Ngành tôm khó khăn nhất do nuôi nhỏ lẻ

Số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu tôm trong 8 tháng đầu năm 2023 đạt 2,2 tỷ USD, giảm 28% so với cùng kỳ năm 2022. Hiện đã xuất hiện một số tín hiệu tích cực để phục hồi nhưng việc nắm cơ hội để phát triển vẫn gặp khó khăn lớn ở thực trạng nuôi nhỏ lẻ.

Ao nuôi tôm
Trong 8 tháng đầu 2023, xuất khẩu tôm chưa có dấu hiệu phục hồi. Ảnh: Tép Bạc

Xuất khẩu giảm đều trong 8 tháng

Để hình dung khó khăn trong xuất khẩu tôm thời gian qua, VASEP phân tích hoạt động của 12 doanh nghiệp hàng đầu chiếm gần 50% kim ngạch xuất khẩu ngành tôm.

Kim ngạch tômTrong 8 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu tôm của nước ta giảm đều ở các tháng so với năm 2022

Hầu hết các thị trường giảm mạnh, bình quân giảm từ 10 – 65%, trừ một số thị trường nhỏ như Thụy Sỹ, Đài Loan, Hồng Kông (Trung Quốc) có tăng ít. Nhóm các thị trường chính giảm mạnh nhất là EU giảm 48%, kế đến là Mỹ và Hàn Quốc giảm 30%, khối CPTPP giảm 34% (trong đó Nhật Bản giảm 29%), Trung Quốc giảm 6,4%. Từ đầu năm 2023 đến tháng 8, xuất khẩu tôm giảm đều ở các tháng so với năm 2022.

Xuất khẩu tômThị trườngxuất khẩu tôm của nước ta trong 8 tháng đầu năm 2023. Ảnh: Tép Bạc

Gần đây thị trường có dấu hiệu tăng trưởng, đặc biệt tại thị trường Mỹ nhưng vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi rõ rệt.

Xuất khẩu tôm tại MỹSản lượng xuất khẩu tôm của các nước vào Mỹ cả năm 2022, nửa năm 2022 và nửa 2023

Xuất khẩu tôm tại Trung QuốcSản lượng xuất khẩu tôm của các nước vào Trung Quốc cả năm 2022 và nửa năm 2023

Khi các doanh nghiệp hàng đầu xuất khẩu đã khó khăn như thế thì những doanh nghiệp nhỏ chiếm đa số trong ngành càng khó khăn hơn. 

Mới 8,2% cơ sở nuôi tôm có mã số 

Cục Thủy sản cho biết, đến nay số cơ sở nuôi tôm nước lợ được cấp mã số nhận diện mới đạt 8,2% (29.607/360.762 cơ sở). Địa phương cấp được mã số nhận diện cho cơ sở nuôi tôm nhiều nhất là tỉnh Kiên Giang cũng chỉ đạt 58,2% (20.329/34.937 cơ sở).

Việc xác nhận đăng ký nuôi và cấp mã số nhận diện cơ sở nuôi tôm để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, phục vụ công tác quản lý nhà nước (chỉ đạo sản xuất, tiêu thụ sản phẩm) theo quy định của Luật Thủy sản được thực hiện từ năm 2019, phân cấp cho địa phương triển khai thực hiện. Kết quả đến nay, tổng hợp báo cáo của 46/63 tỉnh: Đã rà soát 41.335 cơ sở (chiếm 11,5% tổng số cơ sở) và trong đó chỉ có 29.607 cơ sở (71,6% cơ sở được rà soát) đạt, còn 11.728 cơ sở (chiếm 28,4% cơ sở được rà soát) không đạt.

Tình hình cấp mã số cơ sở nuôi tôm nước lợ hầu như không tiến triển trong mấy năm qua, đánh giá của Cục Thủy sản, do thực trạng nuôi nhỏ lẻ. Hạn chế này cũng dẫn đến kết quả đến nay còn khoảng 40% cơ sở giống chưa được kiểm tra cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng theo quy định của Luật Thuỷ sản nhưng vẫn được cấp chứng nhận kiểm dịch, ẩn chứa nguy cơ gây bùng phát dịch bệnh. 

Giá thành cao và khó khăn cuối năm

Nuôi nhỏ lẻ cũng là một nguyên nhân dẫn đến giá thành nuôi còn cao bởi chủ cơ sở thiếu vốn, phải mua chịu vật tư đầu vào với lãi suất cao. Một phân tích cho hay, người nuôi nhỏ lẻ một vụ cứ 1.000 kg thì giảm lợi nhuận 29.500.000 đồng vì sự phụ thuộc trên.

Nuôi tôm nhỏ lẻ gặp nhiều khó khăn khi giá thành nuôi còn cao. Ảnh: Tép Bạc

Thực tế vừa qua, giá mua tôm thẻ tại ao dao động từ 76.000 -115.000 đồng/kg tương ứng cỡ tôm 100-40 con/kg, trong khi chỉ tính chi phí thức ăn nuôi tôm đã từ 67.000-82.000 đồng/kg, chưa kể chi phí khác. Vì vậy, hiện nay người nuôi tôm chưa có lãi, thậm chí lỗ.

Gần đây xuất hiệu tín hiệu phục hồi một số thị trường chính là Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc khi doanh số xuất khẩu tôm liên tục tăng. Tuy nhiên, nguyên liệu giá cao, khó truy xuất nguồn gốc đang là những cản trở phát triển. 

Báo cáo mới đây của Cục Thủy sản: “Tỷ lệ cơ sở nuôi có mã số nhận diện thấp dẫn đến khó khăn trong truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu của thị trường đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Mỹ, EU”. Hôm 9/9/2023, VASEP cho biết khó khăn trong xuất khẩu những tháng cuối năm là nguồn nguyên liệu: “Chí phí đầu vào cao, diện tích nuôi khó mở rộng, hệ thống quản lý vùng nuôi chưa hoàn chỉnh và tỷ lệ ao nuôi đạt chứng nhận quốc tế thấp so với diện tích nuôi dẫn đến sản lượng nuôi thấp, giá thành cao”.

Đăng ngày 21/09/2023
Sáu Nghệ
Góc nhìn

Phấn đấu ương dưỡng giống cá tra hao hụt dưới 85%

Ương dưỡng giống cá tra hiện nay, tỷ lệ hao hụt trên 90% và Cục Thủy sản đặt mục tiêu phấn đấu trong thời gian tới giảm xuống dưới 85%, tỷ lệ cá sống đạt 15-20%.

Cá tra giống
• 10:09 25/10/2024

Khử trùng nước bằng Ozone tốt hơn tia UV khi nuôi tôm tuần hoàn?

Nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) trong hệ thống tuần hoàn (RAS) đang phát triển ở nhiều nước. Tuy nhiên cũng phát triển nhóm Vibrio gây bệnh cho tôm và thường được sử dụng Ozone hay tia UV để làm giảm lượng vi khuẩn.

Nuôi tôm tuần hoàn
• 09:53 23/10/2024

Phó Thủ tướng yêu cầu xóa tàu cá “3 không” trong tháng 11

Ngày 17/10/2024, Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU họp ở Cà Mau, cho biết cả nước còn hơn 9.300 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép). Chủ trì cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu trong tháng 11/2024 tập trung xóa hết tàu cá “3 không”

Tàu cá Việt Nam
• 09:25 22/10/2024

Thực trạng và hướng phát triển bền vững nuôi cá biển

PGS.TS Phạm Đức Hùng ở Viện Nuôi trồng Thủy sản thuộc Trường Đại học Nha Trang phân tích thực trạng nuôi cá biển hiện nay, từ con giống đến các đối tượng và hình thức nuôi còn nhiều hạn chế, từ đó đề xuất hướng phát triển bền vững.

Cá biển
• 11:15 18/10/2024

Các loại thức ăn giúp thúc đẩy sự phát triển của tôm thẻ chân trắng

Thức ăn là một trong những yếu tố quan trọng cần lưu ý trong quá trình nuôi tôm, so với các nhu cầu khác của ao thì chi phí thức ăn chiếm 40 – 70% chi phí sản xuất.

Động vật phù du
• 05:17 11/11/2024

Cảnh báo về cơn bão Yinxing cho người dân nuôi trồng thủy sản

Sáng ngày 8/11/2024, cơn bão Yinxing chính thức đi vào Biển Đông, trở thành cơn bão số 7 của năm. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đây là một trong những cơn bão mạnh nhất năm nay, với sức gió vùng gần tâm bão đạt cấp 14 (từ 150 đến 166 km/h), giật đến cấp 17

Bão
• 05:17 11/11/2024

Xuất khẩu tôm của Ecuador giảm mạnh trong tháng 9

Theo báo cáo mới nhất từ Phòng Thủy sản Quốc gia Ecuador (CNA), xuất khẩu tôm đông lạnh của Ecuador trong tháng 9/2024 đã giảm đáng kể do nhu cầu suy giảm từ các thị trường quan trọng, đặc biệt là châu Á. Cụ thể, lượng xuất khẩu giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, với mức sụt giảm đặc biệt rõ rệt ở các thị trường lớn như Trung Quốc và Mỹ.

Tôm thẻ chân trắng
• 05:17 11/11/2024

Lạm dụng hóa chất trong nuôi tôm

Sử dụng hóa chất có thể giúp phòng bệnh và tăng năng suất tạm thời, nhưng việc lạm dụng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe tôm, môi trường và người tiêu dùng. Vậy lạm dụng hóa chất trong nuôi tôm là gì, nguy cơ từ nó ra sao và làm thế nào để giảm thiểu vấn đề này?

Tôm thẻ chân trắng
• 05:17 11/11/2024

Quản lý chất thải trong ao nuôi tôm

Nuôi tôm thâm canh sử dụng thức ăn công nghiệp có thành phần dinh dưỡng cao, đặc biệt đạm và phốt pho. Thức ăn tôm dư thừa và phân tôm là nguyên nhân làm tăng hàm lượng chất thải hữu cơ rắn và lơ lửng trong ao.

Cải tạo ao nuôi
• 05:17 11/11/2024
Some text some message..