Một trong những giải pháp đó là sử dụng kỹ thuật kiểm tra kháng sinh đồ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về kháng sinh đồ là gì? Và tìm hiểu các phương pháp kháng sinh đồ hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản.
Kháng sinh đồ là gì?
Kỹ thuật kiểm tra kháng sinh đồ nhằm xác định rõ loại kháng sinh có hiệu quả đối với vi khuẩn cụ thể và mức độ nhạy cảm của chúng. Nó cũng giúp phân tích và xác định tình trạng kháng kháng sinh của hệ vi sinh trong nuôi tôm với các loại thuốc.
Sau khi xác định được loại thuốc kháng sinh phù hợp và mức độ nhạy cảm của vi khuẩn, các chuyên gia trong thủy sản có thể lựa chọn chính xác phương pháp điều trị, từ đó tránh được việc lạm dụng thuốc quá mức và giảm thiểu tình trạng kháng sinh trong nuôi tôm.
Trường hợp thực hiện kháng sinh đồ
Nhiễm khuẩn không phản ứng với điều trị kháng sinh truyền thống: Khi tôm bị nhiễm khuẩn và việc sử dụng kháng sinh thông thường không đem lại hiệu quả mong đợi, việc thực hiện kháng sinh đồ giúp xác định khả năng của các loại kháng sinh cụ thể trong việc đối phó với vi khuẩn gây bệnh.
Nghi ngờ về sự kháng thuốc: Khi có nghi ngờ vi khuẩn gây bệnh trong ao tôm đã kháng thuốc, bà con nên thực hiện kháng sinh đồ để xác định mức độ kháng kháng sinh của vi khuẩn đối với các loại kháng sinh.
Đánh giá sự hiệu quả của loại kháng sinh mới: Khi có sự xuất hiện của các loại kháng sinh mới trên thị trường, kháng sinh đồ được sử dụng để đánh giá độ nhạy cảm của vi khuẩn với loại kháng sinh mới này, từ đó đưa ra quyết định về việc sử dụng trong điều trị bệnh tôm.
Cách thu mẫu và quy trình chẩn đoán bệnh trên tôm tại phòng Lab. Ảnh: Tép Bạc
Khi có yêu cầu của cơ quan quản lý: Trong một số trường hợp, các cơ quan quản lý có thể yêu cầu kiểm tra kháng sinh đồ nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm và ngăn chặn sự lạm dụng kháng sinh trong nuôi tôm.
Phương pháp kháng sinh đồ ở tôm
Chuẩn bị mẫu: Thu thập mẫu từ các vùng nuôi tôm khác nhau hoặc từ các ao nghi ngờ nhiễm bệnh. Làm sạch mẫu bằng cách rửa mẫu với dung dịch muối hoặc nước sạch để loại bỏ các tạp chất bên ngoài.
Chuẩn bị dung dịch cấy vi khuẩn: Chuẩn bị các loại vi khuẩn thử nghiệm phù hợp, có thể là các vi khuẩn gây bệnh phổ biến trong chăn nuôi tôm như Vibrio spp hoặc Aeromonas spp. Tạo ra dung dịch vi khuẩn có nồng độ phù hợp để cấy lên các mẫu thử nghiệm.
Cấy vi khuẩn và thử nghiệm kháng sinh: Cấy dung dịch vi khuẩn lên các mẫu thử nghiệm đã chuẩn bị. Tiếp tục, đặt các đĩa kháng sinh có chứa các loại kháng sinh khác nhau lên bề mặt agar chứa vi khuẩn đã cấy. Sử dụng phương pháp đĩa độ lớn hoặc phương pháp phân tán để cấy đĩa kháng sinh.
Ý nghĩa của kháng sinh đồ trong nuôi trồng thủy sản
Hiện nay, việc sử dụng quá mức kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản đã gây ra tình trạng gia tăng đáng kể về kháng kháng sinh trong nuôi tôm, ảnh hưởng đối với quá trình điều trị bệnh và sức đề kháng của các loài thủy sản. Thuốc kháng sinh từng là biện pháp hiệu quả trong ao nuôi tôm, tuy nhiên hiện tại đang mất dần đi hiệu lực do sự phát triển của vi khuẩn kháng kháng sinh, khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
Vấn đề lạm dụng kháng sinh trong nuôi tôm không chỉ gây ra nguy cơ sức khỏe mà còn đe dọa đến sự phát triển toàn cầu. Vì vậy, việc sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản cần được xem xét một cách nghiêm túc và có trách nhiệm hơn bao giờ hết, với mục tiêu bảo vệ sự tồn tại của ngành nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam và toàn cầu.
Do đó, kỹ thuật kiểm tra kháng sinh đồ được coi là biện pháp hiệu quả nhằm giảm thiểu tình trạng lạm dụng kháng thuốc trong nuôi tôm, một vấn đề đang trở nên phổ biến hiện nay. Phương pháp này giúp chúng ta tìm ra loại kháng sinh phù hợp nhất cho việc điều trị bệnh súc, không chỉ về hiệu quả điều trị mà còn về phương pháp sử dụng (như uống, tiêm, ...), và cả về hiệu quả kinh tế (bằng cách chọn loại kháng sinh có tác dụng nhạy cảm với chi phí hợp lý nhất, ...). Điều này giúp giảm thiểu tối đa việc lạm dụng thuốc một cách vô trách nhiệm và tránh được tình trạng lạm dụng thuốc tràn lan.