Trời mưa đi bắt cá lên

Ở quê tôi, hồi đó cá rô đồng nhiều vô số kể, rất dễ bắt gặp những con cá này ở kênh rạch, ao hồ. Nhất là mỗi lần mưa thì không sao mà đếm hết. Cá rô đồng là một loài cá nước ngọt, mình dẹp hơi tròn và vảy rất cứng. Chỗ nắp mang rất nhọn, không cẩn thận rất dễ bị xước tay khi bắt nó. Thịt cá rô đồng chứa rất nhiều đồng và sắt, và hỗ trợ tổng hợp hemoglobin trong máu rất tốt. Cá rô đồng cũng khá giống với cá rô phi, chúng có thể chịu được nhiều điều kiện môi trường khắc nghiệt như oxy thấp, phạm vi nhiệt độ chênh lệch cao và các điều kiện nước kém khác.

Làm như cứ hễ trời mưa là chúng nó kéo nhau lũ lượt lên bờ hết hay sao đó. Chỉ cần đi dọc bờ đê một hồi là bắt được cả xô cá. Bắt cá rô đồng là phải cầm chắc tay, không thì rất dễ bị nó “búng” làm chảy máu tay. Xẹt một cái là nó nhảy xuống ao lại liền. Riêng tôi thì thích những con cá có trứng, mấy con này tuy thịt nó không còn ngon nữa, nhưng trứng của nó thì ngon phải nói, vừa béo lại, vừa bùi, mà còn thơm thơm. Mấy đứa trẻ con bọn tôi mê cái công việc bắt cá lên này vào trời mưa lắm. Trời còn đang chuyển mưa là đã thay sẵn quần áo để mưa xong là phóng ra ruộng liền. Có khi mưa còn lâm râm cũng lén đi, đến khi về là bị cha mẹ cho ăn một trận đòn đau điếng. Vậy mà vẫn chứng nào tật nấy à!

Bắt cá rô đồng là phải cầm chắc tay, không thì rất dễ bị nó “búng” làm chảy máu tay. Ảnh: Dragonrest.

Có lẽ do hồi đó bắt nhiều quá nên bây giờ ở quê tôi cá rô đồng bị cạn kiệt rồi. Rất khó để khi trời mưa mà bắt được cá rô đồng lên nữa. Hiếm lắm thì đôi khi cũng có mấy con nhỏ xíu xiu nhảy lên bờ thôi. Mấy đứa trẻ bây giờ thì đâu có được cái cảm giác bắt cá rô đồng nửa, té lên té xuống, mình mẩy ướt nhem mà bắt được cá thì vui hết chỗ nói, quên hết mọi thứ trên đời luôn. Giờ người ta đã nuôi cá rô đồng nhiều, có vẻ như thịt cá rô đồng nuôi do được ăn uống đầy đủ còn béo tốt hơn cả cá rô đồng ngoài tự nhiên. Nên cá rô đồng cũng trở thành một loài nuôi phổ biến ở nhiều địa phương. Tuy nhiên, cá tự nhiên vẫn mang đậm vị của nó, vẫn được một số ít người thích và tìm bắt.

Đường nhựa khan trang sẽ rất rất hiếm để bắt gặp một con cá rô đồng nhảy lên bờ khi trời mưa. Dù vậy, thì ký ức về những ngày tháng tuổi thơ đi bắt cá lên vẫn như ngày hôm qua. Mỗi lần thấy cá rô đồng là nhớ lắm. Những buổi chiều với canh rau tập tàn nấu chung cá rô đồng trên mâm cơm thơm bát ngát. Những lần bị ăn đòn vì tội lội ruộng bắt cá. Và tôi chắc rằng rất nhiều người có tuổi thơ dữ dội giống như tôi.

Đó, vì quê tôi người ta bắt cá ở mọi size, “già không bỏ, nhỏ không tha”, nên có lẽ nguồn cá rô đồng tự nhiên đang bị cạn kiệt dần. Những con cá nhỏ chưa kịp lớn đã bị bắt đi thì không khéo, một ngày nào đó chúng sẽ bị tận diệt, nếu mọi người đánh bắt một cách tận diệt.