Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường - Công an tỉnh Cà Mau… tiến hành khảo sát thực tế trên tuyến sông Gành Hào, sông Bảy Háp và kênh xáng Lương Thế Trân.
Căn cứ kết quả phân tích mẫu nước của Trung tâm Kỹ thuật - Công nghệ - Quan trắc tài nguyên môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Nam), hầu hết các thông số môi trường đều vượt giới hạn quy định so với giá trị bảo tồn động vật thủy sản của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng mặt nước; chất lượng mặt nước trên các tuyến sông khảo sát bị ô nhiễm hữu cơ. Các thông số BOD5, COD, Amoni được thể hiện đều có giá trị khá cao, đặc biệt là hàm lượng oxy hòa tan (DO) trên tuyến sông Gành Hào, trong đó đoạn ngã ba Hòa Trung đến ngã ba Vàm Mương Điều vào ngày 6/6 rất thấp.
Theo đánh giá của các đơn vị chuyên môn, kết quả thông số phân tích mẫu nước có ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản cũng như sức khỏe động vật thủy sản và gây độc cho thủy sản, tôm cá. Qua đó, nguyên nhân chất lượng mặt nước ô nhiễm là do nước thải sinh hoạt khu dân cư không được xử lý thải trực tiếp ra môi trường; các cơ sở sản xuất ở Khu công nghiệp Hòa Trung, ấp Hòa Trung, xã Lương Thế Trân và thành phố Cà Mau xả nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý chưa đạt yêu cầu ra môi trường.
Ngoài ra, tổ công tác đã thu thập thông tin từ 5 hộ dân cư ngụ ấp Thành Vọng, ấp Trung Cang, xã Tân Trung. Hầu hết các hộ dân đều có ý kiến giống nhau là vào các thời điểm nước kém, thời gian từ 5 - 7 giờ các ngày 7 - 9 và ngày 24 - 26 âm lịch hằng tháng, nước có màu đen, có mùi hôi thối khó chịu, cá tôm nổi đầu chết; có thời điểm nước sông Gành Hào màu đỏ, có mùi tanh, hôi.
Các hộ ông Tăng Văn Xuân, Nguyễn Văn Giám cho biết, vào ngày 21/5 (ngày 26/4 âm lịch), khi lấy nước vào vuông tôm, nước có màu đỏ, mùi tanh; sau khi lấy nước, xảy ra tình trạng cá, tôm nổi lên mặt nước và chết. Người dân cho rằng, nguyên nhân là do các nhà máy chế biến, sản xuất hàng thủy sản ở Khu công nghiệp Hòa Trung xả thải không xử lý ra môi trường, làm nguồn nước sông ô nhiễm, dẫn đến tôm, cá chết.
Cũng theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, do thời điểm khảo sát và lấy mẫu không trùng thời điểm cá chết (sau thời gian cá chết hơn 5 ngày) nên tổ công tác không thể lấy mẫu cá xét nghiệm để có thêm cơ sở xác định nguyên nhân. Do đó, việc nghi ngờ môi trường bị ô nhiễm gây chết cá là chưa đủ cơ sở khẳng định.