Phát hiện giúp Colombia khởi sắc
Ngành công nghiệp của Colombia đã phải đối mặt với một loạt thất bại kể từ khi thành lập vào những năm 1930. Các nhà sản xuất nuôi trồng thủy sản phần lớn là các trang trại gia đình quy mô nhỏ với công nghệ thấp. Ngành nghề này ở Colombia cũng gặp khó khăn với giá nhiên liệu cao và phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu, gây khó khăn cho việc cạnh tranh với các ngành nuôi trồng thủy sản lớn hơn ở Ecuador và Chile.
Một phát hiện gần đây cho thấy đất nước này có thể tận dụng một trong những lợi thế tự nhiên của mình để tạo ra một thị trường nuôi trồng thủy sản mới. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng Colombia có tiềm năng to lớn trong việc phát triển ngành nuôi trồng bằng cách nuôi cá nhiệt đới và sử dụng các loài cá bản địa để xây dựng quy mô cho ngành nghề này. Bằng cách áp dụng các phương pháp canh tác mới như RAS, đầu tư vào nguồn gen và tăng tiêu thụ thủy sản bình quân đầu người, Colombia có thể củng cố ngành nuôi trồng thủy sản và cạnh tranh ở cấp độ quốc tế.
Sự chuyển đổi trong hệ thống nuôi trồng
Ngành nuôi trồng thủy sản của Colombia bắt đầu vào cuối những năm 1930 khi các doanh nghiệp đưa cá hồi vân (Oncorhynchus mykiss - một loài cá hồi bản địa ở các sông nhánh của Thái Bình Dương ở châu Á và Bắc Mỹ) vào các đầm nước lạnh ở Andes.
Cá hồi vân. Ảnh: static.wikia.nocookie.net
Cá hồi đã trở thành một phần trong chiến lược tái tạo các đầm phá và tạo cơ hội cho người dân địa phương khai thác một loài cá có giá trị kinh tế lớn hơn các loài bản địa.
Colombia đã sử dụng một chiến lược tương tự vào những năm 1970 khi các chương trình tái sản xuất của nhà nước đề xuất việc đưa các loài cá rô phi khác nhau vào nuôi một cách có kiểm soát. Tuy nhiên, các trại sản xuất trong khu vực bắt đầu sản xuất quá mức cá giống và cá rô phi, khiến chúng bắt đầu cạnh tranh nơi cư trú với các loài bản địa.
Trong những năm 1980, quốc gia này bắt đầu thay đổi chiến lược nuôi trồng thủy sản, thúc đẩy các loài bản địa như Pacu trắng và Pacu đen. Vì các giống Pacu thích nghi tốt với các vùng khí hậu và điều kiện nước khác nhau của Colombia. Tuy nhiên, ngành nuôi trồng thủy sản của Colombia vẫn bị chi phối bởi các dòng cá hồi vân và cá rô phi không bản địa - chiếm 64% sản lượng quốc gia vào năm 2020.
Tiềm năng chưa được khai thác
Ngoài việc có hai đường bờ biển rộng lớn trên Biển Ca-ri-bê và Thái Bình Dương, Colombia còn có một số lưu vực nội địa, hồ chứa và các vùng nước tự nhiên, là điều kiện lý tưởng cho việc phát triển nuôi trồng thủy sản.
Nuôi trồng cá bản địa có thể đóng góp vào danh mục nuôi trồng thủy sản của Colombia. Ảnh: thefishsite.com
Khí hậu của Colombia rất thích hợp cho nuôi trồng thủy sản nước ấm, thích hợp nuôi cá nhiệt đới. Các số liệu thống kê gần đây cho thấy ngành nuôi trồng thủy sản nội địa của Colombia sản xuất được 174,067 tấn cá, trong khi mảng thủy sản chiếm 3% sản lượng khai thác của nước này (dưới 4,000 tấn). Ngành nuôi trồng thủy sản biển của Colombia phần lớn vẫn chưa phát triển. Bên cạnh đó, ngành nuôi cá đang trên đà phát triển nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức chính.
Mức tiêu thụ sản phẩm nuôi trồng thủy sản bình quân đầu người của Colombia đạt 8,8 kg mỗi năm (thấp nhất so với mức tiêu thụ các nguồn protein động vật khác). Có hơn 36,000 trang trại nuôi cá của đất nước là quy mô nhỏ và sản xuất từ 20 - 600 tấn sinh khối mỗi năm. Colombia cần áp dụng các chiến lược công nghệ để làm cho các hoạt động canh tác trở nên hiệu quả và bền vững hơn.
Những thách thức khác bao gồm thiếu nguồn giống cá chất lượng và vẫn đang bị chi phối bởi giống cá hồi vân và cá rô phi. Có thể giải quyết những thách thức này bằng cách cải thiện giống cá và đa dạng hóa danh mục loài sẽ đảm bảo sự tăng trưởng bền vững của ngành và gia tăng cơ hội cạnh tranh.
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, ngành nuôi trồng thủy sản của Colombia nên hướng tới việc ứng dụng các công nghệ kỹ thuật vào sản xuất như biofloc và tuần hoàn (RAS) - các phương pháp có tính bền vững tốt. Việc tập trung nghiên cứu, nuôi dưỡng các loài bản địa và nhiệt đới có thể giúp Colombia phát triển, đa dạng hóa các dịch vụ nuôi trồng thủy sản và có cơ hội sánh vai với các nhà sản xuất nuôi trồng thủy sản khác ở Mỹ Latinh.