Thực phẩm chỉnh sửa gen của Nhật Bản đến tay người tiêu dùng

Nhật Bản là một trong những nước tiêu thụ thực phẩm thủy sản lớn nhất thế giới. Người Nhật thích ăn cá và một nghiên cứu do Trường Cao đẳng Tim mạch Hoa Kỳ thực hiện cho thấy trung bình người Nhật ăn khoảng 3 ounce cá mỗi ngày. Ẩm thực địa phương của Nhật Bản rất giàu cá và hải sản, nguồn protein chính trong chế độ ăn ít chất béo và giàu dinh dưỡng của người dân Nhật Bản.

Hải sản
Các loài thủy hải sản được bày bán trên thị trường

Trong những năm gần đây, ngành nuôi trồng thủy sản của Nhật Bản phải đối mặt với một số thách thức bao gồm nuôi trồng quá đông đúc, thủy triều đỏ và dịch bệnh gây thiệt hại đáng kể. Giá giảm do sản xuất và nhập khẩu quá mức cũng ảnh hưởng đến tiêu thụ cá của Nhật Bản, khiến ngư dân và chính phủ phải tạo ra các sản phẩm thủy sản mới bằng cách sử dụng các công cụ khoa học tiên tiến như công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR. 

Vào tháng 10 và tháng 11 năm 2021, hai loài cá chỉnh sửa bộ gen đã được phép bán thương mại ở Nhật Bản. Nhằm mục đích khôi phục ngành nuôi trồng thủy sản của Nhật Bản, công ty khởi nghiệp Regional Fish Co., Ltd. có trụ sở tại Kyoto đã bắt đầu bán cá tráp biển đỏ “Madai” đã được chỉnh sửa gen và cá nóc hổ “22-seiki fugu”. Cả hai loài cá đều được chỉnh sửa bộ gen để phát triển lớn hơn so với các loài thông thường. Regional Fish ra mắt một trang web thương mại điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho việc bán cá tráp biển đỏ và cá nóc đã được chỉnh sửa gen. 

Cá tráp biển đỏ “Madai” 

Cá tráp đỏ là loài cá được đánh giá cao ở Nhật Bản. Nó được mệnh danh là “vua cá” ở Nhật Bản bởi vẻ ngoài sang trọng, màu sắc đẹp mắt và hương vị vượt trội. Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), giá trị sản xuất cá tráp biển đỏ chiếm 10% tổng giá trị nuôi trồng thủy sản ở Nhật Bản. Cá tráp biển đỏ được nuôi bằng phương pháp nuôi lồng và thường được nuôi quanh đảo Kyushu và biển nội địa Seto. 

Cá tráp biểnCá tráp biển

Regional Fish Co., Ltd., cùng với Đại học Kyoto và Đại học Kinki, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi và Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản, đã phát triển cá tráp biển đỏ "Madai" được chỉnh sửa gen. Cá chỉnh sửa bộ gen được phát triển bằng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR để loại bỏ một loại protein (myostatin) có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của cơ bắp. Cá tráp biển đỏ thiếu gen myostatin có phần ăn được gấp 1,2-1,6 lần so với cá thông thường, hiệu quả sử dụng thức ăn được cải thiện khoảng 14%. Các chuyên gia khoa học đã xác nhận sự an toàn của cá, đây là loại thực phẩm động vật được chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới được đưa ra thị trường thông qua các thủ tục cấp quốc gia. 

Vào tháng 10 năm 2021, Regional Fish bắt đầu nhận đặt chỗ trước 190 bữa ăn "Cá tráp biển đỏ có thể ăn được" sau khi cung cấp thông tin về công nghệ chỉnh sửa bộ gen và phương pháp sản xuất trong chiến dịch gây quỹ cộng đồng có tên "CAMPFIRE". 

Cá nóc hổ “22-seiki fugu” 

Cá nóc thuộc chi Fugu, thường được gọi là cá cầu hoặc cá nóc, được coi là thực phẩm xa xỉ ở Nhật Bản mặc dù một số loài cực kỳ độc hại. Regional Fish Co., Ltd., cùng với Đại học Kyoto và Đại học Kindai đã phát triển cá nóc hổ được chỉnh sửa bộ gen bằng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR. 

Loài cá nóc phổ biến được gọi là “torafugu” đã được chỉnh sửa để tăng tốc độ tăng trưởng. Trong số 400 triệu gen của torafugu, các nhà khoa học đã loại bỏ 4 gen thụ thể leptin kiểm soát sự thèm ăn, thúc đẩy sự thèm ăn và tăng cân của chúng. Cá nóc chỉnh sửa gen phát triển nhanh hơn và nặng gấp 1,9 lần so với cá nóc thông thường trong cùng thời gian nuôi. Điều này sẽ cho phép sản xuất và vận chuyển trong thời gian ngắn hơn so với cá nóc hổ thông thường vốn cần hơn hai năm để phát triển. 

Cá nócCá nóc hổ

Sau đợt bán thử vào cuối tháng 11, torafugu có tên “22-seiki fugu” đã nhận được nhiều phản hồi tích cực. Một người đã nếm thử cho biết cá có “kết cấu đẹp mắt”. Sau khi bán thử nghiệm 290 gói torafugu đã được chỉnh sửa bộ gen, Regional Fish đã đưa ra tới 2.000 gói mỗi tháng để bán trực tuyến. 

Trong khi chỉnh sửa gen là một vấn đề gây tranh cãi ở một số quốc gia, Nhật Bản đã hoàn toàn áp dụng công nghệ này với các sản phẩm thực phẩm mới đang được bán tại thị trường Nhật Bản. Những phê duyệt này cũng sẽ mở đường cho việc chấp nhận các sản phẩm trong tương lai mà các nhà khoa học Nhật Bản hiện đang nghiên cứu, bao gồm các loài thủy sản và động thực vật khác.

Đăng ngày 25/04/2024
Hồng Huyền @hong-huyen
Kinh tế

TS Nguyễn Thanh Tùng làm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II

Chiều 25/2, tại Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II, Thứ trưởng Phùng Tiến đã trao Quyết định điều động, bổ nhiệm TS Nguyễn Thanh Tùng giữ chức Viện trưởng Viện này.

Viện Nuôi trồng Thủy sản II
• 10:09 04/03/2022

6 năm “sóng gió” của cộng đồng thủy sản, chỉ vì một quy định

Mới đây, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) đã có đơn thỉnh nguyện gửi Thủ tướng Chính phủ, cùng một số Bộ, ngành về kiến nghị việc sửa đổi quy định “kiểm dịch” đối với sản phẩm thuỷ sản dùng làm thực phẩm.

chế biến cá hồi
• 13:35 21/12/2021

Đề nghị đưa ngành chế biến thủy sản ra khỏi danh mục có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ TN&MT, góp ý và đề nghị sửa đổi một nội dung quan trọng trong Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường 2021 đang được Bộ TN&MT hoàn tất.

chế biến cá tra
• 12:52 22/10/2021

Bắt 2 tàu cá vi phạm quy định vùng khai thác

2 tàu cá đang khai thác thủy sản trái quy định vùng khai thác đã bị lực lượng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Lò - Bến Thủy phát hiện bắt giữ.

tàu cá vi phạm
• 15:10 21/10/2021

Vượt Mỹ và Nhật Bản, Trung Quốc trở thành thị trường thủy sản số 1 của Việt Nam

Vượt qua giai đoạn khó khăn chưa từng có do dịch Covid-19, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục. Với kim ngạch 11 tháng đầu năm 2025 đạt 2,26 tỷ USD, Trung Quốc đã chính thức vượt qua Mỹ và Nhật Bản, trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam.

Chế biến thủy sản
• 11:37 29/12/2025

Xây dựng tiêu chuẩn phúc lợi đầu tiên cho cá basa Việt Nam

Trong bối cảnh Việt Nam cung cấp tới 90% lượng cá tra nhập khẩu toàn cầu, một quan hệ đối tác mới giữa các chuyên gia quốc tế và trong nước đã được khởi động. Mục tiêu là phát triển và công bố quy trình đánh giá phúc lợi đầu tiên cho cá basa, một bước đi nhằm nâng cao tính bền vững cho ngành hàng tỷ đô này.

Chế biến cá
• 12:52 25/12/2025

Cua lông Trung Quốc giá rẻ tràn chợ Việt

Từng được xem là món ăn cao cấp với giá cả triệu đồng mỗi kg, cua lông Trung Quốc nay đang được bán tràn lan tại các chợ ở Việt-Nam với mức giá rẻ bất ngờ. Sự xuất hiện ồ ạt của mặt hàng này đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng và nguồn gốc sản phẩm.

Cua lông
• 11:36 21/12/2025

Đâu là yếu tố quyết định phân khúc cao cấp cho ngành thủy sản?

Người tiêu dùng thường mặc định sản phẩm có mức giá cao hơn mặt bằng chung thuộc phân khúc cao cấp, trong khi thực tế không phải trường hợp nào cũng đúng như vậy.

Thủy sản
• 13:13 19/12/2025

Nucleotides phụ gia xây dựng hệ miễn dịch cấp tốc cho tôm

Nuôi tôm thâm canh mật độ cao là một cuộc đua về tốc độ tăng trưởng. Khi cơ chế tự tổng hợp năng lượng không đủ đáp ứng nhu cầu lột xác liên tục, Nucleotides ngoại sinh trở thành giải pháp sống còn giúp tôm về đích an toàn và giảm thiểu rủi ro dịch bệnh.

Ao nuôi tôm
• 15:35 29/12/2025

Cùng nâng kiềm nhưng hiệu quả có thật sự giống nhau?

Vôi và bicar đều được sử dụng để nâng kiềm trong ao nuôi nhưng mỗi loại có cơ chế tác động và hiệu quả khác nhau. Vì vậy, hiệu quả chỉ thực sự phát huy khi được áp dụng đúng hoàn cảnh và đúng thời điểm.

Ao tôm
• 15:35 29/12/2025

Vượt Mỹ và Nhật Bản, Trung Quốc trở thành thị trường thủy sản số 1 của Việt Nam

Vượt qua giai đoạn khó khăn chưa từng có do dịch Covid-19, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục. Với kim ngạch 11 tháng đầu năm 2025 đạt 2,26 tỷ USD, Trung Quốc đã chính thức vượt qua Mỹ và Nhật Bản, trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam.

Chế biến thủy sản
• 15:35 29/12/2025

Cá mú đá cam nặng kỷ lục cắn câu, có thể phá vỡ kỷ lục thế giới

Một ngư dân tại California, Mỹ vừa bắt được một con cá mú đá cam khổng lồ nặng gần 4,65 kg. Với kích thước này, con cá không chỉ vượt qua kỷ lục của bang mà còn có khả năng phá vỡ kỷ lục thế giới đã tồn tại suốt 38 năm.

Cá mú
• 15:35 29/12/2025

Doanh nghiệp chế biến thủy sản chính thức được hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập

Sau gần 5 năm kiên trì kiến nghị, cộng đồng doanh nghiệp thủy sản đã đón nhận một tin vui lớn, các hoạt động chế biến sâu chính thức được công nhận và hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Chế biến cá
• 15:35 29/12/2025
Some text some message..