Tôm chậm lớn và cách khắc phục

Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh, nuôi công nghệ cao, nuôi siêu thâm canh…đang phát triển mạnh tại nhiều vùng nuôi tôm trọng điểm trong cả nước. Tuy nhiên, nhiều vùng nuôi, bà con đang gặp hiện tượng tôm nuôi chậm lớn. Vậy đâu là nguyên nhân và biện pháp khắc phục tình trạng tôm chậm lớn thế nào?

Làm sao để khắc phục tôm chậm lớn. Ảnh: Tép Bạc
Làm sao để khắc phục tôm chậm lớn. Ảnh: Tép Bạc

Nguyên nhân làm tôm chậm lớn

Có rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng, làm tôm nuôi tăng trưởng chậm, trong quá trình nuôi, được biết đến như công nghệ nuôi, trong đó các yếu tố bên trong như công nghệ không phù hợp với điều kiện môi trường, nguồn nước, khí hậu, mùa vụ nuôi. Chất lượng tôm giống ảnh hưởng trực tiếp tăng trưởng tôm trong quá trình nuôi, liên quan yếu tố di truyền, chất lượng tôm bố mẹ, số lần sinh sản tôm bố mẹ, liên quan thương hiệu, liên quan đạo đức kinh doanh. 

Quan điểm thả nuôi mật độ cao, thu về năng suất cao, sản lượng lớn luôn sai, cũng như không tính đến sự không tương xứng trình độ nắm bắt kỹ thuật của người nuôi, sức tải giới hạn cho phép trong điều kiện hiện tại của ao, hồ nuôi, không xét tới không gian ao nuôi phù hợp đủ để tôm phát triển, tăng trưởng. Nhận định, đánh giá sai hoặc không đầy đủ diễn biến các yếu tố môi trường, đặc biệt hàm lượng khí độc như NH3, NO2, H2S, phèn, kim loại nặng. Những yếu tố này, ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng, làm tôm chậm lớn, hao hụt lớn. 

Ngoài chất lượng tôm giống, chất lượng môi trường, dinh dưỡng cho tôm là yếu tố chính, quyết định trực tiếp đến tăng trưởng nhanh hay chậm bầy tôm nuôi. Lựa chọn thức ăn không phù hợp về kích thước viên thức ăn, hàm lượng đạm, không tương xứng tuổi tôm, giai đoạn ương nuôi, trọng lượng tôm, mật độ thả nuôi, mô hình áp dụng, sức khoẻ tôm, điều kiện môi trường... Các yếu tố như màu sắc thức ăn, mùi vị, độ tan trong nước, ảnh hưởng đến sự thèm ăn, kích thích tôm ăn mồi nhiều hay ít. Bên cạnh đó, lựa chọn thời điểm phù hợp cho tôm ăn bằng tay hay bằng máy đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng, theo phát triển, tăng trưởng thực tế tôm trong ao. Điều chỉnh, quản lý lượng thức ăn hàng ngày thức ăn theo tình trạng sức khoẻ tôm, theo chất lượng môi trường, theo diễn biến thời tiết, khí hậu, mùa vụ nuôi, theo hướng linh hoạt có tác dụng kích thích tôm tăng trưởng hay áp dụng thụ động, máy móc, gây ảnh hưởng tăng trưởng, làm tôm chậm lớn. 

Chú ý sức khỏe tôm Chú ý sức khỏe tôm để phát hiện sớm tình trạng tôm chậm lớn. Ảnh: jia.vn

Dịch bệnh thâm nhập ao nuôi bằng nhiều con đường khác nhau, nhưng phát hiện bệnh thâm nhập vào ao muộn, mất thời gian vàng trong điều trị hiệu quả. Khi tiến hành điều trị, thường quá trễ, nhận định sai về sức khoẻ tôm, về loại bệnh đang tác động xấu đến tôm, dùng sai thuốc, dùng thuốc không đúng, pháp đồ điều trị không phù hợp sức khoẻ tôm, diễn biến bệnh, tình trạng môi trường. 

Khi dịch bệnh xảy ra, thuốc kháng sinh được người nuôi ưu tiên sử dụng đầu tiên. Việc phối hợp cùng lúc 2, thậm chí 3 loại kháng sinh để điều trị bệnh, nhưng không nắm rõ cơ chế phối hợp thuốc, chưa nắm rõ hoạt tính dược lực, chỉ định sử dụng, đặc biệt là tương tác thuốc giữa các nhóm kháng sinh, đề kháng kháng sinh, thu hẹp phổ kháng khuẩn. Liều dùng tăng dần ở lần điều trị sau, khi điều trị bệnh lần đầu chưa thuyên giảm. Tần suất sử dụng liên tục trong nhiều ngày, như một thói quen trong quá trình nuôi. Thời gian sử dụng kháng sinh kéo dài, không tập trung giải độc, phục hồi gan, phục hồi hệ tiêu hoá sau khi sử dụng. Gây khó khăn cho cơ chế tiết Enzym tiêu hoá, chức năng tiêu hoá giảm, hấp thu, chuyển hoá thức ăn, biến dưỡng Protein của gan kém. Sử dụng kháng sinh cả trong trường hợp tình trạng sức khoẻ tôm bình thường. Ngoài việc dùng những kháng sinh chuyên biệt trong nuôi thuỷ sản, người nuôi còn sử dụng kháng sinh dùng cho người, kháng sinh nguyên liệu, kháng sinh không rõ nguồn gốc, kháng sinh cấm... Gây tác động tiêu cực đến tôm, gây chậm lớn, chai còi, dị hình, dị tật, ảnh hưởng tỷ lệ sống. Sử dụng kháng sinh thường xuyên, liều và tần suất sử dụng tăng dần, gây lờn thuốc ở vi khuẩn, nấm, nguyên sinh động vật. 

Sự hình thành các chủng gây bệnh mới xuất phát từ việc dùng lạm dụng kháng sinh, hậu quả làm tăng tỷ lệ tôm nhiễm bệnh. Ảnh hưởng trực tiếp đến tôm, làm tôm chậm phát triển, tăng trưởng chậm, khó lột vỏ, phân đàn, hao hụt. Bên cạnh đó, các loại hoá chất sử dụng trong quá trình nuôi, cũng ảnh hưởng đến tăng trưởng tôm, làm tôm chậm lớn.

Cách khắc phục tình trạng tôm chậm lớn

Các biện pháp cải thiện như chọn con giống chất lượng, vậy thế nào là con giống chất lượng? Con giống chất lượng là con giống được sinh sản từ bầy tôm mẹ đạt chất lượng, thông qua các tiêu chuẩn như nguồn gốc tôm bố mẹ nhập về, tuổi tôm bố mẹ, trọng lượng tôm bố mẹ, chế độ nuôi vỗ tôm bố mẹ, số lần tôm bố mẹ sinh sản, bầy tôm thứ mấy được sản xuất. Tôm giống được sản xuất từ trại giống tên tuổi, theo quy trình sản xuất giống mới, quy trình sinh học... Giống được kiểm tra PCR trước khi xuất trại, đã thuần độ mặn theo môi trường dự kiến thả nuôi. 

Nên thay đổi thói quen dùng thuốc kháng sinh trong nuôi tôm nói chung, thận trọng khi quyết định dùng kháng sinh điều trị bệnh trong nuôi tôm thẻ chân trắng nói riêng. Khi bắt buộc dùng thuốc kháng sinh, cần giới hạn thời gian sử dụng, tuân thủ liều dùng theo hướng dẫn nhà sản xuất, tập trung giải độc gan sau khi dùng thuốc, bổ xung dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho tôm. Không dùng thuốc kháng sinh cấm, không nên phối hợp nhiều loại thuốc kháng sinh khi chưa nắm rõ cơ chế. Chọn lựa các loại hoá chất sử dụng, không dùng các loại hoá chất không phục vụ cho nuôi trồng thuỷ sản. 

Ứng dụng mô hình nuôi tôm sinh học, dùng vi sinh trong phòng, trị bệnh, xử lý môi trường. Áp dụng công nghệ nuôi tôm thẻ chân trắng 2, 3 giai đoạn, nuôi tuần hoàn nước, nuôi Biofloc…Mật độ thả giới hạn từ ≤ 200 con/m2, lựa chọn và sử dụng thức ăn. Cung ứng hàm lượng đạm thức ăn theo phát triển tôm, trong đó, căn cứ các thông số như mô hình nuôi, mật độ nuôi, cỡ tôm, trọng lượng, tháng nuôi, thời tiết, môi trường…điều chỉnh hàm lượng đạm trong thức ăn tăng dần. 

Các mô hình có giai đoạn ương tôm, bà con nên ương tôm không hơn 18 – 20 ngày, sau đó, san, chuyển tôm sang ao mới, môi trường mới, giản thưa mật độ, kích thích tôm tăng trưởng nhanh. Không nên để tôm con trong môi trường ương quá lâu, trong tình trạng mật độ nuôi dày, chất lượng môi trường kém, sẽ làm tôm chậm phát triển, tăng trưởng kém, hao hụt nhiều.

Hiện tượng tôm chậm lớn, xảy ra thường xuyên trong các mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng. Các biện pháp chúng tôi chia sẻ trên, chắc chắn sẽ giúp cải thiện tăng trưởng cho tôm, giúp tôm phát triển tốt, khắc phục tình trạng trên.

Đăng ngày 10/11/2022
Lý Vĩnh Phước @ly-vinh-phuoc
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Phòng chống dịch bệnh thủy sản trong mùa nắng nóng

Mùa nắng nóng đang đến gần, kéo theo nguy cơ bùng phát nhiều loại dịch bệnh trên thủy sản, đặc biệt là tôm, cá nuôi nước ngọt và nước lợ. Để đảm bảo năng suất và chất lượng, người nuôi cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời và hiệu quả.

Ao tôm
• 10:02 18/04/2025

Chia sẻ kinh nghiệm phân biệt và xử lý bệnh gan tụy và đường ruột ở tôm

Mặc dù không phải là chuyên gia trong lĩnh vực nuôi tôm, nhưng với sự mạnh dạn và kinh nghiệm tích lũy qua quá trình thực tiễn chẩn đoán và điều trị bệnh cho tôm, tôi xin được chia sẻ một số quan sát và kinh nghiệm cá nhân.

Bệnh tôm
• 09:46 16/04/2025

Vi bào tử trùng EHP: Hiểu để phòng trị hiệu quả

Bệnh EHP (Enterocytozoon Hepatopenaei), hay còn gọi là bệnh vi bào tử trùng EHP, một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành tôm.T

Tôm thẻ
• 10:09 08/04/2025

Nguyên nhân khiến tôm nuôi bị rớt

Trong quá trình nuôi tôm, nhiều bà con đã gặp tình trạng tôm rớt đáy liên tục, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Việc tôm chết rơi rạc hoặc ốm yếu trong thời gian ngắn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ các nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bà con giảm thiểu rủi ro, đảm bảo năng suất và lợi nhuận trong nuôi trồng.

Tôm rớt đáy
• 09:31 20/03/2025

Mối quan hệ thời gian đông máu và sức khỏe tôm nuôi

Sức khoẻ tôm nuôi trong ao ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tác động như thời tiết khí hậu, mùa vụ, chất lượng nguồn nước với các thông số môi trường liên quan, dịch bệnh, chất lượng giống, thức ăn, mật độ nuôi, kỹ thuật chăm sóc quản lý... Đánh giá tôm khoẻ, tôm yếu, thông qua hoạt động bơi lội, tiêu thụ mồi, tăng trưởng, tỷ lệ sống, độ đồng đều size cỡ, cơ thịt, màu sắc vỏ, những vấn đề liên quan đến gan, ruột tôm…Một phương pháp đánh giá nhanh, thông qua thời gian đông máu tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 15:25 23/04/2025

Tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho nông, lâm, thủy sản

Ngày 15/4/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có công văn số 2756/NHNN-TD đề nghị các ngân hàng thương mại triển khai thực hiện Chương trình tín dụng 100.000 tỷ đồng đối với lĩnh vực nông, lâm, thuỷ sản.

Tôm thẻ
• 15:25 23/04/2025

Cuộc sống quê đơn giản với món tép bầu chiên giòn

Cuộc sống ở quê luôn mang đến những cảm giác bình yên, giản dị mà sâu lắng. Không phải bon chen, không phải vội vã, cuộc sống nơi đây như một làn sóng nhẹ nhàng, trôi qua trong những khoảnh khắc gần gũi với thiên nhiên. Một trong những điều giản dị nhất nhưng lại đầy niềm vui của người dân quê là việc chạy ra sông bắt tép bầu tươi ngon rồi chế biến thành những món ăn đậm đà hương vị quê nhà. Hãy cùng khám phá cuộc sống quê yên bình, giản dị và những bữa cơm ngon lành được làm từ những nguyên liệu tự nhiên, ngay trong vườn nhà.

Tép bầu
• 15:25 23/04/2025

AI dự đoán chất lượng tôm con: Chọn lô giống chuẩn ngay từ đầu

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành nuôi tôm, giúp nông dân chọn lô giống chất lượng với độ chính xác cao. Tôm con khỏe mạnh là yếu tố quyết định để vụ tôm đạt năng suất và lợi nhuận tốt.

Tôm giống
• 15:25 23/04/2025

Nhu cầu oxy cho tôm thẻ chân trắng và các vấn đề liên quan

Nuôi tôm thẻ chân trắng theo mô hình thâm canh, thâm canh công nghệ cao, siêu thâm canh, do bà con thả nuôi mật độ cao, nên hàm lượng oxy hoà tan trong ao nuôi rất cần cho hoạt động sống, trao đổi chất, bắt mồi, tăng trưởng, khả năng đối phó dịch bệnh, thay đổi thời tiết, biến động thông số môi trường. Nhu cầu oxy của tôm thẻ chân trắng trong ao nuôi từ ≥ 6 mg/lít trở lên, trong quá trình nuôi, bà con đáp ứng đủ nhu cầu trên tôm phát triển tốt, tăng trưởng nhanh, ít bệnh, tỷ lệ sống cao. Ngược lại, oxy không đủ cung cấp theo nhu cầu, tôm còi cọc, chậm lớn, dễ nhiễm bệnh, tỷ lệ sống thấp.

Ao nuôi tôm
• 15:25 23/04/2025
Some text some message..