Ngành thủy sản Thái Lan liệu có phải nhận thẻ đỏ từ EU

Vào tháng 4/2015, sau khi EU tuyên bố Thái Lan không có các biện pháp thích đáng để khắc phục vấn đề này, nên EU đã ban hành thẻ vàng đối với Thái Lan – đây là cảnh báo mạnh mà không cần bất kỳ một hình phạt nào kèm theo. Theo đó, EU dành cho Thái Lan 6 tháng để "có các biện pháp khắc phục cần thiết." Nếu Thái Lan không có hành động thích đáng thì EU sẽ ban hành thẻ đỏ, cấm Thái Lan - nước xuất khẩu thủy sản lớn thứ ba thế giới,  không được  xuất khẩu thủy sản sang Liên minh châu Âu.

Thẻ vàng vẫn đang có hiệu lực từ một năm trước, đến ngày 21/4/2016, EU ra thông báo rằng họ vẫn "đang theo dõi sự tiến bộ" của Thái Lan, nhưng việc này có vẻ  khó khăn và vẫn còn nhiều trở ngại đối với Thái Lan trong việc chống lại các hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU). Như vậy, EU có thể có những hành động tiếp theo. Cuộc họp với các quan chức Thái Lan vào tháng 5 là một cơ hội để thể hiện ý chí và cam kết của họ.

Theo hãng tin Bangkok Post, Thủ tướng Thái Lan Payut Chan-o-cha thừa nhận Chính phủ đã chậm trễ trong việc giải quyết tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp và đã thông báo việc này cho ông Wimol Jantrarotai - Cục trưởng Cục Thủy sản Thái Lan. Ngày 23/4/2016, EU cho rằng những nỗ lực của Thái Lan trong cải cách ngành thủy sản chỉ như một "chiến dịch tuyên truyền."

Cuối cùng, EU đã mất lòng tin về chính phủ Thái Lan trong việc thực thi pháp luật và việc thực hiện các kế hoạch quản lý nghề cá, nhằm chống lại việc khai thác bất hợp pháp (IUU).

EU đề cập đến cuộc họp “thiện chí" có thể trì hoãn để "Thái Lan có thêm thời gian thực hiện thỏa thuận trước đây". Đến ngày 24/5/2016 cuộc họp cuối cùng đã diễn ra và cũng không hề có một đề xuất mới nào được đưa ra, Phó Thủ tướng Thái Lan Prawit Wongsuwan thông báo bất ngờ rằng, Thái Lan đã được thêm 6 tháng để làm rõ hành động của mình.

Theo hãng tin AP, ngày 8/6/2016, EU đã gửi thư cho Phó Thủ tướng Thái Lan – Wongsuwan, cảnh báo  rằng Thái Lan phải có "hành động nhanh chóng và quyết liệt" nếu không sẽ phải đối mặt với việc nhận thẻ đỏ từ EU. Họ cho biết, cuộc đàm phán dự kiến ​​diễn ra vào tháng 7/2016 tại Bangkok "sẽ là một cơ hội quan trọng cho Thái Lan để trình bày các biện pháp mạnh mẽ" chống lại việc khai thác thủy sản bất hợp pháp và lạm dụng lao động bất hợp pháp ".

Điều này có thể gây ra nhiều phán đoán, đặc biệt là dự đoán về việc EU có thực sự sẽ ban hành thẻ đỏ đối với Thái Lan. Trong một cuộc họp ở Boston và Brussels (Bỉ) với các quan chức hàng đầu của Thái Lan và gần đây là với ông Gregory Morrow – giám đốc công ty luật của Squire Patton Boggs, trong đó có đại diện chính thức của Thái Lan đã cho rằng việc ban hành thẻ đỏ vẫn còn là một ẩn số.

Ông Morrow cho rằng việc EU ban hành thẻ vàng là một điều "không mong muốn" của Thái Lan. Chính phủ Thái Lan "đã có những bước tiến đáng kể trong việc giải quyết các vấn đề về IUU" bao gồm sửa đổi luật đánh cá, tăng số lượng tàu và tăng cường kiểm tra các nhà máy và huy động các ngành công nghiệp quan trọng tham gia tích cực hơn trong việc giải quyết tình trạng này.

Yếu tố văn hóa và chính trị của Thái Lan đang làm ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ giữa Thái Lan và EU, dẫn tới xung đột không cần thiết.

Cuối cùng, ông Morrow cho rằng việc ban hành thẻ đỏ cho Thái Lan là "sự bất hợp lý." Lệnh cấm hoàn toàn các sản phẩm thủy sản của Thái Lan xuất sang châu Âu sẽ làm thiệt hại cho cả hai bên. Việc này sẽ làm cô lập Thái Lan, cắt liên lạc trước hết là giữa EU và Thái Lan, sau đó sẽ làm ảnh hưởng đến hình ảnh của Thái Lan đối với thế giới.

Lệnh cấm xuất khẩu thủy sản Thái Lan sang châu Âu sẽ làm ảnh hưởng đến các nước Đông Nam Á khác. Vì vậy, ngành thủy sản Thái Lan cần nỗ lực hợp tác với chính phủ nhiều hơn nữa để giải quyết vấn đề này..

Giải pháp luôn đơn giản nhưng việc thực hiện được mới là điều khó, Ông Morrow cho rằng, các nhà lãnh đạo cần tích cực hơn nữa trong việc hợp tác với chính phủ Thái Lan trong việc đạt được thỏa thuận. Ngành thủy sản cần tích cực hơn để tiến tới việc xóa bỏ thẻ vàng.

Ông Morrow cho rằng, việc  EU ban hành thẻ đỏ cho Thái Lan thực sự khó xảy ra, nhưng không ai có thể đoán trước được. Ông tin rằng EU sẽ hợp tác với chính phủ Thái Lan và các nhà lãnh đạo để tránh việc ban hành một thẻ đỏ. Nhưng nếu Thái Lan không  nhanh chóng cải cách, thì khó có thể tránh khỏi việc phải nhận một thẻ đỏ.