Sự tăng trưởng và vươn lên của cá da trơn toàn cầu (P.2)

Theo FAO, trong vài năm qua, cá da trơn đã vượt qua cá rô phi để chiếm vị trí số hai sau loài được nuôi nhiều nhất trên toàn cầu là cá chép bởi số lượng loài đa dạng và được nuôi rộng rãi ở nhiều quốc gia.

cá da trơn
Châu Á dẫn đầu trong sản xuất cá da trơn.

Phần 1 chúng ta đã tìm hiểu một số loài có đóng góp lớn trong sản lượng thu hoạch toàn cầu. Ở phần 2 sẽ tiếp tục khai thác về cá trê Phi, cá da trơn Nam Mỹ và cá nheo bạc- số lượng loài đa dạng và được nuôi rộng rãi ở nhiều quốc gia.

Cá trê và các giống lai

Mặc dù có một số loài cá trê được nuôi trên khắp thế giới, nhưng loài được công nhận nhiều nhất là C. gariepinus còn được gọi là cá trê phi. Loài này xuất hiện trên hầu hết châu Phi, Trung Đông và về phía bắc vào Đông Âu. Nó được mô tả là có phạm vi vĩ độ rộng nhất (khoảng 70 độ) so với bất kỳ loài cá nước ngọt nào. Nhờ khả năng thích nghi cao, cá trê Phi đã được nuôi rộng rãi ở nhiều quốc gia như Bangladesh, Brazil, Trung Quốc, Cuba, Nepal, Hà Lan và Philippines.

Mặc dù mối quan tâm đến việc nuôi cá trê Phi đã phổ biến ở châu Phi và châu Âu vào những năm 1970, nhưng các phương pháp sản xuất cá giống đáng tin cậy đã không được phát triển cho đến gần một thập kỷ sau đó. Trong những năm gần đây, khi thông tin kỹ thuật và các chất kích thích sinh sản có sẵn trên thị trường, cá trê Phi trở nên dễ tiếp cận hơn trên khắp Châu Phi. Sự sẵn có của cá giống không còn là rào cản lớn đối với sự tăng trưởng trong tương lai của ngành, mặc dù chất lượng cá giống vẫn còn nhiều vấn đề.

cá da trơn giống
Nguồn cung cấp cá giống chất lượng cao vẫn là một thách thức đối với người nuôi cá trê Phi. Ảnh Fishing BD.

Phương pháp truyền thống để nuôi cá trê Phi là trong ao, loài này cho phép sản xuất mật độ cao trong hệ thống tuần hoàn hoặc các ao tĩnh (với một đến hai lần thay nước hàng tuần). Điều này do cá trê phi có một cơ quan hô hấp phụ. Sản lượng trong các bể tĩnh được báo cáo là đạt tới 40 kg/m3 trong chu kỳ 6 tháng (80 kg/m3 hàng năm), nhưng với hệ thống tuần hoàn có thể hơn 1.000 kg/m3 mỗi năm (thu hoạch từng phần thường xuyên).
Khi mức sống và số lượng người tiêu dùng tăng lên, ngành sản xuất cá da trơn của châu Phi dự kiến sẽ mở rộng đáng kể trong thập kỷ tới. Sự sẵn có của nguồn thức ăn thương mại sẽ giúp thúc đẩy sự tăng trưởng ngành này.
Một loài cá Trê khác, cá trê trắng (C. batrachus), được nuôi rộng rãi ở Thái Lan và các vùng lân cận. Cá trê trắng có thể chịu lạnh kém hơn so với cá trê Phi, nhưng nó phát triển mạnh khắp vùng nhiệt đới Đông Nam Á. 

Cá da trơn ở Nam Mỹ

Một số loài cá da trơn có tiềm năng nuôi trồng thủy sản có thể được tìm thấy ở Nam Mỹ. Hầu hết là vùng nhiệt đới, và nhiều loài có tốc độ tăng trưởng nhanh và có thể sinh sản nhân tạo.
Chi Pseudoplatystoma (một chi cá da trơn) đã được thương mại hóa rộng rãi và các nghiên cứu đang diễn ra đang giúp ngành công nghiệp này phát triển nhanh chóng. Gần đây, chế độ ăn cho cá nheo hổ râu dài (Pseudoplatystoma fasciatum) trong gia đoạn ấu trùng và vị thành niên được tối ưu hóa bởi các nhà nghiên cứu ở Peru. Loài này cũng quan trọng ở một số quốc gia khác, đặc biệt là Brazil. Các loài liên quan khác được quan tâm bao gồm Pseudoplatystoma reticulatum ở Colombia, Venezuela và Pseudoplatystoma corruscans ở Brazil.
Chi Pseudoplatystoma
Chi Pseudoplatystoma được nuôi rộng rãi ở Caribê và Nam Mỹ. Ảnh Gallery CCG.
Một số loài lai giữa các Pseudoplatystoma với Leiarius marmoratus được nuôi và những con cá này thường tăng trưởng đến 1,5 đến 2 kg trong 12 tháng. Việc lai tạo tương các loài này đối dễ vì các phương pháp sinh sản nhân tạo đã được ghi chép đầy đủ và dễ dàng thực hiện. Pseudoplatystoma là loài cá ăn thịt nên có nhu cầu về protein cao trong chế độ ăn. Hầu hết sản lượng cá được nuôi trong ao, nhưng những con cá này có thể thích nghi với điều kiện nuôi thương phẩm trong lồng cũng như các bể ương tuần hoàn.
Cá nheo bạc (Rhamdia quelen) đang là trọng tâm của nghiên cứu, phát triển ở Argentina, Uruguay và cả miền nam Brazil. Loài này dễ chấp nhận protein có nguồn gốc thực vật hơn và có thể thích nghi với nhiệt độ thay đổi.
Tương lai cho ngành nuôi cá da trơn?
Giống như trường hợp của cá chép, cá da trơn là một nhóm loài đa dạng và nhiều loài trong số chúng thích hợp nuôi quy mô thương mại. Cũng như cá rô phi và nhiều loài khác, khi thức ăn thương mại trở nên phổ biến hơn ở những nơi như Châu Phi và Nam Mỹ, chúng ta có thể mong đợi ngày càng nhiều cá da trơn được nuôi ở những vùng này. 
Nguồn:  Prof C Greg Lutz. The rise and rise of global catfish culture, The Fish Site, 27/10/2021.
Đăng ngày 16/11/2021
Lệ Thủy
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Vấn đề thức ăn và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản

Cuối tháng 11/2025, tại thành phố Hồ Chí Minh có hội nghị quản lý thức ăn và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản cho biết một số vấn đề đáng quan tâm.

Ao tôm
• 09:00 08/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 09:00 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 12:35 04/12/2025

Tại sao tôm bị mềm vỏ sau mưa?

Những cơn mưa lớn kéo dài thường là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm, kéo theo sự biến động môi trường khốc liệt.

Tôm thẻ
• 13:30 03/12/2025

Xu hướng mukbang hải sản khổng lồ: Tò mò thị giác hay trào lưu gây lo ngại?

Trong vài năm gần đây, các video mukbang hải sản kích thước lớn xuất hiện dày đặc trên nền tảng mạng xã hội. Nội dung thường xoay quanh các mâm hải sản nhiều món, gồm bạch tuộc nguyên con, tôm hùm hoặc nghêu, sò với số lượng lớn.

Bạch tuộc
• 08:36 08/12/2025

Nhìn lại xuất khẩu thủy sản 10 tháng đạt 9,5 tỷ USD, tôm hùm và cá rô phi là điểm sáng

Dù đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Trong bức tranh chung, tôm hùm, cá rô phi, chả cá và surimi nổi lên như những điểm sáng tăng trưởng ấn tượng.

Tôm sú
• 08:36 08/12/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 08:36 08/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 08:36 08/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 08:36 08/12/2025
Some text some message..