Đợt thanh tra từ ngày 21 - 31/3/2025 sẽ là thời điểm quyết định đối với ngành thủy sản nước ta trong việc chứng minh những nỗ lực cải thiện và tuân thủ quy định quốc tế.
Sau khi bị cảnh báo thẻ vàng, Việt Nam đã xác định chống khai thác IUU là một nhiệm vụ trọng tâm. Chính phủ và các cơ quan chức năng đã có nhiều bước tiến trong việc xây dựng khung pháp lý, giám sát đội tàu và hợp tác quốc tế để cải thiện tính bền vững của nghề cá:
- Xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý: Việc ban hành Nghị định số 37/2024/NĐ-CP và Nghị định số 38/2024/NĐ-CP đã tạo cơ sở vững chắc hơn cho việc kiểm soát hoạt động khai thác hải sản.
- Tăng cường kiểm soát đội tàu: Các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp như bắt buộc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), giám sát sản lượng tại cảng, kiểm tra nguồn gốc thủy sản.
- Hợp tác quốc tế: Việt Nam tích cực tham gia các thỏa thuận của Liên Hợp Quốc và hợp tác với các quốc gia trong khu vực để ngăn chặn khai thác IUU.
Gỡ bỏ thẻ vàng IUU không chỉ giúp nước ta khai thác thủy sản bền vững mà còn là bước đệm để tiến sâu vào xuất khẩu sang các thị trường khó tính khác
Việc gỡ bỏ thẻ vàng IUU không chỉ là một mục tiêu kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm của Việt Nam đối với việc khai thác bền vững và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Dù đã có nhiều nỗ lực cải thiện, nhưng vấn đề lớn nhất vẫn là ý thức chấp hành của một bộ phận ngư dân và việc kiểm soát thực thi pháp luật còn chưa đồng đều giữa các địa phương.
Muốn gỡ bỏ thẻ vàng, chúng ta không thể chỉ dừng lại ở việc đối phó với các yêu cầu của EC mà cần thay đổi một cách thực chất. Cần xem đây là cơ hội để nâng cấp toàn bộ hệ thống quản lý nghề cá, tạo ra sự minh bạch trong truy xuất nguồn gốc, và hướng đến một nền thủy sản phát triển bền vững hơn. Khi đó, không chỉ thị trường EU, mà cả các thị trường khó tính khác cũng sẽ mở rộng cánh cửa đón nhận thủy sản Việt Nam.
Thời gian không còn nhiều, và Việt Nam cần tận dụng tối đa cơ hội lần này để chứng minh sự thay đổi thực chất. Chống khai thác IUU không chỉ là nhiệm vụ cấp bách để gỡ bỏ "thẻ vàng", mà còn là cam kết hướng tới một ngành thủy sản minh bạch, có trách nhiệm và phát triển bền vững. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và ngư dân sẽ là yếu tố then chốt để đưa thủy sản Việt Nam vươn xa trên thị trường quốc tế.