Hình thành loài cá mới do cạnh tranh

Sự khác biệt kích thước cá và sự cạnh tranh không gian sống dẫn đến hình thành loài mới, theo một nghiên cứu mới vừa công bố bởi Đại học Bristol.

cá cichlid
Cá cichlid (Telmatochromis temporalis) được tìm thấy ở hồ Tanganyika, Đông Phi. (Ảnh: Đại học Bristol)

Theo công bố trên tạp chí Nature Communications được nghiên cứu bởi Tiến sĩ Martin Genner và các đồng nghiệp, trường Khoa học sinh học Bristol, bằng việc sử dụng di truyền học quần thể và thực nghiệm để chứng minh vai trò của cạnh tranh dẫn đến sự khác biệt về đa dạng loài mới trên cá cichlid cư trú hồ Tanganyika, Đông Phi.

Các nhà khoa học phát hiện ra rằng cá cichlid (Telmatochromis temporalis) có 2 điểm khác nhau về di truyền học (loài bản địa có đặc điểm tương đồng với môi trường sống), kích thước cơ thể và môi trường mà chúng đang sống.

Tiến sĩ Genner cho biết: "Chúng tôi đã tìm thấy các cá thể có số lượng lớn sinh sống dọc theo bờ biển của hồ Tanganyika và một số vùng lân cận bờ biển, chúng có số lượng thấp, chỉ bằng ½  kích cỡ loài trưởng thành, sống ẩn náu và sinh sản trong vỏ ốc được tìm thấy ở trên bãi cát."

Theo nghiên cứu, những con cá lớn thường nỗ lực thoát khỏi môi trường sống ưa thích, tìm đến sống bên cạnh những bãi cát đá, ngược lại cá nhỏ tìm nơi trú ẩn trong những vỏ ốc rỗng.

"Trong thực tế, cá lớn và cá nhỏ ở hai môi trường sống khác nhau, và chính vì điều này, cá thường giao phối với cá thể có cùng kích cỡ. Cho đến nay, hầu như không có sự trao đổi về mặt di truyền giữa các cá thể khác nhau về cỡ", tiến sĩ Genner nhận xét.

Sự khác biệt về mặt tiến hóa giữa các cá thể cùng loài được tích lũy theo thời gian. Trong trường hợp cá Telmatochromis không có trở ngại về di chuyển và tương tác giữa các cá thể. Tuy nhiên, giao phối không ngẫu nhiên giữa cá lớn và cá nhỏ thường diễn ra ở giai đoạn tiền tiến hóa.

Tiến sĩ Genner cho biết: "Công việc của chúng tôi là cung cấp bằng chứng thực nghiệm về sự cạnh tranh không gian sống, khác biệt về giao phối ở cá Telmatochromis theo thời gian dẫn đến hình thành loài mới phù hợp với môi trường sống - từ sự khác biệt kích thước cơ thể đến hình thành loài mới. Và rõ ràng, kích thước không là vấn đề ảnh hưởng đến sự đa dạng ở cá Telmatochromis”.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà sinh vật học tiến hóa của Đại học Bristol, Bảo tàng lịch sử tự nhiên London, Đại học Kyoto và Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở Bern.

Đăng ngày 08/03/2014
Duy Nhứt
Khoa học

Ảnh hưởng của nhiệt độ lên tỉ lệ giới tính ấu trùng tôm sú

Ở tôm sú, con cái lớn nhanh và có kích thước lớn hơn con đực. Tác động của nhiệt độ có thể làm tăng đáng kể sự biểu hiện của các gen xác định giới tính, giúp cải thiện tỷ lệ giới tính như mong muốn trong đàn.

tôm sú
• 16:28 23/09/2021

Trung Quốc chuyển sang nuôi tôm sú vì giá cao

Người nuôi tôm ở Trung Quốc đang chuyển sang nuôi tôm sú nhiều hơn do giá tốt hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản lớn nhất của Trung Quốc.

tôm sú
• 18:44 17/08/2021

Nuôi tôm thâm canh bổ sung thức ăn tươi sống

Thử nghiệm nuôi tôm sú bằng tảo lục sợi (Chaetomorpha sp.) và ốc (Stenothyra sp.) cho thấy cải thiện tăng trưởng, nâng cao năng suất và tăng cường hấp thu, chuyển hóa thức ăn nhân tạo góp phần giảm chi phí sản xuất cho người nuôi.

ốc cho tôm ăn
• 17:12 28/07/2021

Hiệu quả từ nuôi tôm kết hợp thả cá rô phi xử lý nguồn nước

Hiện nay, nuôi tôm kết hợp cá rô phi xử lý nước ở ấp Vĩnh Điền (xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải) được xem là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao.

Cá rô phi
• 10:23 19/07/2021

Vắc-xin uống từ vi tảo

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đang chịu áp lực bởi các đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng, vắc-xin được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao miễn dịch và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất. Một xu hướng nổi bật gần đây là ứng dụng vi tảo làm nền tảng sản xuất vắc-xin, mở ra triển vọng phát triển các loại vắc-xin uống bền vững, hiệu quả và ít tốn kém.

Vi tảo
• 10:50 13/06/2025

Nguyên liệu lên men: Một xu hướng mới trong dinh dưỡng thủy sản

Thức ăn thương mại đóng vai trò then chốt trong sản xuất nuôi trồng thủy sản, do chiếm từ 50% đến 70% tổng chi phí sản xuất.

Thức ăn tôm
• 10:50 03/06/2025

Cá thông minh đến mức nào?

Trong một thời gian dài, khả năng nhận thức của cá thường bị đánh giá thấp, phần lớn do các nghiên cứu chủ yếu được tiến hành trong môi trường phòng thí nghiệm – nơi không phản ánh đầy đủ điều kiện sống tự nhiên. Những hạn chế của việc nuôi nhốt, bao gồm cả stress và thiếu kích thích môi trường, có thể làm sai lệch hành vi và hiệu suất nhận thức của cá, từ đó dẫn đến những hiểu biết phiến diện về năng lực trí tuệ của chúng.

Cá
• 10:53 28/05/2025

Ứng dụng Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis trong nuôi trồng thủy sản

Trong bối cảnh ngành thủy sản đang đẩy mạnh phát triển theo hướng bền vững, việc ứng dụng các vi sinh vật có lợi trong nuôi trồng đang ngày càng phổ biến. Hai trong số những loài vi khuẩn được ứng dụng rộng rãi là Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis – những chủng có khả năng sinh enzyme mạnh, hỗ trợ tiêu hóa, tăng miễn dịch và cải thiện môi trường nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:01 27/05/2025

Nước mưa ảnh hưởng đến hồ cá cảnh như thế nào?

Hồ cá cảnh là một hệ sinh thái thu nhỏ, nơi các yếu tố môi trường cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển ổn định của cá, cây thủy sinh và vi sinh vật. Một trong những yếu tố môi trường thường bị bỏ qua nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến hồ cá chính là nước mưa. Mặc dù nước mưa là một nguồn nước tự nhiên, nhưng nó có thể mang lại cả lợi ích lẫn tác hại nếu không được quản lý đúng cách. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của nước mưa đến hồ cá cảnh, đặc biệt là những hồ đặt ngoài trời.

Hồ cá
• 16:03 15/06/2025

Khuyến khích thay thế thịt đỏ bằng cá trong khẩu phần ăn

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và lối sống lành mạnh, xu hướng điều chỉnh khẩu phần ăn theo hướng giảm thịt đỏ và tăng tiêu thụ cá đang ngày càng phổ biến. Không chỉ là sự thay đổi mang tính cá nhân, mà đây còn là một hướng đi được nhiều chuyên gia dinh dưỡng và tổ chức y tế toàn cầu khuyến khích nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm áp lực lên môi trường.

Ăn cá
• 16:03 15/06/2025

Gỡ khó cho thủy sản khai thác: Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuộc quyết liệt

Trong bối cảnh Bà Rịa – Vũng Tàu là một trong những điểm nóng về xuất khẩu thủy sản khai thác, đặc biệt là cá mối xuất đi EU, doanh nghiệp vẫn gặp rào cản lớn do quy định nghiêm ngặt về nguồn gốc khai thác (IUU).

Tàu cá
• 16:03 15/06/2025

Báo cáo xu hướng môi trường và sức khỏe tôm

Theo báo cáo định kỳ từ Farmext LAB (Từ ngày 08/06 – 13/06/2025) mang đến những tín hiệu tích cực khi tình hình dịch bệnh đã được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, các chỉ số về vi khuẩn trong gan và ruột tôm vẫn ở mức báo động, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ người nuôi.

Nuôi trồng thủy sản
• 16:03 15/06/2025

Đà Nẵng: Người nuôi mất trắng sau một đêm

Đợt mưa lũ trái mùa từ ngày 11 đến 13 tháng 6 năm 2025, do ảnh hưởng của cơn bão số 1 (WUTIP), đã gây ra những thiệt hại nặng nề cho người dân các tỉnh miền Trung, đặc biệt là các hộ nuôi trồng thủy sản tại Đà Nẵng. Lũ lên nhanh và bất ngờ trong đêm đã khiến nhiều gia đình mất trắng tài sản, với ước tính thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng.

Bão
• 16:03 15/06/2025
Some text some message..