Sử dụng bột bã mía làm chế phẩm sinh học trong nuôi tôm

Bã mía từ lâu đã được con người sử dụng làm chất đốt, thức ăn cho trâu bò và phân bón. Riêng trong nuôi trồng thủy sản, bã mía cũng có không ít các công dụng giúp ích cho tôm, đặc biệt là tôm thẻ chân trắng.

Bã mía
Bã có dạng sợi không tan trong nước

Bột bã mía (xác mía) 

Bã mía hình thành sau khi mía được ép lấy nước hoặc đường sẽ tạo ra phần xơ còn lại, còn được gọi là xác mía. Thành phần chính bao gồm sợi xơ (xenlulozơ), nước và một lượng tương đối nhỏ các chất hòa tan, chủ yếu là đường. 

Bã có dạng sợi không tan trong nước, trong dung môi vô cơ hay hữu cơ thông thường. Phần bã này có màu trắng ngà, vàng nhạt, xanh nhạt, nâu nhạt hay tím nhạt tùy thuộc vào từng loại mía ban đầu. 

Bã mía có phản ứng cháy, khi cháy hoàn toàn tạo thành CO2, nước, SO2,N2,... Khi đốt cháy bã sẽ tỏa ra nhiệt lượng rất lớn. 

Bã míaPhần bã này có màu trắng ngà, vàng nhạt, xanh nhạt, nâu nhạt hay tím nhạt tùy thuộc vào từng loại mía ban đầu. 

Ứng dụng của bã mía trong đời sống 

Số lượng bã mía được thải ra một ngày rất lớn, vì vậy con người đã nghiên cứu các cách để tận dụng triệt để chúng. Dưới đây là một số ứng dụng bã mía phổ biến hiện nay trong đời sống: 

Dùng bã mía làm phân bón cây 

Trong trồng trọt, bã mía dùng để để làm phân hữu cơ thay thế phân bón thông thường,… Hoặc dùng làm giá thể trồng nấm, nấm linh chi, nấm mèo. 

Dùng bã mía làm nguyên liệu đốt 

Bã mía tái chế có thể làm nguồn chất đốt cung cấp nhiệt cho nhà máy điện, lò hơi. Bằng cách đưa bã vào máy xay xay nhuyễn, sấy, rồi đưa vào máy ép viên tạo thành các viên nén ở dạng rắn chắc có đường kính 6 – 8mm, dài 15 – 30mm. 

Các viên nén này có thể sử dụng trong hoạt động công nghiệp và dân dụng, làm nguồn nhiên liệu đốt cho nhiệt lượng từ 4200 – 4700 Kcal/kg. 

Dùng bã mía để sản xuất bột giấy 

Khi gỗ để sản xuất bột giấy đang ngày càng cạn kiệt, bị tàn phá nặng nề thì bã mía lại được xem là nguồn nguyên liệu phi gỗ thay thế hoàn hảo.

Bởi vì bã của cây mía có những đặc tính tương tự như gỗ để làm ra giấy. Hơn nữa, nguồn nguyên liệu này có sẵn, thời gian canh tác ngắn ngày, không sợ tàn phá môi trường giống như khai thác gỗ. 

Bột giấy làm từ bã mía hiện nay được ứng dụng rộng rãi để làm các sản phẩm như túi giấy, sản xuất ly giấy, hộp giấy, thiệp, sổ tay,... 

Hộp làm từ bã míaHộp đựng thực phẩm làm từ bã mía

Dùng bã mía làm thức ăn chăn nuôi 

Trong chăn nuôi, người ta dùng bã mía làm lót chuồng gia súc vào mùa đông. Hoặc dùng làm thức ăn chăn nuôi trâu, bò, dê… 

Dùng bã mía làm ván ép, chậu cảnh 

Bã cây mía chứa nhiều cellulose nên được ứng dụng làm ván ép. Phần bã này được dùng làm nguyên liệu thay thế gỗ dùng làm ván ép thông thường. 

Chậu bã mía thường sử dụng để ươm cây con. Hoặc đặt trong phòng thí nghiệm hoặc trồng hoa, cây cảnh thông thường. Đặc biệt, chậu bã mía thân thiện cho môi trường, dễ phân hủy thời gian ngắn chỉ 3 tháng. 

Ứng dụng của bã mía trong nuôi tôm 

Mô hình nuôi tôm an toàn sinh học bằng cách tận dụng bã mía được xem là giải pháp đơn giản mà hiệu quả giúp tăng năng suất, hạn chế sử dụng hóa chất, kháng sinh gây ô nhiễm. 

Trong hoạt động nuôi tôm nước lợ, sự tích lũy các hợp chất hữu cơ chứa nitơ trong ao dẫn đến môi trường ao nuôi bị ô nhiễm là vấn đề thường gặp phải. Nguyên nhân là do cơ thể tôm chỉ có thể hấp thụ 20-30% protein trong thức ăn, phần còn lại sẽ thải ra môi trường bên ngoài qua phân. Cộng với việc quản lý thức ăn chưa tốt dẫn đến thức ăn dư thừa. Các hợp chất tích tụ dưới đáy ao sẽ chuyển thành amoniac (NH3). 

Lợi ích của việc sử dụng bã mía trong nuôi tôm 

Bã mía được sử dụng để bổ sung các khoáng chất quan trọng cho tảo, từ đó giúp tạo điều kiện tốt cho phát triển hệ vi sinh vật có lợi trong môi trường nước. Điều này không chỉ làm ổn định môi trường nước mà còn tạo ra môi trường lý tưởng cho tôm nuôi phát triển. 

Đặc biệt, trong trường hợp của tôm thẻ chân trắng, việc sử dụng bã mía làm nguồn cung cấp khoáng chất có thể giúp tăng cường sức kháng của tôm và thúc đẩy sự phát triển khỏe mạnh. Đồng thời, phương pháp này giúp ổn định chỉ số pH và độ kiềm trong nước ở mức phù hợp, tạo điều kiện lý tưởng để tôm phát triển và tránh các tác nhân có thể gây hại cho chúng. 

Anh Trần Phúc HậuAnh Trần Phúc Hậu, người sáng chế ra chế phẩm sinh học từ bã mía. Ảnh: chephamsinhhoc

Quy trình nuôi tôm bằng bột bã mía 

Mỗi ao nuôi có diện tích từ 2.000 – 5.000 m2, thực hiện các bước cải tạo ao nuôi giống với các kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng thông thường.

- Bột bã mía được áp dụng sau khi cải tạo ao bằng việc gây màu nước theo liều lượng 1 kg/100 m3 nước. Những ao thuần thì bón bã mía 5 ngày/ 1 lần. Còn đối với những ao nuôi bị chai nền đáy thì cần tiến hành bón bã mía 2 ngày/ 1 lần. 

- Chọn giống tốt bởi các nhà cung cấp uy tín, mật độ thả tôm thẻ chân trắng từ 30 – 35 con/m2, tôm sú 8 – 12 con/m2

 - Trong 2 tháng đầu tiên, bón định kỳ bột bã mía theo liều lượng 10 kg/1000 m3 nước ao mà không cần phải sử dụng bất kỳ loại chế phẩm sinh học hay khoáng chất nào cho ao nuôi tôm. 

- Trước 1 ngày và sau 2 ngày sử dụng bột bã mía cần tiến hành kiểm tra các yếu tố môi trường ao nuôi như độ pH, độ kiềm và mật độ vi khuẩn trong nước. 

- Sau 2 tháng nuôi, khi mà lượng chất thải tích tụ đáy ao nuôi nhiều hơn lúc ban đầu thì người nuôi cần định kỳ đánh bột bã mía và bổ sung thêm chế phẩm sinh học để đảm bảo môi trường ao nuôi ổn định cho sự sinh trưởng và phát triển của tôm. 

- Tôm thẻ chân trắng nuôi từ 3 – 4 tháng và tôm sú từ 5 – 6 tháng có thể tiến hành thu hoạch được. 

Khi nuôi tôm bằng bột bã mía người nuôi cần phải thường xuyên theo dõi màu nước, các chỉ tiêu môi trường để có sự điều chỉnh liều lượng sử dụng bột bã mía sao cho phù hợp. 

Với tình hình nuôi tôm cùng với vô vàng các hóa chất như hiện nay, thì phương pháp sử dụng chế phẩm sinh học thật sự rất hữu ích. Sử dụng bột bã mía trong nuôi tôm không chỉ giúp tăng cường năng suất mà còn là cách tiết kiệm và hiệu quả về chi phí.  

Hy vọng rằng với những hướng dẫn trên, bạn có thể áp dụng bột bã mía một cách hiệu quả trong hệ thống nuôi tôm của mình và đạt được năng suất cao nhất.

Đăng ngày 09/11/2023
Thuần Phạm @thuan-pham
Nguyên liệu

Bắt tàu cá Cà Mau vi phạm vùng biển nước ngoài

Thông tin từ Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển (CSB) 4, đến 14 giờ, ngày 3/8 đơn vị đã dẫn giải tàu cá CM - 99275-TS về đến cảng Hải đội 421, Hải đoàn 42 Cảnh sát biển tại thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn để tiến hành xử lý vi phạm theo quy định.

tàu cá bị bắt
• 10:29 04/08/2021

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa: Bằng chứng sống về chủ quyền biển, đảo

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa diễn ra tại huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đã trở thành nghi lễ đặc biệt quan trọng, mang đậm bản sắc văn hóa tâm linh đặc sắc của người dân đảo Lý Sơn nhằm tri ân những người lính trong đội hùng binh Hoàng Sa năm xưa. Dưới đây là những hình ảnh đẹp về Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa được ghi lại vào tháng 4/2021.

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa.
• 12:10 20/05/2021

Những góc nhìn bình dị từ cuộc sống của người dân miền biển

Dẫu cuộc sống miền biển có bộn bề khó khăn nhưng hạnh phúc vẫn luôn được tìm thấy đâu đó trong những bộn bề ấy, hạnh phúc hiện diện từ những điều nhỏ bé, bình dị nhất. Sự bộn bề cơ cực ấy thể hiện rõ trên những chuyến đi dài, những chuyến đi với sự trở về của một khoang tàu đầy ắp cá. Hạnh phúc, vui mừng vì một chuyến đi bội thu không có những cơn giận dữ bất thường nào của biển cả.

Bình minh trên biển.
• 07:11 17/05/2021

Quy định mới về giao khu vực biển

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 11/2021/NĐ-CP quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển.

nuôi lồng bè trên biển
• 14:25 18/02/2021

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 09:00 17/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 08:00 16/05/2025

Đừng bỏ qua những lưu ý này khi sử dụng Iodine trong thủy sản

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Iodine – hay còn gọi là I-ốt – được xem là một vi chất quan trọng, không chỉ với con người mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện môi trường và sức khỏe vật nuôi dưới nước. Tuy nhiên, việc sử dụng Iodine cần được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa hiệu quả sát trùng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái ao nuôi.

Cá nuôi
• 09:00 15/05/2025

Thức ăn tự chế cho cá cảnh: Đơn giản và hiệu quả

Việc nuôi cá cảnh không chỉ là sở thích mà còn là một cách thư giãn, giúp kết nối con người với thiên nhiên. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để nuôi cá cảnh khỏe mạnh chính là chế độ dinh dưỡng.

Cá cảnh
• 10:23 20/01/2025

Lỏng ruột trên tôm và những điều cần lưu ý

Trong nuôi trồng thủy sản, hiện tượng tôm bị lỏng ruột là một rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, đặc trưng bởi tình trạng thành ruột mềm, dễ đứt gãy, phân tôm không kết dính. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhiễm khuẩn (Vibrio spp.), độc tố thức ăn hoặc stress môi trường, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Bệnh không chỉ tác động đến tốc độ tăng trưởng mà còn làm tăng tỷ lệ hao hụt, ảnh hưởng năng suất vụ nuôi

Hình minh họa tôm thẻ
• 13:29 19/05/2025

Lãi đậm, công nhàn với mô hình nuôi cá - ếch kết hợp

Tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, mô hình nuôi kết hợp giữa ếch và cá đang mở ra cơ hội gia tăng thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Nổi bật là anh Lâm Văn Hiệp, người đã mạnh dạn áp dụng mô hình này tại ấp 8, huyện Vị Thủy và đạt được hiệu quả kinh tế đáng kể.

cho ếch ăn
• 13:29 19/05/2025

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 13:29 19/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 13:29 19/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 13:29 19/05/2025
Some text some message..