắng cảnh.
Huyện Tuy An khẩn trương lập quy hoạch chi tiết các vùng nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện để làm cơ sở giao, cho thuê mặt nước theo chỉ đạo của tỉnh. UBND tỉnh yêu cầu Sở TN-MT phối hợp với các cấp, ngành trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, mặt nước biển tại khu vực danh thắng Gành Đá Đĩa theo thẩm quyền.
Sở NN-PTNT cần phối hợp kiểm tra, xử lý các lồng bè nuôi trồng thủy sản theo chức năng, nhiệm vụ của ngành. Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh cần chỉ đạo Đồn Biên phòng An Hải phối hợp với các ngành, chính quyền địa phương kiểm tra, tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện di dời, giải tỏa lồng bè nuôi thủy sản ra khỏi khu vực gành Đá Đĩa.