Tập làm cái khó

Giải “bài toán” bước đi bền vững cho ngành thủy sản, cơ quan chức năng đã rục rịch vào cuộc, điển hình là sự ra đời của Nghị định 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản. Nghị định được Bộ NN&PTNT chắp bút nhanh chóng, Chính phủ ban hành ngay trong năm 2014 với nhiều nội dung hỗ trợ trực tiếp cho ngư dân đóng tàu vỏ sắt ra khơi. Động thái này khiến bà con ngư dân khấp khởi vui mừng và ngành thủy sản cũng ngấp nghé chờ đợi sẽ có thêm nguồn cung dồi dào.

Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, đại diện Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) khẳng định, đến nay, biện pháp thì nhiều nhưng dường như chưa “trúng”. Vị đại diện này đánh giá, thiếu thủy sản XK, đặc biệt là cá biển, Nhà nước đưa ra một trong những “con tính” nghe có vẻ đơn giản nhưng hiệu quả chậm là hỗ trợ ngư dân đóng tàu vỏ sắt ra khơi. Trong khi đó, muốn thực sự hiệu quả, lẽ ra cả Nhà nước và DN phải đồng hành, mạnh dạn đầu tư trực tiếp phát triển ngành nuôi trồng thủy sản, mà trước mắt là nuôi cá biển dù đây là hướng khá mới tại Việt Nam.

Thực tế, trong năm 2014, Dự án nuôi cá biển đã được một Viện nghiên cứu triển khai tại vùng Vân Phong (Khánh Hòa) với quy mô 12 lồng nuôi, tổng mức đầu tư 600.000 USD. Số cá biển được sản xuất ra lên tới 100 tấn đã được bán hết, trong số đó có 30 tấn XK trực tiếp sang Mỹ. Đại diện VASEP tính toán, khi đầu tư 1 triệu USD, chu kỳ nuôi 1 năm sẽ thu về khoảng 200 tấn cá thì mức lời lãi vào khoảng 0,5 triệu USD. Đầu tư càng nhiều, lợi nhuận càng cao.

Thị trường đã có, lợi nhuận lớn, dự kiến ngay trong tháng 6 tới đây, VASEP sẽ tổ chức mời một đoàn gồm nhiều DN lớn trong ngành thủy sản đi thăm các mô hình nuôi cá biển đã thành công và bàn câu chuyện đầu tư nghiêm túc cho vấn đề này.

Trong câu chuyện kể trên, Nhà nước và DN đều quan tâm, “xắn tay” vào làm, chỉ khác nhau ở góc nhìn và cách thức và dường như cách làm từ phía DN đem lại hiệu quả thiết thực hơn. Nói vậy để thấy rằng, ngành thủy sản nói riêng và nhiều ngành hàng XK khác nói chung, muốn bớt chật vật hơn trong hội nhập, có lẽ cơ quan quản lý Nhà nước cần có cái nhìn mở hơn, đồng hành cùng DN để mạnh dạn tập làm những cái khó, cái mới thay vì chỉ đi con đường quen thuộc, tập trung vào cách làm quy chuẩn.